Veelgestelde vragen over weegschalen

Art. 34bis 20. Gebruikers die meetinstrumenten in de zin van artikel 12 van de wet van 16 juni 1970 betreffende de meeteenheden, de meetstandaarden en de meetwerktuigen gebruiken:

1. delen iedere nieuwe ingebruikname van een meetwerktuig mee aan de bevoegde Dienst;
2. vragen de herijk aan, overeenkomstig het betreffend besluit, zodat de reglementaire periodiciteit nageleefd wordt, of sluiten een onderhoudscontract met een Erkende Keuringsinstelling. De proeven moeten ten laatste uitgevoerd worden op de vervaldag van het ijkmerk;
3. vergewissen zich van de goede reglementaire staat van hun meetwerktuigen, in het bijzonder van het behoud van de integriteit van de verzegelingen en van de merken van eerste ijk of van de EG-markering van overeenstemming, van het vignet van herijk of van het onderhoudscontract;
4. zorgen voor de integriteit van het metrologisch boekje of van de gegevenskaart indien voorzien in het betreffend besluit, doen ze aanvullen door de erkende keuringsinstellingen en houden ze ter beschikking van de controleoverheden;
5. stellen de niet-conforme meetwerktuigen buiten gebruik. Deze buitengebruikstelling zal ondubbelzinnig zijn en aan de bevoegde Dienst kenbaar worden gemaakt.

Koninklijk besluit houdende de algemene uitvoering van de wet van 16 juni 1970

De herijk heeft plaats om de vier jaar, behoudens toepassing van bijzondere koninklijke besluiten betreffende de verschillende groepen meetinstrumenten.

De herijk van meetinstrumenten die niet bestemd zijn voor metingen in het economische verkeer wordt uitgevoerd onder normale gebruiksomstandigheden van de meetinstrumenten.

Het doel van de herijk is te garanderen dat de meetinstrumenten permanent voldoen aan de eisen inzake precisie.

De herijk omvat:

• een onderzoek om na te gaan of het meetinstrument het voorwerp heeft uitgemaakt van een eerste ijk (aanwezigheid van de eerste inspectiestempel of CE-markering);
• het uitvoeren van proeven om vast te stellen of de precisie van een meetinstrument overeenstemt met de specifieke regelgeving

De gebruiker is verantwoordelijk voor de aangifte van de inbedrijfstelling van nieuwe instrumenten bij de dienst Metrologie. Indien dit niet door een Erkend Keuringsinstelling is gebeurd bij de installatie, is het de gebruiker die de schriftelijke verklaring moet indienen (per brief of via e-mail) bij het bureau van de dienst Metrologie. Ook dient hij het bij de dienst Metrologie aan te geven als hij instrumenten uit bedrijf neemt.

Hiervoor dient hij de dienst Metrologie het volgende te bezorgen:

• • een foto van het identificatieplaatje;
  • een kopie van de verklaring van overeenstemming;
  • het KBO-nummer.

De gebruiker is verantwoordelijk voor de aangifte van de inbedrijfstelling van nieuwe instrumenten bij de dienst Metrologie. Indien dit niet door een Erkend Keuringsinstelling is gebeurd bij de installatie, is het de gebruiker die de schriftelijke verklaring moet indienen (per brief of via e-mail) bij het bureau van de dienst Metrologie. Ook dient hij het bij de dienst Metrologie aan te geven als hij instrumenten uit bedrijf neemt.

Hiervoor moet hij de dienst Metrologie het volgende bezorgen:

• een foto van het identificatieplaatje;
• een kopie van de verklaring van overeenstemming;
• het KBO-nummer.

De regelgeving vereist dat de identificatiegegevens en de technische eigenschappen vermeld staan op een gemakkelijk zichtbaar plaatje of, indien dit onmogelijk is, toegankelijk zijn in een aangepaste vorm.

De gegevens die er gewoonlijk op vermeld worden zijn:

• • het merk of naam van de fabrikant;
  • het goedkeuringsnummer van het model;
  • de nauwkeurigheidsklasse;
  • het maximum weegvermogen “Max”;
  • het minimum weegvermogen “Min”;
  • de ijkeenheid “e”;
  • de afleeseenheid “d”;
  • het fabricagenummer;
  • bepaalde gebruiksvoorwaarden.

