Het doel van deze FAQ’s is het beantwoorden van vragen die fabrikanten, importeurs en gebruikers van maskers bestemd voor het grote publiek zich stellen.

De antwoorden in dit document zijn indicatief en hebben op zich geen kracht van wetgeving.

Comfortmaskers zijn de mondmaskers voor het grote publiek die kunnen helpen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, als aanvulling op de zogenaamde “barrièregebaren” zoals handhygiëne en socialeafstandsregels.

Er bestaan verschillende types ("community" maskers - gemaakt in serieproductie, uit materialen die hun specifieke functie bewezen hebben door wetenschappelijke testen, “comfortmaskers”, communautaire gezichtsbedekkingen, artisanale maskers ...), verschillende modellen. Ze kunnen worden gemaakt van verschillende materialen, zijn wasbaar of wegwerpbaar.

Plastic mondscherm bestaande uit een plastic vizier dat voor de mond en de neus wordt geplaatst en ter hoogte van de neus of de kin wordt op zijn plaats gehouden en waarvoor de opening tussen het gezicht en de randen van het scherm niet afgedicht is met filterend materiaal, zijn niet doeltreffend voor de bestrijding van het coronavirus. Op de verpakking en in elke reclame- en informatievormen (ook online) moet worden vermeld dat ze niet mogen worden gebruikt op de plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is.

Mondmaskers met transparant venster zijn maskers die zijn ontworpen om liplezen te vergemakkelijken en/of gezichtsuitdrukkingen zichtbaar te maken voor een betere menselijke interactie. Het zijn stoffen maskers met een klein doorzichtig plastic venstertje waardoor de mond kan worden gezien.

mondmaskers met transparant venster

Die maskers zijn toegestaan zolang zij de mond, neus en kin goed bedekken, en aan beide zijden van het gezicht goed aansluiten.

Gelaatsschermen (ook wel faceshield genoemd) zijn alleen toegestaan wanneer het dragen van een mondmasker of een stoffen alternatief om medische redenen niet mogelijk is.

Plastic mondscherm bestaande uit een plastic vizier dat voor de mond en de neus wordt geplaatst en ter hoogte van de neus of de kin (ongeacht het ontwerp) bieden geen bescherming tegen het coronavirus. Ze mogen niet worden gebruikt als mondmaskers of gelaatsschermen op plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is.

Medische of chirurgische maskers en FFP2/FFP3-maskers (de zogenaamde "stofmaskers") zijn ademhalingsbeschermingsmaskers die beschermen tegen het coronavirus.

Medische of chirurgische maskers zijn medische hulpmiddelen en vallen onder de bevoegdheid van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). Meer informatie vindt u op de website van het FAGG:  .

FFP2/FFP3-maskers zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's). Een PBM-mondmasker beschermt de gebruiker tegen ziekteverwekkers die via de lucht verspreid kunnen worden. Meer informatie is te vinden op de pagina “Veiligheid van persoonlijke beschermingsmiddelen” van onze website.

Comfortmaskers zijn bestemd voor het grote publiek en zijn geen medische hulpmiddelen of persoonlijke beschermingsmiddelen. Een comfortmasker biedt op zich onvoldoende bescherming aan de drager (zie “Welk niveau van bescherming biedt een comfortmasker?”).

Een comfortmasker biedt niet voldoende bescherming aan de drager. Het dragen van dergelijk mondmasker beschermt in de eerste plaats anderen. Omgekeerd wordt de drager beschermd als de mensen rond hem of haar ook een mondmasker dragen.

Het beschermingsniveau moet worden gezien als een aanvulling op basisvoorzorgsmaatregelen zoals het beperken van sociaal contact, het bewaren van fysieke afstand en het naleven van hygiënevoorschriften.

Personen die comfortmaskers gebruiken, mogen niet worden misleid over het beschermingsniveau dat zij bieden.

Plastic mondscherm bestaande uit een plastic vizier dat voor de mond en de neus wordt geplaatst en ter hoogte van de neus of de kin wordt op zijn plaats gehouden bieden geen bescherming tegen het coronavirus. Op de verpakking en in elke reclame- en informatievormen (ook online) moet worden vermeld dat ze niet mogen worden gebruikt als mondmaskers of gelaatsschermen op de plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is.

De geldende basiswetgeving is boek IX van het Wetboek van economisch recht. In die wet zijn de algemene veiligheidseisen vastgelegd waaraan producten moeten voldoen, evenals de verplichtingen van producenten (fabrikanten en importeurs) en distributeurs.

