Een verleend kwekersrecht blijft niet eeuwig geldig. Niet alleen is de maximale geldigheidsduur beperkt, het recht kan ook vervallen wanneer de jaartaksen niet betaald worden, of wanneer de plicht om een ras in stand te houden niet wordt nageleefd. Bovendien kan een kwekersrecht nietig worden verklaard wanneer blijkt dat ten tijde van de verlening niet aan de beschermingsvoorwaarden was voldaan.

Geldigheidsduur

Momenteel bedraagt de geldigheidsduur van Belgische kwekersrechten voor bomen, wijnstokken en aardappelen 30 jaar, en voor de andere soorten 25 jaar. Deze termijnen gaan in vanaf de verlening van het kwekersrecht.

Uiteraard gelden kwekersrechten slechts gedurende de volledige termijn indien ze niet eerder vervallen, bijvoorbeeld omdat de taksen voor de instandhouding van het recht niet werden betaald of omdat de kweker afstand doet van dit recht door een schriftelijke, ondertekende verklaring gericht aan de Dienst voor de Intellectuele Eigendom (DIE).

Taksen

Om een kwekersrecht in stand te houden, moeten jaarlijks instandhoudingstaksen betaald worden.

De instandhoudingstaks is vooraf te betalen en kan worden betaald vanaf de zesde maand vóór zijn vervaldag.

De instandhoudingstaks voor het eerste geldigheidsjaar wordt betaald voor het einde van de maand volgend op de maand waarin het kwekersrecht wordt verleend

De instandhoudingstaksen voor de volgende geldigheidsjaren moeten telkens betaald worden voor het einde van de maand van de verjaardag van de toekenning van het kwekersrecht.

Wanneer de betaling van de instandhoudingstaks niet op de vervaldatum werd gekweten, kan deze taks alsnog betaald worden, weliswaar vermeerderd met een toeslag en binnen een termijn van zes maanden te rekenen vanaf de vervaldag van de instandhoudingstaks. 

Indien deze taks niet volledig betaald wordt binnen de gestelde termijn, vervalt het recht van rechtswege. Het verval treedt in werking op de vervaldatum van de niet betaalde instandhoudingstaks.

Wanneer u vervallen verklaard werd van uw rechten omdat u niet de mogelijkheid heeft gehad een termijn ten opzichte van de DIE te respecteren, kunt u gebruik maken van een procedure van herstel van rechten.

Vervallenverklaring

Naast de vervallenverklaring van rechtswege bij niet-betaling van de instandhoudingstaks binnen de voorgeschreven termijnen, kan de DIE in bepaalde gevallen de vervallenverklaring van het kwekersrecht uitspreken. 

Ten eerste in geval van houders die hun ras, of in voorkomend geval de erfelijke bestanddelen van het ras, niet onderhouden. De houder van het recht heeft immers de plicht om het ras in stand te houden.

Ten tweede in geval van houders die geen antwoord geven op een verzoek van de DIE in het kader van deze controle op de instandhouding van het beschermde ras.

Ten derde en laatste, in geval van houders die geen andere geschikte benaming voorstellen terwijl de DIE van plan is om de rasbenaming  te schrappen.

In deze drie gevallen wordt de vervallenverklaring van kracht op de datum zoals betekend aan de houder door de DIE, onder voorbehoud van de inschrijving in het Register.

Nietigheid

De rechter kan Belgische kwekersrechten met terugwerkende kracht nietig verklaren:

  1. als blijkt dat de voorwaarden van onderscheidbaarheid of nieuwheid op het tijdstip van de verlening van het kwekersrecht niet waren vervuld, of

  2. indien de verlening van het kwekersrecht voornamelijk was gebaseerd op door de aanvrager verstrekte inlichtingen en documenten, op het tijdstip van de verlening van het kwekersrecht de voorwaarden inzake homogeniteit en bestendigheid niet daadwerkelijk waren vervuld, of

  3. als het kwekersrecht werd verleend aan een persoon die daartoe niet gerechtigd was, tenzij het wordt overgedragen aan degene die er recht op heeft.

Laatst bijgewerkt
13 januari 2023