Een weeginstrument wordt conform verklaard als op dit instrument een CE-markering en bijkomende metrologische markering voorkomt. Bij niet-automatische weeginstrumenten in dienst genomen na april 2016 bestaan de CE-markering en de bijkomende metrologische markering uit de hoofdletter M en de twee laatste cijfers van het jaar van aanbrenging, omgeven door een rechthoek. De hoogte van de rechthoek is gelijk aan de hoogte van de CE- markering.

De overeenstemming van een meetinstrument met alle bepalingen van het koninklijk besluit van 12 april 2016 betreffende de niet-automatische weeginstrumenten wordt beschreven in de artikelen 15, 17 en 18

Niet-automatische weeginstrumenten in gebruik gesteld voor april 2016

De CE-conformiteitsmarkering, met het symbool “CE”, het (de) identificatienummer(s) van de in kennis gestelde instantie(s) en een vierkant vignet met een zijde van minstens 12,5 mm, met een zwart gedrukte M in hoofdletters

De nationale markering

Weegschalen geijkt volgens de vroegere nationale procedure hebben een afgestempelde markering in een loden plaatje. Ze mogen enkel gebruikt worden op het nationale grondgebied.

Men vindt op deze weegschalen een rechthoekig loden plaatje, met aan weerszijden een rond loodje, dat de schroefjes verzegelt waarmee het loden plaatje op de weegschaal is vastgezet. In het linkerrondje vindt men een ronde letter B met hierin het nummer van de persoon van de dienst Metrologie die de eerste ijk heeft uitgevoerd, in het rechterrondje wordt de datum van de eerste ijk geslagen. Het plaatje kan dus niet verwijderd worden zonder de markering te verwijderen en zonder de weegschaal definitief buiten reglementair gebruik te stellen. Het rechthoekig plaatje vermeldt de data van alle ijkingen, zowel de eerste als de periodieke ijkingen.

De gebruiker moet zelf de periodieke ijking van zijn instrumenten aanvragen om de reglementaire periodiciteit na te leven.

De proeven moeten ten laatste uitgevoerd worden op de vervaldag van het ijkmerk.

Sinds 2011 gebeurt de herijk van niet-automatische weeginstrumenten (NAWI) door Erkende Keuringsinstellingen (EKI).

De herijk vindt plaats om de vier jaar en dient voor de vierde verjaardag van het vorig nazicht of van de ingebruikstelling van het nieuw instrument te gebeuren.

De gebruiker kan zich hiertoe richten tot een Erkende Keuringsinstelling van zijn keuze. Het periodiek nazicht kan de vorm aannemen van een contract voor metrologisch onderhoud met een Erkende Keuringsinstelling. Dit is geen verplichting.

Lijst van de Erkende Keuringsinstellingen - niet-automatische weeginstrumenten (PDF, 172.21 KB) 

Voor automatische weeginstrumenten (AWI) kunt u de dienst Metrologie contacteren of contact opnemen met een Erkende Keuringsinstelling.

Lijst van de Erkende Keuringsinstellingen - niet-automatische weeginstrumenten (PDF, 206.75 KB)

IJkmerk

• Herijk door een Erkende Keuringsinstelling (EKI)

Het aanvaardingsmerk bij herijk bestaat uit een zelfklever die op een goed zichtbare plaats wordt aangebracht door een Erkende Keuringsinstelling.

Dit vignet, geleverd door de Metrologische Dienst, met rechthoekige vorm, minimale afmetingen 2,4 cm x 6,0 cm, groene kleur en onuitwisbare opschriften, tweetalig opgesteld in de Franse en Nederlandse taal, vermeldt:

• In een zeshoek de laatste 2 cijfers van het jaar van de ijking (weergegeven met "18" in het voorbeeld);
• In de nabijheid van deze zeshoek, een verschillende letter van het alfabet voor elke categorie van meetinstrument (weergegeven met "L" in het voorbeeld
• Het identificatienummer van het vignet, bestaande uit het identificatienummer van de erkende keuringsinstelling (weergegeven met "ZNNN" in het voorbeeld en vijf cijfers die het volgnummer voorstellen (weergegeven met "nnnnn" in het voorbeeld);
• het jaar van de uiterste geldigheidsdatum (weergegeven met "2019" in het voorbeeld);
• de maand van de uiterste geldigheidsdatum (op de maandlijst aan te kruisen of te perforeren)

• herijk uitgevoerd door de dienst Controle Metrologie

Het merk van de herijk van de dienst Controle Metrologie bestaat uit een groen vignet met de twee laatste cijfers van het ijkingsjaar, omgeven door een zeshoek.

