Single Market Forum “Social economy and social entrepreneurship” (9 maart 2021)

Op 9 maart 2021 organiseerde de FOD Economie, in samenwerking met het Vlaams, Waals en Brussels gewesten en met de steun van de Europese Commissie, het virtuele Single Market Forum "Social economy and social entrepreneurship: pioneer for a new inclusive and sustainable economy?”.

Dat event bracht (sociale en traditionele) ondernemingen, representatieve federaties, financieringsorganen, het maatschappelijk middenveld, de academische wereld en overheden bijeen. De deelnemers konden het verleden en toekomstig beleid bespreken, goede praktijken uitwisselen en nieuwe denkpistes bespreken om de sociale economie en sociaal ondernemerschap beter te ondersteunen, met name, onder meer, vanuit de tenuitvoerlegging van de Europese interne markt.

Op deze pagina vindt u:

de opnames van de verschillende presentaties en workshops
de PowerPointpresentaties beschikbaar in het Nederlands en het Frans
de informatiefiches over de steunmatregelen voor de sociale economie van de verschillende Belgische overheden (PDF, 1.4 MB)

Opgelet: de informatie in deze fiches was actueel op 9 maart 2021. Een deel ervan kan intussen verouderd zijn. Neem contact op met de genoemde autoriteiten voor de meest recente informatie.

Federale plenaire sessie

Inleiding – Ministeriële toespraken (YouTube)

Presentatie van de platform Belgium (YouTube)

Belgium-Impact is een ondersteuningsplatform van het sociaal ondernemerschap dat in juni 2019 van start is gegaan, op initiatief van Zijne Majesteit de Koning. Het wil bijdragen aan het werk van sociale ondernemers, aan hun initiatieven en aan die van de organisaties die hen steunen.

Ze is bedoeld als een bron van inspiratie en netwerking voor het sociaal ondernemerschap. Bewustmaking rond de acties van de sociale ondernemingen en hun positieve impact op de economie en de samenleving in het algemeen is vandaag nog steeds van fundamenteel belang, omdat hun model nog steeds onbekend is bij het grote publiek.

Be-Impact - Single Market Forum 09.03.2021 (PDF, 2.66 MB)

Rondetafeldebat over de beoordeling en verbetering van het ecosysteem voor sociale economie en sociaal ondernemerschap

In het eerste deel van het debat gaat het over de erkenning van sociale ondernemingen en de sociale economie. De volgende thema’s komen aan bod:

De manier waarop de sociale economie door de overheden en het grote publiek wordt waargenomen en hoe die perceptie kan worden verbeterd.
De moeilijkheden bij het verkrijgen van de verschillende bestaande erkenningen voor sociale ondernemingen in België en hun interacties.
De wederzijdse erkenning die (al dan niet) intern in België, maar ook in de hele interne markt wordt toegepast, zodat ook sociale ondernemingen ten volle kunnen profiteren van zijn voordelen.

In het tweede deel van het debat wordt gekeken naar de toegang tot hulp, steun en financiering door de actoren van de sociale economie. Die discussie omvat de volgende aspecten:

Moeilijkheden bij de toegang en de manier waarop informatie over bestaande stelsels wordt doorgegeven aan de actoren in het veld.
Eventuele tekortkomingen voor steunverlening in de context van de huidige crisis.
De manier waarop de nieuwe Europese beleidsprioriteiten (digitale en duurzame overgangen) ten goede kunnen komen aan sociale ondernemingen en de omvang van de steun die zij genieten (of zouden moeten genieten) om er ten volle van te kunnen profiteren.
De aanhoudende moeilijkheden bij de toegang tot overheidsopdrachten voor de actoren van de sociale economie, die echter een directe manier zijn voor de overheid om ze te steunen.

Algemene presentatie - Single Market Forum 09.03.2021 (PDF, 3.19 MB)

Regionale workshops

Workshop 1 (Waals Gewest) – Meting, beoordeling en valorisatie van impact: welke impact op de onderneming, haar belanghebbenden en het nastreven van haar doelstellingen? (YouTube)

Impact is het thema dat de laatste jaren in de mode is gekomen en alles bestrijkt: impact-investering, impact-onderneming, impact-beoordeling, impact-meting ... Ook de sociale-economieondernemingen worden met deze concepten geconfronteerd en ontwikkelen verschillende acties op dit gebied.

Er zijn bepaalde methoden die sterk verschillende effecten kunnen hebben op de onderneming, haar belanghebbenden en haar doelstellingen.

