Table of Contents
Op deze pagina wordt de kwestie van de toegang tot financiering bij de respondenten van de Survey on Access to Finance of Enterprises onderzocht en in perspectief geplaatst van de belangrijkste belemmeringen voor de groei van de Belgische kmo’s.
Voornaamste obstakels voor de ontwikkeling van kmo’s
Naast de toegang tot financiering zijn er nog andere obstakels die de groei of ontwikkeling van Belgische kmo’s bemoeilijken. Slechts 5,6 % van de Belgische kmo’s beschouwt de toegang tot financiering in 2023 als de grootste belemmering voor hun groei, een stijging ten opzichte van 2022 (4,6 %) maar nog steeds onder het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar (6,6 %). De toegang tot financiering staat daarmee op de laatste plaats in de lijst van ondervonden groeibarrières, net onder concurrentiedruk (7,5 %). Het gebrek aan bekwame arbeidskrachten of ervaren managers is voor één op de drie kmo’s (34,7 %) de grootste belemmering voor hun groei, net zoals in 2022 (34,7 %). Voor één op de vijf kmo’s zijn de productie- of arbeidskosten een probleem, duidelijk hoger dan het gemiddelde 2018-2022 (15,0 %).
Een andere maatstaf is de score die ondernemingen geven aan een problematiek, waar 1 staat voor niet belangrijk en 10 staat voor heel belangrijk. Met een gemiddelde score van 4,0 op 10 beschouwen Belgische kmo’s toegang tot financiering eerder als een niet belangrijke problematiek. De krappe arbeidsmarkt is in 2023 met stip het belangrijkste obstakel voor kmo’s om te groeien (7,0 op 10).
Evolutie van toegang tot financiering
Onderstaande grafiek onthult de manier waarop kmo’s de omstandigheden voor de toegang tot financiering ervaren. Het geeft het verschil weer tussen het aantal ondernemingen dat een verbetering waarneemt en het aantal ondernemingen dat een achteruitgang waarneemt in het afgelopen jaar, in procentpunt. Die berekening wordt gedaan voor drie indicatoren: de toegang tot publieke financiële hulp, de bereidheid van banken om krediet te verlenen en de bereidheid van investeerders om de onderneming te ondersteunen.
In 2023 zijn er iets meer Belgische kmo’s die een achteruitgang van de bereidheid van banken om krediet te verlenen vaststellen (14,5 %) dan Belgische kmo’s die een vooruitgang vaststellen (9,9 %): een verschil van -4,6 procentpunt. Het is de vierde daling op rij, na drie jaar waarbij de perceptie over de bereidheid van banken om te lenen steeg (2017 – 2019). De bevraagde ondernemingen verklaren ook opnieuw een daling (-11,4 procentpunt) wat betreft de toegang tot financiële hulp voor het zevende jaar op rij, na een eerdere recorddaling van 18,1 procentpunt in 2022. De ondernemingen merkten daarentegen niet echt een wijziging van de bereidheid van investeerders op.
Een vergelijking met de resultaten van buurlanden wordt voorgesteld in het hoofdstuk over de internationale vergelijking.
