Table of Contents

     

    De wet van 28 november 2022 betreffende de bescherming van melders van inbreuken op het Unie- of nationale recht vastgesteld binnen een juridische entiteit in de private sector biedt personen die dat wensen - en die beantwoorden aan de door de wet vastgestelde voorwaarden - de mogelijkheid om een melding te maken bij de daartoe door de koning aangeduide bevoegde autoriteiten.

    Bij koninklijk besluit van 22 januari 2023 werd de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie aangeduid als bevoegde autoriteit in het kader van zijn controleopdrachten en binnen de door de wet beoogde domeinen.

    Het gaat om de volgende domeinen:

    • financiële diensten, producten en markten en het voorkomen van het witwassen van geld en terrorismefinanciering;
    • productveiligheid en productconformiteit;
    • consumentenbescherming;
    • netwerkveiligheid (op het gebied van energie);
    • inbreuken in verband met de interne markt, beoogd in artikel 26, lid 2 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.

    Wie kan een melding maken?

    U kunt een melding maken als klokkenluider, indien

    • u actief bent in de privésector;
    • u informatie hebt ontvangen over inbreuken op wettelijke bepalingen in een professionele context.  

    Die bepaling heeft dus hoofdzakelijk betrekking op:

    • de werknemers van de onderneming (huidige, toekomstige of voormalige)
    • zelfstandigen
    • aandeelhouders
    • vrijwilligers
    • stagiairs
    • leveranciers ...

    Wanneer bent u geen klokkenluider?

    Hebt u als consument een geschil met een onderneming? Richt u dan tot een ombudsdienst om een oplossing te vinden voor uw probleem. U vindt de lijst van bevoegde bemiddelaars op de website van ConsumerConnect

    Bent u een consument die een inbreuk op de consumentenwetgeving heeft opgemerkt? Dan kunt u dat melden via ConsumerConnect.

    Als onderneming kunt u de inbreuk melden bij het Meldpunt van de FOD Economie).

    Hoe een melding maken?

    U meldt een schending van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de bevoegdheidsdomeinen van de FOD Economie via het beveiligde platform door op onderstaande link te klikken.

    U kunt een melding maken op vertrouwelijke en/of anonieme wijze, schriftelijk of mondeling. U kunt ook alle bewijsdocumenten uploaden.

    Belangrijk: bewaar uw unieke wachtwoord, dat u ontvangt bij het verzenden van uw melding. Met dit wachtwoord kunt u op de hoogte worden gehouden van de verwerking van uw melding of kunt u op een later tijdstip eenvoudig toegang krijgen tot de inhoud ervan.

    Een melding maken

    Onder welke voorwaarden bent u beschermd als klokkenluider?

    Deze voorwaarden worden opgesomd in hoofdstuk 2 van de wet van 28 november 2022.

    • Redelijke redenen moeten u ervan overtuigen dat de gemelde informatie over schendingen waarachtig is op het moment van uw melding en dat ze vallen binnen het toepassingsveld van voorgemelde domeinen, voor wat de FOD Economie betreft.
    • U hebt een melding gedaan hetzij via het interne kanaal van de onderneming waaraan u verbonden bent, hetzij via een extern kanaal.
    • U bent tevens beschermd bij een anonieme melding, zelfs al blijkt vervolgens dat uw anonimiteit werd opgeheven.

    Wat gebeurt er nadat u een melding hebt gemaakt?

    U krijgt een ontvangstbevestiging binnen de 7 dagen te rekenen vanaf de ontvangst van uw melding. U ontvangt gedetailleerde feedback binnen de 3 maanden volgend op die datum, of binnen de 6 maanden indien dat door bijzondere omstandigheden noodzakelijk is. U wordt ook op de hoogte gebracht van het resultaat van het eventueel gevoerde onderzoek.

    Indien na het onderzoek van uw melding blijkt dat de FOD Economie niet bevoegd is voor de verwerking ervan, brengen wij u daarvan op de hoogte en bezorgen wij uw melding aan de federale coördinator van de externe meldingen, de federale Ombudsman.

    We verbinden ons ertoe om elke melding vertrouwelijk te behandelen via een beveiligd platform dat uw anonimiteit garandeert, indien u dat wenst.