• Technische keuring uitgevoerd door de dienst Controle Metrologie

Het aanvaardingsmerk in geval van een technische controle bestaat uit een cirkelvormige groene zelfklever met in het midden de koninklijke kroon en het jaartal van het lopende jaar. Art. 29 KB 20/12/1972

Als de fabrikant of de verkoper een defecte weegschaal meeneemt voor afstelling of herstel en een vervangweegschaal verstrekt, zijn de vereisten voor deze laatste dezelfde als degene voor een permanente weegschaal (model, ijking, plaats, onderhoud, ...).

De weegschaal moet worden geplaatst op een vlakke, stabiele, trillingsvrije, niet-vervormbare ondergrond, bij voorkeur horizontaal in alle richtingen.

Indien de ondergrond niet volledig horizontaal is (wat trouwens gewoonlijk niet het geval is), kan de positie van de weegschaal bijgeregeld worden met behulp van de aanwezige waterpas. Het is absoluut noodzakelijk dat het luchtbelletje centraal blijft, zowel tijdens de controle als tijdens het gebruik.

• Art. XV.70. De inbreuken op de bepalingen van dit Wetboek worden bestraft met een sanctie van 26 tot 10.000 euro.
• Art. XV.72. In geval van herhaling binnen een termijn van vijf jaar te rekenen van een in kracht van gewijsde gegane veroordeling wegens dezelfde inbreuk, worden de geldboeten en de gevangenisstraffen op het dubbele van het maximum gebracht.
• Art XV.101. Onverminderd de toepassing van de regels inzake beslag en verbeurdverklaring, mogen de meetwerktuigen waarvan het voorhanden houden of het gebruik ervan een inbreuk uitmaken op de bepalingen van het boek VIII, titel 3, of de uitvoeringsbesluiten of uitvoeringsreglementen ervan vernietigd worden.

Elk nieuw instrument wordt vergezeld van een verklaring van overeenstemming (certificate of conformity) ingevuld onder de verantwoordelijkheid van de instelling die de conformiteit heeft beoordeeld.

Door het principe van het vrij verkeer van goederen is het mogelijk om zich in het buitenland een weegschaal aan te schaffen. Deze moet voorzien zijn van de CE-markering en de bijkomende metrologische markering en vergezeld zijn van een conformiteitsattest. Indien de weegschaal niet beschikt over een intern kalibratiesysteem dat een automatische regeling in functie van de hoogte toelaat, moet zij vooraf afgestemd worden op de effectieve gebruikszone en moet het attest deze zone vermelden.

De verklaring van overeenstemming is een document waarmee de fabrikant verklaart dat zijn instrument voldoet aan de essentiële vereisten van de regelgeving en zich bijgevolg hiervoor aansprakelijk verklaart.

De FOD Economie:

• stelt de regelgeving op en updatet ze en waakt erover dat de wettelijke en normatieve teksten aansluiten op de nationale en internationale maatschappelijke behoeften;
• voorkomt dat niet-conforme instrumenten op de markt worden gebracht en in gebruik worden genomen;
• zorgt voor de instelling en uitvoering van een jaarlijks controleprogramma:
  • voor de gebruikte meetinstrumenten;
  • met betrekking tot de preconditionering in massa of volume van voorverpakte producten;
• oefent het hoog toezicht uit op de prestaties geleverd door de erkende instellingen die naar behoren gemachtigd zijn om op te treden inzake, op basis van het wettelijk delegatiesysteem.

FOD Economie Secretariaat CTRLMN
Algemene directie Kwaliteit en Veiligheid CTRLMN
Ondernemingsnummer: 0314.595.348: Disclaimer

Tel. +32 (0) 02 277 88 00

https://economie.fgov.be