Het kwekersrecht beschermt plantenrassen indien ze nieuw, onderscheidbaar, homogeen en bestendig zijn, en er een geldige rasbenaming is gegeven.

Plantenras

Een plantenras is een plantengroep van één enkele botanische taxon van de laagste bekende rang die, ongeacht of volledig wordt voldaan aan de voorwaarden voor het verlenen van een kwekersrecht, kan worden :

  • gedefinieerd aan de hand van de expressie van de eigenschappen, die het resultaat is van een bepaald genotype of een combinatie van genotypen,

  • onderscheiden van elke andere plantengroep op grond van de expressie van ten minste een van bovengenoemde eigenschappen, en

  • beschouwd als een eenheid, gezien zijn geschiktheid om onveranderd te worden vermeerderd.

Het is belangrijk een “ras” te onderscheiden van een “soort”. Zo zijn aardappelen en appels plantensoorten, terwijl “Bintje” een aardappelras is, met als benaming "Bintje" en “Jonagold” een appelras is, met als benaming "Jonagold". 

Een Belgisch kwekerscertificaat kan worden verleend voor alle botanische geslachten en soorten, met inbegrip van onder meer hun hybriden.  

Nieuwheid

Het ras moet nieuw zijn.

Een ras wordt als nieuw beschouwd, indien op de vastgestelde datum van indiening van de aanvraag, of, desgevallend, op de voor deze aanvraag opgeëiste voorrangsdatum, nog geen componenten of oogstmateriaal van het ras door de kweker of met toestemming van de kweker, aan derden zijn verkocht of anderszins afgestaan, met het oog op exploitatie van het ras:

  1. meer dan één jaar voor bovengenoemde datum, op het grondgebied van België;
  2. buiten het grondgebied van België, eerder dan vier jaar of, in het geval van bomen of wijnstokken, eerder dan zes jaar voor bovengenoemde datum.

Onderscheidbaarheid

Het ras moet eveneens onderscheidbaar zijn. Dit betekent dat het ras zich voor wat de uitingsvorm van de eigenschappen betreft, die voortvloeit uit een bepaald genotype of een bepaalde combinatie van genotypen, duidelijk te onderscheiden is van elk ander ras, waarvan het bestaan op de datum van indiening van de aanvraag algemeen bekend is.

Homogeniteit

Opdat een ras in aanmerking zou komen voor een kwekerscertificaat, moet het homogeen zijn. Een ras wordt als homogeen beschouwd indien het voldoende homogeen is in de expressie van de eigenschappen die in aanmerking worden genomen bij het onderzoek van de onderscheidbaarheid, alsmede van elke andere eigenschap die voor de rasbeschrijving wordt gebruikt, uitgezonderd de variatie die mag worden verwacht rekening houdend met de bijzonderheden die eigen zijn aan de vermeerdering ervan.

Bestendigheid

Daarnaast moet het ras bestendig zijn. Een ras wordt als bestendig beschouwd indien de expressie van de eigenschappen die in aanmerking worden genomen bij het onderzoek van de onderscheidbaarheid, alsmede van elke andere eigenschap die voor de rasbeschrijving wordt gebruikt, onveranderd blijft na achtereenvolgende vermeerderingen of, in het geval van een bijzondere vermeerderingscyclus, aan het eind van elke cyclus.

Rasbenaming

Voor de toekenning van een kwekersrecht voor een plantenras, moet ook een voorstel van geldige rasbenaming voor het ras ingediend worden bij de Dienst voor de Intellectuele Eigendom. Om geldig te zijn, mag de voorgestelde rasbenaming niet: 

  • in strijd zijn met de openbare orde of de goede zeden;
  • in het algemeen, voor de gebruikers ervan, moeilijk herkenbaar en hanteerbaar zijn; 
  • identiek zijn aan, of verward kunnen worden met, een rasbenaming van een ander ras van dezelfde soort of van een verwante soort, of met andere namen die regelmatig gebruikt worden voor het op de markt brengen van goederen, of die krachtens een andere wetgeving voorbehouden moeten blijven; en
  • bij gebruik op het Belgisch grondgebied inbreuk maken op rechten van derden.
Laatst bijgewerkt
12 januari 2023