De onlineplatforms zijn een belangrijk onderdeel van de digitale economie. Ze brengen onder andere klanten en dienstverleners met elkaar in contact, meestal tegen betaling. Die klanten kunnen consumenten of ondernemingen zijn.
Onlineplatforms stellen gebruikers verder ook in staat om online inhoud te delen met andere gebruikers. Sommige inhoud is echter illegaal.
De Europese Commissie heeft de laatste jaren een aantal wetgevingsinitiatieven genomen om:
- ervoor te zorgen dat platforms hun gebruikers eerlijk behandelen en maatregelen nemen om transparantie te garanderen,
- illegale online-inhoud te bestrijden.
Deze initiatieven zijn goedgekeurd door Europa en zijn van toepassing in België.
Zo is er de Europese Verordening 2019/1150 over billijkheid en transparantie in de onlinerelaties tussen platforms en ondernemingen - de zogenoemde -verordening (Platform to Business Act). Die verordening schept een geharmoniseerd kader voor minimale transparantie en voorziet in beroepsmogelijkheden. Ze beschermt ondernemingen die afhankelijk zijn van onlineplatforms om consumenten te bereiken, en stelt daarbij het innovatiepotentieel van platforms veilig. Ze is van toepassing sinds 12 juli 2020. De Economische Inspectie van de FOD Economie is aangeduid als Belgische handhavingsautoriteit voor die verordening.
De Europese Richtlijn 2019/2161, bekend als de Omnibusrichtlijn, moderniseert de regels voor consumentenbescherming, met name in de digitale sector. Die richtlijn legt extra eisen op aan onlinemarktplaatsen door de bepalingen over oneerlijke handelspraktijken aan te passen. Zo zijn onlinemarktplaatsen verplicht om consumenten te informeren over de status van de verkoper, evenals over de rangschikking van zoekresultaten en consumentenbeoordelingen. Die richtlijn is omgezet in het Wetboek van economisch recht door de wet van 8 mei 2022.
De Commissie heeft eveneens de “Digital Services Act” (DSA) verordening aangenomen, die nieuwe redelijke zorgvuldigheidsverplichtingen oplegt aan aanbieders van tussenhandeldiensten (waaronder onlineplatforms). Die is van toepassing sinds 17 februari 2024.
Daarnaast moet de verordening over digitale markten (Digital Markets Act- DMA) ervoor zorgen dat onlineplatforms die optreden als poortwachters voor digitale markten zich online eerlijk gedragen. De verordening trad op 1 november 2022 in werking en is van toepassing sinds 2 mei 2023. Voor meer informatie kunt u terecht op de pagina Digital Markets Act op de website van de Europese Commissie.”
