Table of Contents
Geavanceerde technologieën als blockchain, 3D-printing en big data sijpelen de bedrijfswereld binnen, maar worden nog altijd zeer weinig gebruikt door kmo's.
Deze pagina schetst een beeld van de invoering van de meest geavanceerde digitale technologieën door Belgische kmo's, zoals de analyse van grote hoeveelheden gegevens (big data), 3D-printing, het gebruik van industriële robots en dienstrobots of artificiële intelligentie.
Andere indicatoren over de digitalisering van ondernemingen vindt u op de pagina's:
- Digitale technologieën bij Belgische kmo's
- Artificiële intelligentie
- Online bestellen, verkopen en factureren
- Digitale communicatie
- Hinderpalen voor digitalisering
- Cyberveiligheid bij Belgische kmo's
- Digitale vaardigheden – een genderspecifieke benadering
- Digitalisering van de Belgische kmo's – een internationale vergelijking
Analyse van gegevens
De analyse van gegevens (big data) is een technologie die stilaan in opmars is bij kmo's: een kwart maakt er al gebruik van. Het kan daarbij gaan om allerlei soorten gegevens, bijvoorbeeld geolocatiegegevens van mobiele apparaten, gegevens afkomstig uit sociale media of gegevens van slimme toestellen of sensoren (Internet of Things - IoT).
Uit het onderzoek van 2023 blijkt dat 20 % van de bedrijven met 2 tot 9 werknemers ten minste één gegevensbron analyseert, intern of via een externe dienstverlener. Bij kmo’s met meer dan 50 werknemers stijgt dat cijfer tot 65 %, ofwel twee op de drie bedrijven. In alle grootteklassen worden transactiedata en klantgegevens (bv. aankopen, woonplaats, enz.) het vaakst intern geanalyseerd.
Micro-ondernemingen analyseren vaak open gegevens gepubliceerd door overheden en geolocatiegegevens (van draagbare apparaten of voertuigen). Middelgrote bedrijven geven de voorkeur aan gegevens van intelligente apparaten of sensoren, of satellietgegevens.
Wat is big data?
Big Data verwijst naar de gigantische massa digitale gegevens die individuen en bedrijven op elk moment produceren. De gegevens zijn afkomstig van tal van digitale bronnen: sociale media, sensoren, het web, audio- en videobestanden, geolocatiegegevens, meteorologische informatie, geregistreerde gegevens van online aankopen, enz. De geavanceerde analysetechnieken stellen deskundigen uit de academische of professionele wereld in staat te werken met gegevens die vroeger onbruikbaar waren, en ze te analyseren en te benutten. Bedrijven kunnen die analyses bijvoorbeeld gebruiken om beslissingen te nemen en nieuwe producten en diensten te ontwikkelen die inspelen op de behoeften en wensen van hun klanten.
3D-printen
3D-printen wordt in kmo's amper toegepast. 8 % van de middelgrote ondernemingen (50 tot 249 werknemers) en minder dan 3 % van de micro-ondernemingen (2 tot 9 werknemers) hanteren die productiemethode. Bedrijven met 10 tot 49 werknemers zitten daar tussenin. In kmo's wordt 3D-printen hoofdzakelijk gebruikt voor het maken van prototypes of modellen, zowel voor intern gebruik als om te worden verkocht.
3D-printen
3D-printen, ook wel additive manufacturing genoemd, maakt het mogelijk een voorwerp te maken op basis van een met de computer getekend model. De 3D-printer brengt het materiaal laag na laag aan tot het voorwerp volledig is. Afhankelijk van het type 3D-printer en de stukken die te vervaardigen zijn, kunnen verschillende soorten grondstoffen worden gebruikt: harde of soepele kunststoffen, siliconen of poeders op basis van metalen.
3D-printen wordt gebruikt in tal van sectoren, zoals gezondheidszorg, auto-industrie, lucht- en ruimtevaart, kunst, design en energie. Dankzij het additieve productieproces kunnen ondernemingen hun logistieke keten flexibeler maken doordat ze minder behoefte hebben aan opslag en vervoer van goederen. Bovendien kan de technologie, dankzij de vermindering van de hoeveelheid industrieel afval die inherent is aan productieprocessen, eveneens bijdragen tot het verkleinen van de milieu-impact van ondernemingen.
Industrie- en dienstrobots
Industriële robots en dienstrobots worden in 2022 nog niet veel gebruikt door micro-ondernemingen, kleine en middelgrote ondernemingen. Toch lijkt het gebruik van industriële robots stilaan door te breken in middelgrote ondernemingen (50 tot 249 werknemers), waarvan ongeveer 17,8 % meldt dat soort hulpmiddelen te gebruiken. Dat percentage is toch duidelijk lager bij de kleine ondernemingen en micro-ondernemingen (respectievelijk, 7,9 % en 2,3 %).
De belangrijkste redenen voor het gebruik van industriële of dienstrobots zijn om
- de precisie en de kwaliteit van producten en processen te garanderen (respectievelijk 6,2 % en 15,8 % voor kleine en middelgrote ondernemingen),
- de veiligheid op het werk te vergroten (respectievelijk 5 % en 12,6 % voor kleine en middelgrote ondernemingen),
- de hoge arbeidskosten tegen te gaan (respectievelijk 3,6 % en 10,1 % voor kleine en middelgrote ondernemingen).
Industriële robot of dienstrobot
Industriële robots vindt men hoofdzakelijk voor geautomatiseerde industriële toepassingen in productiebedrijven. Industriële robotica komt neer op het uiterst precies en snel verrichten van repetitieve taken, wat verklaart waarom ze zo sterk vertegenwoordigd is in de automobielsector.
Dienstrobots worden daarentegen hoofdzakelijk in andere sectoren gebruikt (medisch, logistiek, landbouw …). Ze beschikken over een zekere mate van autonomie waardoor ze eenvoudige taken kunnen verrichten, ofwel in de plaats van mensen ofwel om mensen bij te staan. Mogelijke toepassingen zijn onder meer toezicht of beveiliging, reiniging van openbare ruimten, afvalverwijdering, systemen voor magazijnbeheer, onthaal of assistentie bij verkoop, enz.
Enquête naar het gebruik van ICT en e-commerce bij ondernemingen
De gegevens op deze pagina zijn afkomstig uit de enquête naar het gebruik van ICT en e-commerce in de ondernemingen, die jaarlijks wordt opgesteld door Statbel, de Algemene Directie Statistiek van de FOD Economie. Als Belgisch statistiekbureau verzamelt, produceert en verspreidt Statbel cijfers over de Belgische economie, de Belgische maatschappij en het Belgische grondgebied.
De steekproef beperkt zich tot bedrijven die ten minste 2 werknemers in dienst hebben. Alle sectoren van economische activiteit worden geanalyseerd, met uitzondering van de landbouw, het openbaar bestuur, de activiteiten van huishoudens als werkgever en de extraterritoriale activiteiten (respectievelijk de secties A, O, T en U volgens de NACE-code rev. 2). De gegevens over de micro-ondernemingen gaan dus over ondernemingen met 2 tot 9 werknemers voor dat specifieke deel.
