U surft op het internet en ziet een advertentielink die een cryptomunt promoot. U klikt erop om meer te weten te komen. Iemand neemt telefonisch contact met u op. Hij stelt zich voor als een cryptospecialist bij een groot bedrijf. Hij stelt voor dat u in een nieuwe cryptomunt belegt en belooft dat elke geïnvesteerde euro zal worden verdubbeld. Het enige wat u daarvoor hoeft te doen, is uw geld op een tussenplatform storten.
Wees op uw hoede voor dat soort aanbiedingen!
Wat is een cryptomunt?
Cryptomunten zijn momenteel een enorme hype. Maar wat zijn cryptomunten nu eigenlijk? Het zijn digitale, volledig virtuele, munteenheden in de vorm van cryptografische (versleutelde) codes die veranderen in de loop van transacties die met de munt in kwestie worden uitgevoerd. Dat wordt de “blockchain” genoemd.
De technologie werd ontworpen als een manier van betalen of ruilen, maar trok al snel de aandacht van speculanten. En wie speculeren zegt, denkt mogelijkheid om geld te verdienen ... maar ook om er te verliezen.
Waar dat problematisch wordt, is wanneer mensen met kwade bedoelingen misbruik maken van de virtualiteit en technologische voordelen die cryptomunten bieden (gemak om een nieuwe munt te creëren, anonimiteit enz.) om slachtoffers op te lichten of om drugshandel, terroristische activiteiten of andere criminele activiteiten te verdoezelen.
Hoe gaan oplichters te werk bij fraude met cryptomunten?
In elk geval is voorzichtigheid geboden wanneer u cryptomunten online gaat gebruiken - wat daarvoor ook de reden is. Hieronder vindt u een niet-exhaustieve lijst van de vaakst voorkomende zwendels met cryptomunten.
Beleggingsplatforms voor cryptomunten
Intussen werden al verschillende beleggingsplatforms op het internet gesignaleerd. Achter die platforms schuilen vaak oplichters. Ze gaan altijd op dezelfde manier te werk: met advertenties met ongelooflijke rendementen proberen ze u te overhalen om te beleggen op hun handelsplatform. En ervaring in beleggen is niet nodig: ze zijn er voor beginnende en meer ervaren beleggers. U kunt in een oogwenk en vol vertrouwen handelen, tot op het moment dat u uw winst wilt verzilveren. Op dat moment kunt u uw geld of uw vermeende winst niet meer terugkrijgen, en zult u nooit meer iets horen van het platform waar u uw geld op hebt gezet.
Online betalingen met cryptomunten
U wilt een product kopen op een koopjessite of op een webshop. De aanbieder vraagt u om met cryptomunten te betalen. Hij biedt u ook een link aan om uw aankoop te betalen. U zult het gekochte product echter nooit ontvangen en u zult nooit contact kunnen opnemen met de persoon van dat bedrijf. Uiteindelijk bent u uw geld kwijt. Bij cryptomunten hebt u geen enkele mogelijkheid om uw geld terug te krijgen. Bij aankopen met een creditcard, bankpas of PayPal bent u echter verzekerd tegen bepaalde risico's, waaronder niet-levering van bestelde diensten of producten.
Sportweddenschappen met cryptomunten
U ontvangt een uitnodiging om te wedden op een sportwedstrijd. U stort geld en ziet uw rendement op je virtuele account, maar krijgt daarna nooit uw winst uitbetaald. En u kunt ook de persoon niet bereiken die u de uitnodiging stuurde. Enkele maanden later komt u er zelfs achter dat de website of het platform waarop u uw geld hebt belegd, tijdelijk niet meer beschikbaar is en/of dat er een ander voor in de plaats komt. In werkelijkheid zijn de beheerders van het platform verdwenen met uw centen.
Walletfraude
U kunt dat soort fraude nog het best vergelijken met fraude met vervalste facturen. U betaalt op een site, maar in feite wordt u ongemerkt doorgestuurd naar een ander adres, waarna uw geld verdwijnt. Soms is er maar een klein verschil in de manier waarop de link naar de wallet wordt omgezet. U kunt ook te maken krijgen met een valse – en dus onbestaande – wallet.
Opgelet voor fraude met cryptomunten
De koers van een virtuele munt kan zeer snel stijgen, maar ook pijlsnel dalen. Oplichters profiteren hiervan om misbruik te maken van de cryptomunten, omdat consumenten de prijzen niet gemakkelijk zelf kunnen controleren.
- Zodra u in cryptomunten hebt belegd en een betaling hebt verricht, is het niet meer mogelijk om uw geld terug te krijgen. Indien uw inzet in een virtuele portefeuille zit, moet u de beheerder om toestemming vragen om het geld terug te krijgen. Er is geen garantie dat u uw geld daadwerkelijk terugkrijgt. Zolang het geld niet terug op uw bankrekening staat, hebt u niks verdiend.
- Soms beloven fraudeurs dat de waarde van uw cryptomunten zal verdubbelen. Dat is de zogenaamde “flipping scam”. Laat u niet verleiden door dat soort beloften.
- De internetomgeving waarin transacties plaatsvinden, brengt risico's met zich mee: het platform of uw virtuele portemonnee kan worden gehackt en u kunt alles verliezen. Uw cryptomunten kunnen ook worden gestolen als computervirussen of malware uw computer infecteren. Ook als u op een groter of bekende platform belegt, kunt u soms problemen ondervinden. Ook zij lopen immers het risico dat er een virus binnensluipt of om gehackt te worden. Bovendien is het op die grote platforms vaak erg moeilijk om de klantenservice te bereiken en moet u lang wachten op een antwoord.
