Een beroepsvereniging is een vereniging die instaat voor de studie, de bescherming en de ontwikkeling van de beroepsbelangen van haar leden. Ze mag zelf geen beroep uitoefenen of handel drijven.
In 2019 wijzigde de wetgeving rond beroepsverenigingen. De rechtsvorm “beroepsvereniging” bestaat niet meer sinds 1 januari 2024.
Een beroepsvereniging die zich op 1 januari 2024 niet zelf had omgevormd naar een vzw wordt van rechtswege omgezet naar een vzw. Die vzw moet binnen een termijn van zes maanden (dus ten laatste op 30 juni 2024) een algemene vergadering bijeenroepen met als agendapunt de aanpassing van haar statuten. Doet ze dat niet, dan zijn de bestuurders hoofdelijk en persoonlijk aansprakelijk voor schade ten gevolge van de niet-nakoming van die verplichting. Vzw’s die binnen de zes maanden een algemene vergadering bijeenroepen, moeten dan voor 31 december 2024 een aanvraag indienen voor de erkenning als beroepsvereniging.
Vanaf 1 januari 2024 is de FOD Economie niet meer bevoegd voor de publicatie van akten. U moet voor iedere wijziging het specifieke formulier voor vzw gebruiken dat u op de website van de FOD Justitie vindt. U vult het in en bezorgt het aan de griffie van de bevoegde ondernemingsrechtbank. De publicatie is betalend.
Wat de jaarrekeningen betreft, moet de vzw voor de openbaarmaking van de jaarrekening de regels uit het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) volgen. Hoe vzw’s hun boekhouding moeten voeren en hun jaarrekening opstellen en neerleggen hangt af van hun grootte. U vindt deze informatie bij de Commissie voor Boekhoudkundige Normen. Indien uw beroepsvereniging aan de criteria van een kleine vzw voldoet, kan u een vereenvoudigde boekhouding voeren, door gebruik te maken van dit schema. U moet een getypt document neerleggen bij de griffie van uw ondernemingsrechtbank met vermelding van de naam, rechtsvorm, het adres van de zetel en het ondernemingsnummer. De neerlegging is gratis. Het is nog niet mogelijk om de jaarrekening online neer te leggen.
U heeft een vzw en wil die als beroepsvereniging laten erkennen
Het is mogelijk een vzw te laten erkennen als “vzw erkend als beroepsvereniging” of als “federatie van beroepsverenigingen”.
Als uw beroepsvereniging werd opgericht voor 1 mei 2019 en als u die voor 1 januari 2024 heeft omgevormd naar een vzw (de FOD Economie baseert zich daarbij op de datum van neerlegging van de wijzigingsakte), controleert de FOD Economie nog of uw statuten de vier onderstaande voorwaarden bevat.
Als dat zo is, schrijft de FOD Economie de erkenning als beroepsvereniging in in de Kruispuntbank van Ondernemingen. Als de statuten één of meer van de vier voorwaarden niet bevat, verwittigt de FOD Economie u en moet u uw statuten aanpassen om de erkenning te krijgen.
Nieuwe vzw’s die een erkenning als beroepsvereniging willen, kunnen een aanvraag indienen bij de dienst Intellectuele Beroepen en Wetgeving van de FOD Economie.
Door die erkenning geniet de vzw van het voordeel dat het statuut van beroepsvereniging met zich meebrengt.
Aan welke voorwaarden moet uw vzw voldoen om een aanvraag tot erkenning in te dienen?
Uw vzw moet uitsluitend opgericht zijn voor de studie, de bescherming en de ontwikkeling van de beroepsbelangen van haar leden.
Daarnaast moeten de statuten van de vzw het volgende vermelden:
- de voorwaarden voor de in- en uittrede van de verschillende door de statuten erkende categorieën van leden; ieder lid heeft het recht te allen tijde de vereniging te verlaten; die kan, in voorkomend geval, slechts zijn vervallen en lopende bijdragen eisen;
- de voorwaarden waaraan de leden van het bestuursorgaan moeten voldoen en de duur van hun mandaat, dat niet langer mag zijn dan vier jaar en op elk ogenblik kan worden beëindigd door de algemene vergadering;
- de sancties die de vereniging in voorkomend geval oplegt bij niet-naleving van haar reglementen;
- de verbintenis om, samen met de tegenpartij, de middelen te zoeken om hetzij via verzoening, hetzij via arbitrage ieder geschil over de vereniging en haar werkvoorwaarden te beslechten.
Hoe dient u een aanvraag voor erkenning van uw vzw in?
Dien uw aanvraag in met de volgende gegevens:
- de naam en het ondernemingsnummer van de vzw;
- een verklaring dat de vzw geen enkel ander beroep, ambacht of activiteit uitoefent dan toegestaan door artikel 9:24, § 2, van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen;
- als de vzw minstens een jaar actief is op het moment van de aanvraag:
een activiteitenverslag of een ander document toe waaruit blijkt dat haar werking overeenstemt met artikel 9:24, § 2, van hetzelfde wetboek.
Stuur de aanvraag voor erkenning als beroepsvereniging
- ofwel via e-mail: bv-up@economie.fgov.be
- ofwel per brief naar:
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie
Algemene Directie K.M.O.-beleid
Dienst Intellectuele Beroepen en Wetgeving
T.a.v. Marita Windmolders
City Atrium, 4e verdieping
Vooruitgangstraat 50
1210 Brussel
U krijgt binnen de vijf dagen na ontvangst van de aanvraag een ontvangstbevestiging.
Hoe lang duurt de behandeling van mijn aanvraag?
Als de aanvraag volledig is, wordt de beslissing over uw erkenning als beroepsvereniging genomen binnen de dertig dagen na ontvangst. Als er binnen die periode geen beslissing valt, wordt uw vzw automatisch erkend als beroepsvereniging.
Als de aanvraag onvolledig is, krijgt u binnen de vijftien dagen na ontvangst de vraag om uw dossier aan te vullen. U heeft hierna vijftien dagen om de aanvraag te vervolledigen. Als u niet binnen die termijn van vijftien dagen antwoordt, ontvangt u een herinnering en krijgt u opnieuw vijftien dagen tijd om te reageren. Als u geen gevolg geeft aan die herinnering, wordt de aanvraag geweigerd.
Wanneer wordt de erkenning als beroepsvereniging ingetrokken?
De erkenning als beroepsvereniging wordt ingetrokken in de volgende drie gevallen:
- De vzw voldoet niet langer aan de erkenningsvoorwaarden.
- De vzw verzoekt uitdrukkelijk om de intrekking.
- De vzw is ontbonden.