Het VISES-project (de maatschappelijke impact van de sociale ondernemingen samen valoriseren) heeft in het kader van een actie-onderzoek dat actoren uit het veld, ondernemingen, academici en federaties uit de sociale economie samenbrengt, gedurende 4 jaar getracht een bijdrage te leveren rond het thema van het meten, evalueren en valoriseren van de impact.

De volgende vragen worden aan de orde gesteld:

Welke plaats voor sociale ondernemingen bij het beoordelen, meten of valoriseren van de impact?
Welke rol kunnen de overheden (lokaal, gewestelijk, Europees) spelen bij het beoordelen, meten of valoriseren van de impact?
Hebben de verschillende belanghebbenden van een onderneming dezelfde verwachtingen ten opzichte van het beoordelen, meten of valoriseren van de impact?
Welke rol moeten de geldschieters spelen bij het beoordelen, meten of valoriseren van de impact?
Welke soort indicatoren of informatie is er nodig voor een goede beoordeling, meting of valorisatie van de impact?

Presentatie Workshop 1 - Single Market Forum 09.03.2021 (PDF, 1.34 MB)

Workshop 2 (Vlaams Gewest) – De kracht van samenwerken is winst voor iedereen! Hoe kunnen we in tijden van COVID-19 bruggen bouwen tussen de sociale ondernemers en de reguliere economie en samen op zoek gaan naar duurzame oplossingen? (YouTube)

De samenwerking tussen reguliere en sociale ondernemingen is een essentiële bouwsteen voor een inclusieve economie. Sociale ondernemingen realiseren mee de tewerkstelling van kansengroepen en vormen een krachtige actor voor sociale verandering.

We zien enerzijds dat sociale ondernemers door de maatschappelijke noden die ze invullen “incontournabel” zijn geworden op het terrein en dat door hun lokale verankering ook een belangrijke rol is weggelegd voor de lokale besturen. Anderzijds zien we dat sociale ondernemingen nog steeds kwetsbaar blijven en net zoals de reguliere ondernemers elke dag opnieuw op zoek moeten gaan naar innovatieve en duurzame partnerschappen.

Experten geven aan dat de postcorona-economie best lokaal, inclusief en circulair is en dat de sociale economie daar de ideale troeven voor in handen heeft, zeker in partnerschap met de reguliere economie. Is dit dan het momentum om de sociale economie eens en voor altijd op de kaart te zetten?

De volgende vragen worden aan de orde gesteld:

Wat zijn drivers voor een goede en duurzame samenwerking?
De vraag is niet hoe we kunnen samenwerken maar waarom we elkaar zo moeilijk vinden?
Wat kan de overheid doen om sociaal ondernemerschap te stimuleren en versterken?
Hoe kunnen we lokale partnerschappen het beste promoten en zelfsturend maken?
Welke minimum voorwaarden zijn nodig om een lokaal sociaal ondernemersklimaat te creëren in de brede zin van het concept?
Hoe kunnen we nog meer samen innoveren?
Hoe kan Europa ons hierbij helpen?
Welke aanbevelingen hebben we naar Europa toe?
Welke rol moeten sociale ondernemers opnemen binnen de Europese Green Deal?

Presentatie Workshop 2 - Single Market Forum 09.03.2021 (PDF, 9.96 MB)

Workshop 3 (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) – De uitdagingen van democratisch ondernemingsbestuur (YouTube)

De uitoefening van democratisch bestuur maakt deel uit van de grondbeginselen van sociaal ondernemerschap. Het veronderstelt dat de organisatie voor het volgende zorgt:

een hoge mate van autonomie in zowel de strategie als het dagelijks beheer;
een democratische beslissingsbevoegdheid die niet alleen gebaseerd is op kapitaalbezit;
een transparante en participatieve dynamiek waarbij de belangrijkste belanghebbenden betrokken zijn.

De kmo’s die een economische transitie willen maken om hun productieactiviteit te integreren in een maatschappelijk verantwoorde en duurzame aanpak, moeten ook voor hun groei zorgen.

Deze transitie omvat met name veranderingen in de corporate governance, van de klassieke economie naar modellen van democratisch beheer.

De volgende vragen worden aan de orde gesteld:

Kan de invoering van een democratisch bestuur in een kmo een factor of een hinderpaal voor economische groei zijn?
Is een democratisch bestuur te verenigen met groei in de omvang van de onderneming?
Is er begeleiding nodig om een dergelijk bestuur in te voeren?
Is het nodig om deel uit te maken van een netwerk van sociaal ondernemingen dat de uitwisseling van ervaringen bevordert?
Moeten al deze aspecten duidelijk en nauwkeurig in de statuten worden aangegeven?

Presentatie Workshop 3 - Single Market Forum 09.03.2021 (PDF, 441.1 KB)