Table of Contents
De pagina maakt gebruik van gegevens uit Flash Eurobarometer 342 (2012), 381 (2013), 426 (2015), 456 (2018) en 498 (2022) van de Europese Commissie. Behalve anders vermeld, gaan de cijfers op deze pagina over de resultaten van 2022. De gegevens zijn het resultaat van opeenvolgende enquêtes en niet van administratieve statistieken. De resultaten moeten derhalve worden geïnterpreteerd met de nodige voorzichtigheid en terughoudendheid die aan elke enquête inherent zijn.
Inspanningen om te besparen op grondstoffen
Een groot deel van de Belgische kmo’s probeert niet enkel zo weinig mogelijk afval te hebben op het einde van het productieproces (78,7 %) maar probeert ook te besparen op energie (69,5 %). Samen met besparingen op materialen (60,7 %) vormt het de top drie van inspanningen die Belgische kmo’s doen om te besparen op grondstoffen. Het aandeel ondernemingen dat hernieuwbare energie gebruikt, via bijvoorbeeld haar eigen zonnepaneleninstallatie, is sterk gestegen van 20 % in 2018 naar 34,7 % in 2022.
Het aandeel ondernemingen dat veel acties onderneemt neemt elke keer toe, van 15 % in 2012 tot 46,7 % in 2022. 5,0 % onderneemt helemaal geen acties op dit moment terwijl dat in 2018 nog 9,0 % bedroeg.
Driekwart van de middelgrote ondernemingen (50-249 werknemers) onderneemt veel acties om efficiënter met hun grondstoffen om te gaan. Ze doen het duidelijk beter dan micro- (45,9 %) en kleine ondernemingen (60,0 %). Micro-ondernemingen doen ook vaker niets (5,1 %) dan hun grotere tegenhangers: 3,0 % van de kleine ondernemingen en 0,9 % van de middelgrote. Het aandeel ondernemingen dat veel acties onderneemt om grondstoffen te besparen, ligt in de activiteiten gelinkt aan de productie (NACE C: 75,5 %) hoger dan in de andere sectorgroepen.
Wat betreft de acties die kmo’s in de toekomst willen doen, hebben de volgende acties de voorkeur:
- afval beperken (60,2 %);
- energie besparen (59,4 %).
De helft van de ondernemingen (49,9 %) wil binnen de twee jaar ook hernieuwbare energie gebruiken, wat in 2022 nog op 34,7 % ligt. Een minderheid (17,6 %) plant in de toekomst geen bijkomende acties om efficiënter om te gaan met hun grondstoffen.
Een kwart (24,3 %) van de kmo’s die bespaart op grondstoffen, doet daarvoor geen investeringen. De grootste groep (53,8 %) investeert tot vijf procent van hun omzet om efficiënter om te gaan met hun grondstoffen. Investeringen hoger dan 10 % van de omzet gebeuren nauwelijks: 5,4 %. Micro-ondernemingen met minder dan 10 werknemers doen gevoelig het vaakst geen investeringen in dergelijke acties maar geven tegelijk ook het vaakst meer dan 10 % van hun omzet in vergelijking met kleine en middelgrote ondernemingen.
Barrières
Een derde van de kmo’s (33,7 %) ondervond geen barrières wanneer ze duurzaamheidsacties ondernamen, wat meer dan zes procentpunten lager is dan in 2018. De complexiteit van de administratieve en juridische procedures is met 35,7 % de meest voorkomende barrière om besparingsacties op te zetten, gevolgd door een gebrek aan de vereiste producten of diensten (28,1 %) en de technische vereisten van de wetgeving die niet up-to-date zijn (24,6 %). Het gebrek aan aanbod van de nodige materialen of onderdelen blijkt daarenboven een barrière te zijn die nu vaker voorkomt dan vroeger: in 2018 was dat enkel voor 15,0 % nog een barrière tegenover 28,1 % nu. De kleinste ondernemingen ondervinden het minst vaak problemen: 34 % ondervond geen problemen tegenover 29,1 en 24,3 % van de respectievelijk kleine en middelgrote ondernemingen.
Effect op de productiekosten
Een derde van de kmo’s (32,7 %) heeft haar productiekosten zien dalen door efficiënter om te gaan met grondstoffen. In 2018 was dat nog 38,0 %. Een kwart ziet daarentegen haar productiekosten stijgen. Micro-ondernemingen (0 - 9 werknemers) zien hun productiekosten iets vaker stijgen dan middelgrote ondernemingen (50 - 250 werknemers): 25,6 tegen 22,6 %, terwijl middelgrote ondernemingen vaker hun productiekosten zien dalen: 38,3 % tegenover 32,4 % voor micro-ondernemingen.