- Iedereen kan een cryptomunt creëren. Het risico bestaat dat iemand dat doet om mensen op te lichten of om drugshandel, terroristische activiteiten of andere criminele activiteiten te verdoezelen. Wees ervan bewust dat u mogelijk dat soort activiteiten ondersteunt door in cryptomunten te beleggen.
4 tips om uzelf te beschermen tegen fraude met cryptomunten
1. Zoek uit met wie u te maken hebt
- Controleer altijd de identiteit van de persoon die contact met u opneemt. Indien het een Belgisch bedrijf is, moet het geregistreerd zijn bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO), de database die de identificatiegegevens van bedrijven en hun vestigingseenheid (-eenheden) centraliseert, en moet het een ondernemingsnummer (KBO-nummer) hebben. U moet dat nummer kunnen terugvinden op de website en op elke factuur die u eventueel ontvangt.
- Indien het een website is, controleer dan de datum waarop die is aangemaakt en zoek uit wie de mensen erachter zijn.
- Voer de naam van het bedrijf in een zoekmachine in om er meer over te weten te komen. Het kan zijn dat u het bedrijf in kwestie niet vindt, doordat sommige bedrijven andere namen gebruiken of in verschillende landen onder een andere naam bekend zijn. Indien u niets vindt, is dat een verdachte zaak. Maar wat u ook doet, mag u de eerste informatie die u vindt, niet zomaar aannemen. Controleer altijd uw bronnen.
- Controleer de reputatie van de onderneming, maar wees voorzichtig met informatie die u vindt via zoekmachines: soms schrijven oplichters zelf valse positieve getuigenissen om het vertrouwen van beleggers te winnen.
- Raadpleeg de site van de Autoriteit voor Financiële diensten en Markten (FSMA) om te controleren of de onderneming over de nodige vergunningen beschikt en niet al bekend staat om oplichting. Op de site vindt u ook waarschuwingen over verschillende bedrijven die onregelmatig actief zijn in België. Opgelet evenwel: het is niet omdat een platform niet vermeld staat op die site, dat het niet frauduleus is. Oplichters handelen snel: ze kunnen heel snel nieuwe platforms creëren, die uiteraard nog niet als frauduleus zijn gedetecteerd door de FSMA.
- Ga niet in op een aanbod indien u geen duidelijke informatie kunt vinden. Iedereen kan een cryptomunt creëren, dus het risico kan nooit worden uitgesloten dat die munt wordt gebruikt om oplichting, drugshandel of andere criminele activiteiten te verdoezelen.
2. Geef nooit uw gegevens
- Oplichters vragen vaak om een kopie van uw identiteitskaart, een foto of een bewijs van adres, uw bankgegevens (uw rekeningnummer of kaartnummer) of gepersonaliseerde beveiligingsgegevens (uw pincode, een responscode gegenereerd door uw digipas of een itsme handtekening). Soms beweren ze zelfs dat dit wettelijk verplicht is. Ga hier in ieder geval niet op in.
3. Eis duidelijke en precieze informatie over het aangeboden product
- Eis duidelijke en precieze informatie van de persoon die contact met u opneemt. Indien u niet volledig begrijpt wat de aanbieding inhoudt en welke voorwaarden van toepassing zijn op de wederverkoop van het product, kunt u de transactie beter vergeten.
- Neem de tijd om na te denken voordat u op een aanbod ingaat. Geef niet toe aan de druk van opdringerige verkopers die erop staan dat u snel op het aanbod moet ingaan en die op een vervelende manier aandringen om dat te doen.
4. Pas op voor beloften van buitengewone opbrengsten
- Wanneer een rendement te mooi lijkt om waar te zijn, is het meestal ook niet waar. Geen enkele winst is ooit gegarandeerd.
Wat moet u doen indien u het slachtoffer bent van fraude met cryptomunten?
Indien u hebt belegd in cryptomunten en niet betaald krijgt, is dit wat u kunt doen.
- Probeer contact op te nemen met het platform en vraag uitleg. Blijf echter zeer kritisch over wat u wordt verteld. Oplichters kunnen goed met woorden overweg en kunnen u in de war brengen met ingewikkelde (maar ook misleidende) technische informatie.
- Betaal niets meer, ook al eist de onderneming een extra betaling en/of de betaling van een belasting als voorwaarde voor de uitbetaling van uw winst. Die aanvullende eisen zijn vaak een teken van oplichting en hebben als enige doel om u nog meer geld te laten verliezen.
- Dien onmiddellijk een klacht in bij de plaatselijke politie.
- Neem zo snel mogelijk contact op met uw bank. Uw bank zal de bank met het rekeningnummer van de fraudeurs vragen om het geld aan u terug te betalen. Ze zal ook proberen de overschrijving te blokkeren (als die heel recent is) of uw rekening blokkeren zodat de fraudeurs er geen geld meer van kunnen afhalen. Als de zwendel pas laat wordt ontdekt en het betaalde bedrag al door de oplichters is opgenomen of naar een rekening in het buitenland is overgemaakt, kunt u via uw bank niets meer terugkrijgen.
- Als u uw gepersonaliseerde beveiligingsgegevens hebt gegeven, neem dan contact op met Card Stop (078 170 170) of uw bank om uw betaalinstrumenten (bankkaart, banktoepassing of betaalapplicatie, enz.) te blokkeren.
- Meld de oplichting via ConsumerConnect. U krijgt ook meteen informatie over de stappen die u nog kunt ondernemen en wie u daarbij kan helpen.
- Blijf op uw hoede: oplichters kunnen opnieuw contact met u opnemen om te beweren dat ze u kunnen helpen uw investering terug te krijgen door u de diensten van een (nep)advocaat aan te bieden.