Kmo’s vertegenwoordigen een zeer groot deel van de Belgische economie: zij genereren meer dan de helft van de totale toegevoegde waarde en zij hebben 65 % van de actieve bevolking in dienst. Het vrijwillige engagement van de kmo om maatschappelijk verantwoord ondernemen te integreren in haar beleid draagt rechtstreeks bij tot de verwezenlijking van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (DOD), terwijl ze er ook nog voordeel uit haalt.
In eerste instantie kan een zaakvoerder terughoudend zijn door de verplichtingen of hindernissen die er zijn, zoals het vereiste budget of het nodige personeel. Om deze begrijpelijke twijfels uit de weg te ruimen, moet er gekeken worden naar de voordelen die alle, en in het bijzonder de kleine en middelgrote ondernemingen kunnen halen uit de keuze voor maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen.
Wat zijn de voordelen voor kmo’s die kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen?
Concurrentievoordeel
Door te kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen kunnen kmo’s een aanzienlijk concurrentievoordeel genieten:
- Om contracten te sluiten met andere ondernemingen die zeker willen zijn dat hun medecontractanten hoge eisen stellen met betrekking tot de naleving van sociale normen, milieunormen en goed bestuur.
- Om openbare aanbestedingen binnen te halen die maatschappelijke clausules en milieuvoorwaarden bevatten.
- Om nieuwe producten en innoverende diensten te ontwikkelen, die aantrekkelijker zijn voor consumenten die gevoelig zijn voor deze waarden, en zo hun klantenbestand uit te breiden.
- Om subsidies te verkrijgen. De bevoegde instanties koppelen die subsidies vaak aan voorwaarden in verband met doelstellingen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Ethische plicht, aantrekkelijke factor voor (toekomstige) medewerkers
Kmo’s zijn kleinschalige structuren waar de medewerkers sterk betrokken zijn bij de projecten en de engagementen van “hun” bedrijf. Die betrokkenheid is des te groter als de keuzes van het bedrijf overeenstemmen met hun waarden en verlangens als burgers.
Er is aangetoond dat ondernemingen met oog voor het milieu en aandacht voor het welzijn van hun medewerkers deze laatsten ook sterker kunnen motiveren en aan zich binden. Zij zijn dan tevens begaan met de naleving van de rechten van de werknemers in de hele productieketen.
De toepassing van deze prioriteiten draagt daarnaast bij tot het aantrekken van nieuw talent.
Met betrokken en gemotiveerde werknemers neemt bovendien het risico op absenteïsme af.
Commercieel voordeel, aantrekkelijke factor voor de klanten
Tegenover kmo’s hebben consumenten meer slagkracht dan tegenover de grote multinationale groepen. Het is dan ook in het belang van een kmo om de keuzes van de consument te respecteren en zich transparant te tonen over hoe het bedrijf omgaat met de mogelijk negatieve gevolgen van zijn activiteiten.
De implementatie van maatschappelijk verantwoord ondernemen draagt bij tot een beter imago en een betere reputatie. Het stimuleert het vertrouwen van de consumenten, het versterkt de band met de bestaande klanten en trekt nieuwe klanten aan.
Op die manier kunnen de inspanningen van een onderneming om tegemoet te komen aan de ethische en maatschappelijke verwachtingen van haar klanten in een commercieel voordeel omgebogen worden.
Financieel voordeel
Een beleid voor een verantwoordelijke onderneming uitwerken en implementeren brengt op korte termijn met name administratieve kosten mee, maar levert op langere termijn financiële voordelen op.
Door een daadwerkelijke toepassing van maatschappelijk verantwoord ondernemen kan een toename van de bedrijfskosten tegengegaan worden. Een afname van het absenteïsme of een beter beheer van het elektriciteitsverbruik kan eveneens tot niet te verwaarlozen besparingen leiden.
Gerealiseerde investeringen kunnen een hoger rendement opleveren. Op milieuvlak zullen investeringen voor het verminderen van de energie-impact (betere isolatie, installatie van zonnepanelen, enzovoort) uitmonden in lagere werkingskosten en productiekosten. Hetzelfde geldt voor besparing op waterverbruik, vermindering van afval en verwerking van productieafval.
De implementatie van een duurzaam bedrijfsbeleid kan ook gerealiseerd worden door de eventuele bijkomende kosten te verdelen (delen van bureau, materiaal, administratieve verplichtingen en kosten, enzovoort). De soepele structuur van kmo’s vergemakkelijkt deze werkwijze.
Naast een kostenbeperking kan dit beleid ook meer winst opleveren, door het aantrekken van nieuwe klanten en nieuwe markten.
Aantrekkelijke factor voor investeerders
Door te kiezen voor maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen kan men ook investeerders aantrekken die hun kapitaal willen plaatsen in duurzame projecten en duurzame economische groei. Tegelijk kan dit de toegang tot leningen met een voordeliger rentevoet vergemakkelijken.
Als de onderneming toegang krijgt tot bijkomend kapitaal krijgt ze ook meer ruimte om:
- Haar strategische bevoorradingsbronnen te evalueren.
- Een beter inzicht te krijgen in de markt waarbinnen ze actief is.
- Haar zakelijke relaties te versterken.
- Uit te kijken naar nieuwe markten.
Inspirerende keuze
Ieder initiatief op het gebied van duurzame transitie kan andere ondernemingen, leveranciers of klanten inspireren die op hun beurt voor een beter model kunnen kiezen. Ook de consumenten zijn vragende partij.
Grotere veerkracht
Ondernemingen die gekozen hebben voor maatschappelijk verantwoord ondernemen blijken veerkrachtiger te zijn dan de andere ondernemingen. Aangezien het moment gekomen is voor een herstelbeleid, zullen de overheidsmaatregelen de voorkeur geven aan duurzame economie. Het lijkt dan ook verstandig om verder te gaan met streefdoelen die passen in een optiek van duurzaamheid om in aanmerking te kunnen komen voor overheidssteun die toegekend zal worden.
Proactieve keuze
Hoe vroeger een onderneming kiest voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, hoe minder problemen ze zal ondervinden wanneer maatschappelijk verantwoord ondernemen juridisch verplicht zal worden. Ondernemingen die dat reeds ingevoerd hebben, zullen over een neklengte voorsprong beschikken voor hun investeringen wanneer die vereisten aan alle bedrijven opgelegd zullen worden. Op dat moment zullen zij beloond worden voor hun huidige investeringen.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen maakt de cirkel rond
Kiezen voor een maatschappelijk verantwoord, milieuvriendelijk en deugdelijk bedrijfsbeleid vergroot de bekendheid van de onderneming en biedt een aanzienlijk financieel voordeel. Het is tevens een doeltreffend middel voor de onderneming om haar risicobeheersing te versterken, haar activiteiten te diversifiëren en haar productiviteit op te drijven.
Wanneer de onderneming kiest voor maatschappelijk verantwoordelijk ondernemen, kiest zij voor kwaliteiten die haar aantrekkelijker maken en die tot betere prestaties leiden. Zij krijgt toegang tot nieuwe markten, zij trekt nieuw kapitaal aan, zij krijgt de beste medewerkers. Samengevat, zij geniet voordelen waarbij zij een groter respect opbouwt, haar maatschappelijke en ecologische voetafdruk verkleint, en tegelijk concurrerender wordt. Zij wordt zo een onderneming die daadwerkelijk ethischer en milieuvriendelijker handelt en de mensenrechten naleeft.
