Table of Contents

    De Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO is het advies- en vertegenwoordigingsorgaan van de zelfstandigen en de kmo.

    Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO

    De Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO (HRZKMO) heeft als taak om:

    • adviezen uit te brengen op vraag van een lid van de federale regering of een van de voorzitters van de wetgevende kamers;
    • advies te geven op eigen initiatief of op vraag van andere personen;
    • de vertegenwoordiging van de zelfstandigen en de kmo's bij andere advies- of beheersorganen te verzekeren;
    • een overlegplatform voor de zelfstandigen en de kmo's te zijn.

    Om de posities en eisen van de zelfstandigen en kmo's binnen deze Raad te laten horen, moeten hun beroeps- of interprofessionele organisaties erkend worden.

    Erkenning van de beroeps- en interprofessionele organisaties

    Om een erkenning te krijgen, moeten die organisaties voldoen aan bepaalde criteria en de voorziene erkenningsprocedure volgen.

    De procedure is verschillend naargelang het gaat om een beroeps- of interprofessionele organisatie. Elke erkenning eindigt na afloop van de zittijd van de Hoge Raad, maar kan hernieuwd worden. Een zittijd loopt over een periode van zes jaar. De huidige zittijd loopt van 2023 tot 2028.

    Wat zijn de voordelen van een erkenning?

    1. Deelnemen aan de werkzaamheden van de HRZKMO
      Een erkende organisatie krijgt een vertegenwoordiging in de Hoge Raad. Dat laat haar toe om:

      • betrokken te zijn bij de werkzaamheden van de Raad;
      • problemen aan te kaarten die haar aangaan;
      • de adviezen van de Hoge Raad te beïnvloeden;
      • haar stem te laten horen op het federale beleidsniveau.
         
    2. Vertegenwoordiging
      Zowel voor de eigen en potentiële leden als voor privé- en publieke gesprekspartners, is de erkenning een bewijs van representativiteit en effectieve werking van een erkende organisatie.
       
    3. Zichtbaarheid
      Wanneer de overheid rechtstreeks in contact wil treden met een beroeps- of interprofessionele organisatie, richt zij zich in de eerste plaats tot erkende organisaties. De erkenning kan soms een voorwaarde zijn om als organisatie in bepaalde commissies of raden te mogen zetelen.
       
    4. Bescherming van de titels verbonden aan de mandaten of functies bij de Hoge Raad
      Een strafsanctie is voorzien tegen iedere persoon die een van de titels gebruikt zonder daar het recht toe te hebben.

    Erkenning als interprofessionele organisatie

    Een interprofessionele organisatie kan een aanvraag tot erkenning enkel indienen tijdens het hernieuwingsjaar. Dus pas tussen 1 januari 2028 en 1 maart 2028 met het oog op de volgende zittijd die start in 2029.

    Erkenning als beroepsorganisatie

    Een beroepsorganisatie kan haar aanvraag tot erkenning op elk moment buiten het hernieuwingsjaar indienen.

    Wat zijn de erkenningsvoorwaarden voor een beroepsorganisatie

    1. uitsluitend als doel hebben de vertegenwoordiging, bestudering, bescherming en bevordering van de professionele, economische, sociale en morele belangen van de zelfstandigen, kmo's en ambachtslieden die tot een beroepsorganisatie behoren; 
    2. een ledenbestand hebben dat voor het grootste deel bestaat uit zelfstandigen en kmo's uit het beroep of de beroepen die de beroepsorganisatie vertegenwoordigt;
    3. rechtspersoonlijkheid genieten;
    4. een vrij opgerichte en van de overheid onafhankelijke organisatie zijn;
    5. voldoen aan de volgende bijkomende voorwaarden:
      1. de meerderheid van de leden zijn zelfstandigen en kmo’s;
      2. daadwerkelijk actief zijn en leden hebben in ten minste vijf zones. Onder zone wordt verstaan één van de tien provincies of het Brussels Hoofdstedelijk Gewest;
      3. voldoende representatief zijn voor de sector. Dat veronderstelt dat:
        • de leden van de beroepsorganisatie die rechtstreeks bij haar aansluiten, minstens 25 euro lidgeld per jaar betalen. Deze bijdrage mag niet worden ontvangen door een instelling belast met een wettelijke opdracht in het kader van het sociaal statuut van de zelfstandigen en ze mag niet worden samengevoegd met enig ander bedrag dat het lid voor andere prestaties zou moeten betalen;
        • zij zelf of via een andere organisatie over een administratieve structuur beschikt om alle opdrachten uit te voeren;
        • zij op de datum van indiening van de erkenningsaanvraag sinds minstens een jaar actief het doel nastreeft ofwel dat ze ontstaan is uit de samenvoeging van beroepsorganisaties waarvan minstens één aan deze voorwaarde voldoet;
        • zij op de datum van indiening van de erkenningsaanvraag sinds minstens een jaar rechtspersoonlijkheid heeft ofwel dat ze ontstaan is uit de samenvoeging van beroepsorganisaties waarvan minstens één aan deze voorwaarde voldoet;
        • zij zelf of via een daartoe gemachtigde tussenpersoon sinds minstens één jaar een periodieke publicatie verspreidt onder haar leden die minstens vier nummers per jaar telt en waarbij elk nummer meerdere onderwerpen behandelt, ofwel dat ze ontstaan is uit de samenvoeging van beroepsorganisaties waarvan minstens één aan deze voorwaarde voldoet.

    Aanvraag erkenning als beroepsorganisatie

    Tot eind 2027 kunnen de beroepsorganisaties die een erkenning willen aanvragen hun aanvraag indienen via het formulier erkenningsaanvraag beroepsorganisatie (DOC, 167 KB) met toevoeging van de bijlagen vermeld onder punt E van het formulier. Bij de aanvraag moet ook de ledenlijst zitten. Daarvoor moet de organisatie het volgende Excel-document gebruiken: Ledenlijst (XLS, 59.5 KB)

    Zij kunnen hun aanvraag op drie manieren indienen:

    • door het dossier aangetekend naar de FOD Economie te sturen;
    • door het dossier met ontvangstbevestiging in te dienen bij de Dienst Intellectuele Beroepen en Wetgeving van de FOD Economie;
    • door een gescande kopie van het dossier via e-mail naar kmopme-org@economie.fgov.be te sturen.

    De beroepsorganisaties die nu al erkend zijn, moeten een hernieuwingsaanvraag indienen in 2028.

    Hernieuwing van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de KMO

    In 2028 wordt de HRZKMO integraal hernieuwd. Deze procedure vindt om de zes jaar plaats.

    Wie kan een erkennings- of hernieuwingsaanvraag indienen?

    • Alle reeds erkende beroepsorganisaties en alle in 2022 erkende interprofessionele organisaties kunnen, als zij dit wensen, hun hernieuwingsaanvraag indienen tussen 1 januari en 1 maart 2028.
    • De beroeps- en interprofessionele organisaties waarvan de erkenningsaanvraag eerder werd geweigerd, kunnen een nieuwe erkenningsaanvraag indienen.
    • De beroeps- en interprofessionele organisaties die in het verleden nog geen aanvraag hebben ingediend.

    Tegen eind 2027 worden alle beroeps- en interprofessionele organisaties die eerder binnen de HRZKMO werden erkend, via e-mail en/of per post uitgenodigd om een aanvraag voor de hernieuwing van hun erkenning in te dienen. Die aanvraag moet tussen 1 januari 2028 en 1 maart 2028 worden ingediend.

    Laatst bijgewerkt
    4 december 2023