U vindt de wetgeving, nuttige informatie (o.a. de verplichtingen van de producenten) en in het bijzonder het document "Vragen en antwoorden over de interpretatie van de bepalingen omtrent de veiligheid van producten en diensten in het Wetboek Economisch Recht, boek IX" op onze website.

De vervaardiging van textielen mondmaskers door particulieren voor eigen gebruik (en die niet worden verkocht of gedoneerd in het kader van een handelsactiviteit) is niet onderworpen aan die eisen.

Naast de geldende wetgevingen voor handelspraktijken zijn volgende wetgevingen van toepassing:

  • koninklijk besluit van 9 maart 2021 houdende het verplicht aanbrengen van een waarschuwing op plastic mondschermen betreffende hun gebruik op plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken en het uit de handel nemen van plastic mondschermen die deze waarschuwing niet dragen
  • de Europese verordening (EG) 1907/2006 inzake de registratie en beoordeling van en de autorisatie en beperkingen ten aanzien van chemische stoffen (‘REACH’-verordening) en
  • Verordening (EU) 1007/2011 inzake textielvezelbenamingen en de etikettering en merking van textielproducten.

Alleen comfortmaskers die voldoen aan de eisen van boek IX van het Wetboek van economisch recht (zie “Wat is de geldende basiswetgeving voor een comfortmasker?”) mogen op de markt worden gebracht. Een manier om te garanderen dat een product veilig is, is dat het voldoet aan een norm. Zolang er geen normen zijn om te beoordelen of een product voldoet aan de algemene veiligheidsvereisten kunnen onder andere de volgende technische referenties worden gebruikt:

  • de gedragscodes voor productveiligheid die in de betrokken sector van kracht zijn;
  • de stand van vakkennis en techniek.

Het Belgische technische document NBN/DTD S 65-001:2020 "Community- en artisanale maskers - Gids van de minimale vereisten, confectie, onderhoud en gebruik" is een dergelijke technische referentie. Er bestaan er nog andere, zoals het document CWA 17553:2020 van het Comité européen de normalisation (CEN) of het Franse technisch document AFNOR SPEC S76-001:2020. Ze zijn op aanvraag verkrijgbaar bij het Bureau voor Normalisatie of op de website van AFNOR, wat het Franse document betreft.          

Personen die comfortmaskers gebruiken, mogen niet worden misleid over het beschermingsniveau dat zij bieden. Zij mogen niet worden verkocht als gelijkwaardig aan ademhalingsbeschermingsmaskers of medische of chirurgische maskers. Ze mogen niet worden verward met chirurgische mondmaskers, die rechthoekig, met plooitjes en meestal blauw of groen van kleur zijn.

Als dat het geval is, moet een waarschuwing worden aangebracht op de kleinhandelsverpakking van die comfortmaskers, bijvoorbeeld door middel met een sticker die duidelijk zichtbaar en moeilijk te verwijderen is. U kunt daarvoor het onderstaande model (afmetingen: 60 mm x 110 mm) gebruiken.

 

omfortmasker niet medisch

 

Anderzijds kunnen comfortmaskers niet worden verkocht als “medische (of chirurgische) mondmaskers”, "beschermingsmaskers", “coronavirus-beschermingsmakers” of enige andere soortgelijke titel. Als dergelijke beweringen op het product of de verpakking staan of voorkomen in de reclame of in informatie beschikbaar voor de aankoop, wordt dat beschouwd als misleiding en als een overtreding van boek VI van het Wetboek van economisch recht.

Plastic mondscherm bestaande uit een plastic vizier dat voor de mond en de neus wordt geplaatst en ter hoogte van de neus of de kin wordt op zijn plaats gehouden bieden geen bescherming tegen het coronavirus. Op de verpakking en in elke reclame- en informatievormen (ook online) moet worden vermeld dat ze niet mogen worden gebruikt als mondmaskers of gelaatsschermen op de plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is.

 

Plastic mondscherm bestaande uit een plastic vizier dat voor de mond en de neus wordt geplaatst en ter hoogte van de neus of de kin wordt op zijn plaats gehouden en waarvoor de opening tussen het gezicht en de randen van het scherm niet afgedicht is met filterend materiaal, zijn niet doeltreffend voor de bestrijding van het coronavirus.

Ze mogen voor andere toepassingen worden verkocht of op de markt worden gebracht, maar op de detailhandelsverpakking moet een waarschuwing zijn aangebracht om de gebruikers erop te wijzen dat ze niet als mondmaskers of gelaatsschermen kunnen worden gebruikt op plaatsen waar het dragen van een mondmasker verplicht is.