    Op dat platform kunt u op elk moment op beveiligde wijze informatie uitwisselen met de dienst die belast is met uw melding. Uw anonimiteit blijft gewaarborgd als u daarvoor kiest.

    Toepasbare geheimhoudingsplicht

    Artikel 20 van de wet van 28 november 2022 definieert de geheimhoudingsplicht die van toepassing is op de verwerking van een melding. Het is de bedoeling om de identiteit van de persoon die een melding heeft gemaakt te beschermen, evenals alle informatie die de identificatie op directe of indirecte wijze mogelijk maakt.

    Tenzij de persoon die een melding heeft gemaakt hiermee instemt, wijst de FOD Economie elke vraag om inzage, uitleg of mededeling, in welke vorm ook, af van een bestuursdocument waaruit rechtstreeks of onrechtstreeks diens identiteit blijkt.

    Indien de FOD Economie informatie ontvangt die bedrijfsgeheimen bevat, mag hij die niet gebruiken of verspreiden voor doeleinden die verder gaan dan wat noodzakelijk is voor een correcte follow-up.

    Persoonlijke gegevens

    De FOD Economie is ertoe gehouden om het algemene Reglement inzake de bescherming van persoonsgegevens (AVG) bij het beheer van meldingen na te leven.

    Persoonlijke gegevens die niet absoluut relevant zijn voor de verwerking van een specifieke melding worden niet verzameld, of indien dat per ongeluk toch gebeurt, worden ze zonder onnodige vertraging gewist.

    De naam, functie en gegevens van de persoon die een melding maakt, van de persoon die erbij betrokken is evenals van elke persoon tot wie de beschermings- en ondersteuningsmaatregelen zich uitstrekken, met inbegrip van eventueel het ondernemingsnummer, worden bewaard tot de gemelde schending verjaard is.

    Bescherming, ondersteuning en beroep voor de klokkenluider

    Voor ondersteuning of meer informatie over de begeleidende maatregelen voor klokkenluiders, kunt u zich richten tot het Federaal Instituut voor de Rechten van de Mens:

    FEDERAAL INSTITUUT VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS

    Aansprakelijkheid van klokkenluiders

    Klokkenluiders die ter goede trouw een melding doen en daarbij de beschermingsvoorwaarden (zie hierboven) respecteren, zijn niet wettelijk aansprakelijk met betrekking tot die melding, op voorwaarde dat ze redelijke gronden hadden om aan te nemen dat het melden van dergelijke informatie nodig was om een schending in overeenstemming met de wet te onthullen.

    De vrijstelling van aansprakelijkheid is breed en omvat in het bijzonder:

    • de bekendmaking van vertrouwelijke informatie, waarvan de vertrouwelijkheid vereist was door een contract of door een wettelijke, regelgevende of administratieve bepaling
    • civielrechtelijke, strafrechtelijke of tuchtrechtelijke acties en professionele sancties.

    Die vrijstelling van aansprakelijkheid geldt echter niet in bepaalde gevallen (artikelen 5 en 27 van de wet van 28 november 2022), namelijk als de waarschuwing:

    • betrekking heeft op de nationale veiligheid
    • gerubriceerde informatie bevat
    • informatie bevat die onder het medisch beroepsgeheim of het beroepsgeheim van advocaten valt
    • informatie bevat die onder het geheim van gerechtelijke beraadslagingen valt
    • de regels van het strafprocesrecht schendt
    • wetten overtreedt met betrekking tot het verkrijgen van informatie of toegang tot dergelijke informatie wanneer het verkrijgen van of toegang tot dergelijke informatie een autonoom strafbaar feit vormt.

    Contacteer in geval van twijfel het Federaal Instituut voor de bescherming en de bevordering van de Rechten van de Mens (FIRM). Het FIRM kan u over dat onderwerp juridisch advies geven.

    Contactpersonen bij de FOD Economie

    Dienst voor klachten & meldingen
    Directie Communicatie
    Vooruitgangstraat 50 C
    1210 Brussel

    Algemeen tel. 0800 120 33

    De federale coördinator van de externe meldingen

    Het Centrum Integriteit van de federale Ombudsman vervult de rol van federaal coördinator en speelt in dat verband vooral een rol als facilitator in de meldingsprocedure voor klokkenluiders.

    Centrum integriteit – Federale ombudsman