Tijdens de energiecrisis 2022 heeft de federale regering maatregelen genomen ter ondersteuning van de zelfstandigen en de kmo’s, die geconfronteerd werden met financiële moeilijkheden en soms hun economische activiteit niet konden voortzetten. In die context van stijgende energieprijzen bleek het relevant om de contractuele positie van de kleinste ondernemingen te versterken, omdat zij over het algemeen meer onderhevig zijn aan economische moeilijkheden en minder slagvaardig zijn in de interacties met hun energieleveranciers.
De ministerraad gaf de minister van Zelfstandigen en kmo’s de opdracht een gedragscode te onderhandelen met de energieleveranciers op basis van het bestaande akkoord voor de consument in de vrije energiemarkt, rekening houdend met de specifieke kenmerken van kmo’s.
De “Gedragscode voor de bescherming van de zelfstandigen en de kmo’s in de elektriciteits- en gasmarkt (PDF, 187.51 KB)" die op 27 maart 2023 werd afgesloten, is het resultaat van de onderhandelingen tussen de minister van Zelfstandigen en kmo’s en de voornaamste energieleveranciers van het land (die 90 % van de markt vertegenwoordigen) via de Federatie van de Belgische Elektriciteits- en Gasbedrijven (FEBEG).
De energieleveranciers die de gedragscode niet hebben ondertekend en de andere spelers die actief zijn op de energiemarkt voor zelfstandigen en kmo’s, worden uitgenodigd zich aan te sluiten bij de gedragscode. Dit gebeurt via een publieke aankondiging, met een uitdrukkelijke verwijzing naar de gedragscode en een schriftelijke melding aan de ondertekenende partijen.
De ondertekenaars van de gedragscode
- Mega (Power Online n.v.)
- Engie Electrabel – n.v.
- Luminus – n.v.
- TotalEnergies Power & Gas Belgium – n.v.
- Eneco Belgium – n.v.
- Octa+ - n.v.
- EBEM - bvba
- Gassco –Buitenlandse entiteit
- DATS24 – n.v.
- Aspiravi –n.v.
Doelen van de gedragscode
De bepalingen van deze gedragscode zijn erop gericht eerlijke marktpraktijken te waarborgen voor de zelfstandigen en de kmo’s, overeenkomstig de bepalingen van boek VI van het Wetboek van economisch recht (WER).
Deze gedragscode beoogt:
- de informatie in de precontractuele fase van de levering van energie te versterken;
- eerlijke praktijken over marketing en verkoop op afstand te waarborgen;
- de transparantie over prijzen, prijsvergelijkers en facturen te versterken.
De gedragscode voorziet ook een kader voor:
- de algemene verkoopsvoorwaarden en de nadere regels voor de verlenging, stopzetting en hernieuwing van de overeenkomst;
- de nadere regels voor de herziening van de voorschotten en de klachtenbehandeling door de ondertekenaars en de toegetreden partijen.
Deze gedragscode voor de zelfstandigen en de kmo’s beoogt eveneens de bepalingen te vervolledigen:
- uit de wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen,
- uit de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en hun uitvoeringsbesluiten.
Inbreuken op de bepalingen van de gedragscode
De inbreuken op de bepalingen van deze gedragscode vormen oneerlijke marktpraktijken in de zin van artikel VI.104 en volgende van het Wetboek van economisch recht (WER).
Met toepassing van die gedragscode zal de Economische Inspectie van de Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie toezien op de correcte naleving van deze gedragscode.
Waar en hoe een probleem signaleren
De Ombudsdienst voor Energie is bevoegd voor de buitengerechtelijke geschillenbeslechting.