Table of Contents
Door de evolutie van het internet konden er zich online nieuwe diensten ontwikkelen, vooral de bankdiensten. Internetgebruikers handelen hun verrichtingen steeds meer af via het internet en begeven zich steeds minder naar het loket.
Wat is een online financiële dienst?
Financiële dienst: "iedere dienst van bancaire aard of op het gebied van kredietverstrekking, verzekering, individuele pensioenen, beleggingen en betalingen".
Het heeft verschillende jaren geduurd voordat de commercialisering van de financiële diensten online concreet vorm kreeg. Eerst moest er voor een heel wetgevend arsenaal gezorgd worden om de activiteit te reglementeren en de belangen van de consument zo goed mogelijk te beschermen. Dankzij de invloed van het communautaire recht op het nationale recht is het gebruik van de online financiële diensten volledig ingeburgerd geraakt voor klanten, banken en kredietinstellingen. Deze laatsten moeten voldoen aan bepaalde voorwaarden om klanten dezelfde diensten te kunnen aanbieden als een traditionele bankinstelling. Van hun kant beschikken de consumenten over een doeltreffende beschermingsregeling en nieuwe onlinediensten.
Voor financiële diensten die op afstand gesloten worden, gelden gelijkaardige beschermingsmaatregelen voor de consument als bij “gewone” overeenkomsten op afstand, namelijk informatieverplichtingen en een wettelijk herroepingsrecht. Deze beschermingsmaatregelen zijn wel aangepast rekening houdend met het voorwerp van deze contracten, namelijk financiële diensten.
Het begrip “financiële diensten” moet heel ruim gezien worden: het heeft met name betrekking op (art. I.8, 18° WER)
- bankdiensten,
- verzekeringen,
- kredietverstrekking,
- individuele pensioenen,
- beleggingen en
- betalingen.
Eigen aan financiële diensten is dat de “voorwaarden” de dienst bepalen: de looptijd, het rendement en het gedekte verzekeringsrisico. Het is dan ook heel belangrijk dat hierover precieze informatie gegeven wordt.
Informatieplicht
Voordat hij gebonden is door een aanbod, dient de consument duidelijk ingelicht te worden over:
- de financiële dienstverstrekker;
- de kenmerken en de prijs van de financiële dienst;
- het al dan niet beschikken over een herroepingsrecht;
- de eventuele buitengerechtelijke rechtsmiddelen.
Bij telefonisch contact is, mits uitdrukkelijk akkoord van de consument, een beperktere informatieverstrekking mogelijk.
In ieder geval moet de consument schriftelijk of op een andere duurzame drager geïnformeerd worden over alle essentiële informatie en alle contractvoorwaarden. Dit moet eveneens gebeuren voordat de consument ingaat op een aanbod (art. VI.55 tot 57 WER) .
Herroepingsrecht
De consument beschikt over een herroepingsrecht van 14 kalenderdagen na het sluiten van de overeenkomst. Bij levensverzekeringsovereenkomsten bedraagt de herroepingstermijn, gelet op de duur van een dergelijke overeenkomst, 30 kalenderdagen.
Ontvangt de consument de schriftelijke informatie (of op “duurzame drager”) over de financiële dienst pas na de sluiting van het contract, dan begint de herroepingstermijn pas te lopen vanaf het ogenblik dat de consument deze informatie schriftelijk of per duurzame drager heeft ontvangen.
Opgelet!
U hebt geen herroepingsrecht wanneer u financiële diensten koopt waarvan de prijs afhangt van schommelingen op de financiële markt waarop de aanbieder geen vat heeft. Koopt u bijvoorbeeld aandelen, dan hebt u geen herroepingsrecht: het herroepingsrecht kan in die gevallen immers gebruikt worden als speculatie-instrument, waarbij men altijd de zekerheid heeft van terugbetaling tegen de reële waarde.
U hebt ook geen wettelijk herroepingsrecht als u een hypothecair krediet op afstand aangaat. Bij een hypothecair krediet is er immers al een specifieke wettelijke regeling.
Als de consument uitdrukkelijk instemt met een vervroegde uitvoering van de overeenkomst, is er geen wettelijk herroepingsrecht meer zodra de overeenkomst door beide partijen volledig werd uitgevoerd.
Dit laatste vergt een kleine toelichting: de financiële dienst kan in principe maar worden uitgevoerd na de herroepingstermijn. De overeenkomst kan alleen maar vervroegd worden uitgevoerd, als de consument daar uitdrukkelijk mee instemt. Dat maakt dat u het herroepingsrecht verliest, zodra de overeenkomst volledig werd uitgevoerd. U moet daar dan wel uitdrukkelijk over ingelicht worden (art. VI.58 en 59 WER).
Bovendien moet de consument, zelfs als de financiële dienst niet volledig werd uitgevoerd, de reeds geleverde dienst betalen.
Bewijslast
De aanbieder (de “dienstenverstrekker”) van de financiële diensten moet bewijzen dat voldaan is aan de volgende elementen (art. VI.62 WER) :
- de informatieplicht;
- het respecteren van de termijnen;
- de instemming van de consument met het sluiten van de overeenkomst;
- in voorkomend geval, zijn instemming met de vervroegde uitvoering (voor het verstrijken van de herroepingstermijn).
Wetgeving
Artikel VI.54 tot VI.63 WER
