Handelsnaam
De handelsnaam is de naam waaronder een handelsonderneming aan het handelsverkeer deelneemt. Een handelsnaam wordt gebruikt om een onderneming van andere ondernemingen te onderscheiden en heeft daarnaast ook een publicitaire functie. Het recht op een handelsnaam komt diegene toe die er als eerste een zichtbaar, publiek en voortdurend gebruik van maakt. Een formele registratieprocedure is dus niet vereist om rechten op een bepaalde handelsnaam te verwerven, maar om het eerste gebruik te bewijzen, kan het wel nuttig zijn om de handelsnaam te laten registreren bij de Kruispuntbank van Ondernemingen.
Een handelsnaam houdt het recht in om derden te verbieden om een identieke of een gelijkaardige naam te gebruiken, op zodanige wijze dat er verwarring zou ontstaan. Wel geldt deze bescherming slechts binnen het gebied waarin de handelsnaam een min of meer ruime bekendheid geniet. Naargelang de omstandigheden kan dit gaan om een dorp, stad, regio, land, enz.
De beschermingsomvang van een handelsnaam wordt dus volledig bepaald door het gebruik dat ervan wordt gemaakt. Hoe wijder en beter bekend een handelsnaam raakt, hoe ruimer de bescherming. Anderzijds vervalt het recht op de handelsnaam wanneer deze niet meer wordt gebruikt.
Een handelsnaam is niet te verwarren met een merk. Terwijl een handelsnaam dient ter onderscheiding van ondernemingen, heeft een merk als functie om de producten of diensten van ondernemingen te onderscheiden. Een merkrecht verleent ook een exclusief verbodsrecht binnen het hele territorium waarvoor het is geregistreerd, wat bij een handelsnaam niet het geval is.
Het spreekt ook voor zich dat bij het kiezen en gebruiken van een handelsnaam rekening moet worden gehouden met de merken van derden, en omgekeerd. Ook kan het bestaan van een handelsnaam onder bepaalde voorwaarden een beletsel zijn voor het registreren van een merk op dezelfde benaming.
Ten slotte is het mogelijk dat een onderneming haar handelsnaam tegelijkertijd gebruikt als merknaam (bv. Philips, Hilton, Fortis). Er moet dan voor elk concreet geval worden uitgemaakt om welk soort gebruik het gaat. Veel ondernemingen volgen echter niet een dergelijke “paraplustrategie” en onderscheiden hun producten via een afzonderlijke merknaam (bv. Sara Lee met merken als Douwe Egberts, Biotex en Sanex).
Vennootschapsnaam
De vennootschapsnaam of maatschappelijke benaming is de officiële naam van een rechtspersoon (bv. nv of bvba), die is opgenomen in de statuten en in het Belgisch Staatsblad wordt gepubliceerd. De vennootschapsnaam dient dus louter ter identificatie van de rechtspersoon en heeft, in tegenstelling tot de handelsnaam, geen publicitaire functie. Wie als eerste een vennootschapsnaam verwerft, heeft het exclusieve recht hierop voor heel België. Andere rechtspersonen kunnen niet dezelfde maatschappelijke benaming kiezen en kunnen bovendien gedwongen worden tot naamswijziging en schadevergoeding, wanneer ze een sterk gelijkende vennootschapsnaam kiezen, die tot verwarring kan leiden.
Het is perfect mogelijk om dezelfde benaming te hanteren als vennootschapsnaam en als handelsnaam.
