DESI-index 2022

De index voor de digitale economie en de samenleving (in het Engels “Digital Economy and Society Index”, hierna DESI genoemd) is een samengestelde index die de Europese Commissie (DG CNECT) ontwikkelde. Hij meet en vergelijkt de prestaties van de lidstaten op het vlak van de digitale economie en samenleving. De index bestaat sinds 2014, maar de methodologie, de aard en het aantal gebruikte indicatoren zijn in de loop der jaren geëvolueerd.

De DESI-index 2022 bevat 32 indicatoren en de structuur is aangepast om de index op één lijn te brengen met de hoofdassen en -doelstellingen van het Digitale Kompas. De DESI 2022 focust op vier thema’s (die elk 25% voor hun rekening nemen):

1. Menselijk kapitaal

2. Connectiviteit

3. Integratie van digitale technologie

4. Digitale overheidsdiensten

Algemene prestatie van België

België staat op de 16e plaats van de DESI 2022-index met een algemene score van 50,3 tegenover een EU27-gemiddelde van 52,3. In 2021 stond ons land op de 12e plaats. Vergelijkingen van ranglijsten van het ene jaar op het andere moeten met de nodige voorzichtigheid worden gemaakt wegens methodologische veranderingen.

Toch wordt de daling in de rangschikking grotendeels verklaard door onze zeer slechte prestaties op het vlak van connectiviteit (wat toch jarenlang een sterk punt van ons land was). Ons land staat daar als laatste van de EU27. Bovendien wegen de indicatoren om de verwezenlijking van de doelstellingen van het Digitaal Kompas te meten, zwaarder door sinds 2021; hun gewicht is verdubbeld in de totale weging. Voor de dimensie connectiviteit is dat het geval voor de indicatoren voor 5G-dekking en vaste netwerkdekking met zeer hoge capaciteit. Dat zijn echter indicatoren waarvoor België slechte resultaten neerzet, wat logischerwijs onze algemene prestaties en dus onze rangschikking benadeelt.

Sterke punten van België

• Percentage bedrijven dat online verkoopt over de landsgrenzen (2e EU27).
• Percentage bedrijven dat hun werknemers ICT-opleidingen aanbiedt (2e EU27).
• Het gebruik van clouddiensten door bedrijven (13 procentpunt boven het EU27-gemiddelde).
• Het gebruik van big data door bedrijven (4e EU27).
• Zeer sterke integratie van digitale technologieën in bedrijven (ERP in 1e positie EU27, digitale intensiteit van kmo’s, cloud en e-commerce).

Aandachtspunten voor België

• Aanzienlijke vertraging in de gereedheid voor 5G en in de dekking van 5G (25e EU27).
• Breedband prijsindex (27e EU27).
• Aanzienlijk tekort aan afgestudeerden op ICT-gebied en laag percentage vrouwen in ICT.
• Zeer lage penetratie van vaste verbindingen van ten minste 1 Gbps.
• Zeer laag aantal huishoudens verbonden aan het glasvezelnetwerk (27e EU27).
• Gering gebruik van e-facturering door bedrijven.

Menselijk kapitaal

Wat het luik menselijk kapitaal betreft, staat België op de dertiende plaats en staat het twee plaatsen boven het Europees gemiddelde. Op die dimensie stonden wij in de DESI 2021 op de tiende plaats.

Wat e-vaardigheden betreft, ligt ons land voor alle indicatoren voor op het EU27-gemiddelde.

Het aandeel van ICT-specialisten in de totale werkgelegenheid is hoger dan het EU-gemiddelde, we stijgen 1 plaats in de EU27 rangschikking (7de plaats).

Het percentage bedrijven dat hun werknemers ICT-opleiding biedt (33%) ligt ruim boven het EU-gemiddelde (20%).

