Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn talrijke kunstvoorwerpen door roof, diefstal, verkoop of andere wijze van vervreemding in nazi-Duitsland terecht gekomen.
De Belgische overheid heeft na de oorlog de problematiek van de geroofde goederen gericht aangepakt door de oprichting van de “Dienst voor Economische Recuperatie” (DER).
Elkeen was immers na de oorlog verplicht om bezitsovergangen van kunstvoorwerpen aan de toenmalige bezetter met een aangifteformulier te melden. Dat kon een vrijwillige bezitsovergang, een confiscatie of andere wijze van vervreemding zijn.
De DER slaagde er op die manier in om een lijst van in België geroofde kunstvoorwerpen samen te stellen.
Onderzoek en restitutie van geroofde kunst
Hoewel een deel van de oorspronkelijke eigenaars of rechthebbenden sommige van hun kunstobjecten hebben teruggekregen na de oorlog, bleef een groot deel spoorloos.
Het duurde evenwel tot 1997 wanneer de “Studiecommissie Joodse goederen”, beter bekend als de “Commissie Buysse”, opgericht werd om een nieuw elan aan het dossier te geven.
Om op een dergelijke vraag een antwoord te bieden richtte de Belgische overheid bij de FOD Economie in 1997 de “Cel recuperatie geroofde goederen tijdens de Tweede Wereldoorlog in België” op.
Die cel heeft uiteenlopende opdrachten, zowel op nationaal als internationaal niveau, en ze verleent advies aan verzamelaars, particulieren en overheidsinstellingen om vragen rond geroofde de verloren kunstgoederen te helpen beantwoorden en eventueel restituties aan rechthebbenden of nabestaanden te kunnen bewerkstelligen.
Een akkoord van de FOD Economie, K.M.O. en Energie met het Algemeen Rijksarchief maakt het voor de onderzoekers en belanghebbenden mogelijk alle archieven over kunstroof tijdens de Tweede Wereldoorlog ook manueel te kunnen te raadplegen in de leeszalen van het Algemeen Rijksarchief.
De zogenaamde “Washington Principles”, waarbij in 1998 in de Amerikaanse hoofdstad Washington een aantal internationale afspraken over geroofde kunst ten tijde van het naziregime vastgelegd werden, zorgden voor het begin van een ommekeer in het algemeen beleid rond geroofde kunst.
Lancering van een nieuwe digitale database over geroofde kunst tijdens de Tweede Wereldoorlog
Via de website lootedart.belgium.be kunt u nu sinds 2021 vrij informatie consulteren over kunstvoorwerpen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog onder de bezetting in België werden geroofd.
Bent u op zoek naar geroofde kunst of heeft u nog vragen?
Neem contact met de Cel Recuperatie geroofde goederen tijdens de Tweede Wereldoorlog in België.