Die waarschuwing moet ook worden opgenomen in alle reclame en informatievormen beschikbaar bij de aankoop, inbegrip van de verkoop op afstand.

De overheid verleent geen voorafgaande goedkeuring voor de invoer van comfortmaskers. Bij een grenscontrole door de douane worden de producten en documenten ter plaatse gecontroleerd.

Nee. De huidige regelgeving voorziet niet in certificeren door derden. Maar de producent (fabrikant of importeur) moet ervoor zorgen dat de comfortmaskers veilig zijn voordat ze op de markt worden gebracht (zie “Welke regels gelden bij de verkoop/invoer van comfortmaskers in België?”).

De confectie-instructies zijn te vinden in het technische document NBN/DTD S 65-001:2020 van het Bureau voor Normalisatie. Dat is op aanvraag verkrijgbaar bij het Bureau voor Normalisatie.

Advies is ook te vinden op de website voor particulieren die een eigen masker willen vervaardigen: https://maakjemondmasker.be/ (model en instructies goedgekeurd door de FOD Volksgezondheid).

Nee. Het aanbrengen van de CE-markering op comfortmaskers is verboden!

Nee. Het technische document NBN/DTD S 65-001:2020 van het Bureau voor Normalisatie is niet verplicht. Normen en technische documenten zijn niet verplicht volgens de geldende wetgeving (boek IX van het Wetboek van economisch recht). Wel zijn ze een referentie die fabrikanten of importeurs kunnen gebruiken om risicoanalyses van hun producten uit te voeren en zo te garanderen dat ze veilig zijn voordat ze op de markt worden gebracht.

Ja, comfortmaskers die voldoen aan het AFNOR SPEC S76-001:2020-document of aan het document CWA 17553:2020 van het Comité européen de normalisation (CEN) mogen op de markt worden gebracht, als zij voldoen aan de eisen van boek IX van het Wetboek economisch recht, onder andere met betrekking tot de taal van de gebruiksaanwijzing en de waarschuwingen.

Er bestaan ook andere technische documenten die door andere landen, waaronder Ierland, Nederland, Portugal, Spanje en Zwitserland, zijn opgesteld.

Neen.

In het midden van de coronacrisis werd die mogelijkheid tijdelijk toegestaan. Voortaan mogen niet-conforme ademhalingsbeschermingsmaskers of maskers die het Alternative Test Protocol (ATP) niet doorstaan, niet meer gedeclasseerd worden tot comfortmaskers, zelfs als zij een filtratiecapaciteit van 70 % of meer hebben.

Nee, die beschermingsmaskers voldoen niet aan de verordening betreffende het op de markt brengen van persoonlijke beschermingsmiddelen. Ze mogen niet op de markt worden gebracht en niet aan de consument worden verkocht.

Ze mogen alleen ter beschikking worden gesteld aan gezondheidswerkers.

Ja, volgens technisch document NBN/DTD S 65-001:2020 (zie “Welke regels gelden bij de verkoop/invoer van comfortmaskers in België?”).

Voor de etikettering wordt in boek IX van het Wetboek van economisch recht onder andere gespecificeerd:

  • dat de gebruiker informatie moet krijgen die hem in staat stelt de risico's van een product te beoordelen en zich daartegen te beschermen;
  • dat op het product of de verpakking ervan de identiteit en de contactgegevens van de producent (gevestigd in Europa), alsmede de referentie van het product of de partij producten vermeld moeten worden.

De gebruiksaanwijzing moet duidelijke instructies bevatten voor het opzetten en verwijderen van een masker en, in het geval van wasbare maskers, duidelijke aanbevelingen voor het onderhoud (wassen, temperatuur, wastijd, drogen, strijken …).

Informatie is beschikbaar in het technische document NBN/DTD S 65-001:2020:

Ten slotte bepaalt boek IX voor consumentenproducten dat de etikettering, de gebruiksaanwijzing, de garantiedocumenten, enz. ten minste in een voor de gemiddelde consument begrijpbare taal opgesteld moeten zijn, rekening houdend met het taalgebied waar de producten op de markt worden gebracht. Met andere woorden:

  • Voor producten die bestemd zijn voor het Vlaamse Gewest moet de informatie in het Nederlands opgesteld zijn.
  • Voor producten die bestemd zijn voor het Brusselse Gewest moet de informatie opgesteld zijn in het Frans en Nederlands.
  • Voor producten die bestemd zijn voor het Waalse Gewest moet de informatie in het Frans opgesteld zijn.
  • Voor producten die bestemd zijn voor het district Eupen - Malmédy moet de informatie in het Duits opgesteld zijn.
Laatst bijgewerkt
15 september 2023