Anderzijds zijn vrouwen chronisch ondervertegenwoordigd in zowel de ICT- werkgelegenheid als het onderwijs. We hebben ook een groot tekort aan ICT-afgestudeerden (België staat op de op een na laatste plaats in de EU27), wat leidt tot een tekort aan geschoolde arbeidskrachten. Dat tekort kan het vermogen van Belgische bedrijven om te innoveren en te profiteren van de mogelijkheden die digitale technologieën bieden, beperken.

Connectiviteit

Op het vlak van connectiviteit staat België op de laatste plaats van de EU27-landen, terwijl we in 2021 op de 16e plaats stonden. Die daling is het gevolg van onze slechte prestaties bij de uitrol van 5G en glasvezel, waarvoor de indicatoren een dubbel gewicht hebben. Ook op de breedbandprijsindex scoren we slecht, met een laatste plaats in de EU27-ranglijst.

De sterke punten van België blijven de zeer goede dekking via vaste netwerken. We behalen bijzonder goede resultaten voor netwerken van het type NGA (minimale snelheid van 30 Mbps) en vaste netwerken met zeer hoge capaciteit (glasvezel en DOCSIS 3.1-kabel, maar momenteel voornamelijk kabel). De penetratie van vaste breedband met een snelheid van minstens 100 Mbps ligt in België veel hoger dan het EU-gemiddelde. Voor FTTP-dekking (Fiber to the Premises) staan ​​we echter op de laatste plaats.

Samenvattend worden de prestaties van België op het gebied van connectiviteit bestraft door de volgende drie factoren.

• Zeer lage penetratie van vaste verbindingen van minimaal 1 Gbps door lage glasvezeldekking (FTTH en FTTB). Het glasvezelinvesteringsplan van Proximus dat tot doel heeft om tegen 2028 70% van de huishoudens in België aan te sluiten, zal de situatie de komende jaren helpen verbeteren.
• Aanzienlijke vertragingen bij de uitrol van 5G, wat onvermijdelijk leidt tot 5G-dekking die ver onder het Europese gemiddelde ligt.
• De prijsindex voor breedband (vast en mobiel) die ver boven het Europese gemiddelde blijft en waarvoor we van jaar tot jaar terrein verliezen.

Integratie van digitale technologieën

De integratie van digitale technologieën in bedrijven is een sterk punt voor België. Op die as behalen we het beste resultaat. Met een zesde plaats doen we het even goed als in 2021.

België staat op de eerste plaats voor het percentage bedrijven dat gebruik maakt van elektronische gegevensuitwisseling. De digitale basisintensiteit van kmo's in België ligt ver boven het Europese gemiddelde. Belgische bedrijven presteren ook goed in het gebruik van de cloud (9e in EU27), Big Data (4e) en sociale netwerken (4e). Belgische kmo’s positioneren zich gunstig op het gebied van e-commerce (online verkoop en online verkoop in het buitenland).

Wat het gebruik van AI (kunstmatige intelligentie) in bedrijven betreft, ligt ons land 2 procentpunten boven het Europese gemiddelde.

Voor twee indicatoren liggen onze prestaties duidelijk achter op het Europese gemiddelde: het gebruik van elektronische facturen door bedrijven en het percentage bedrijven dat milieuacties onderneemt die worden vergemakkelijkt door het gebruik van ICT.

Digitale overheidsdiensten

Op deze dimensie scoort België onder het Europese gemiddelde (16e), al is er een verbetering ten opzichte van 2021. Het scoort iets boven het EU-gemiddelde op twee indicatoren: gebruikers van e-overheid en vooraf ingevulde formulieren. In vergelijking met de buurlanden (NL: 91,7%; FR: 87,1%; DE: 54,4%; LU: 79,1%) is er in België nog veel ruimte voor verbetering voor het percentage burgers dat e-overheid gebruikt (74,4%).

Anderzijds blijven onze prestaties achter bij het Europese gemiddelde voor de mate waarin overheidsdiensten online beschikbaar zijn voor particulieren en lopen we duidelijk achter op het gebied van het beleid voor open gegevens.