Table of Contents
Waarover gaat het?
Verordening 2023/2411 van 18 oktober 2023 stelt een rechtstreeks toepasselijke bescherming van geografische aanduidingen in voor ambachtelijke en industriële producten op EU-niveau en heeft tot doel de positie van producenten van dit soort producten te versterken om hen in de hele EU tegen namaak te beschermen en hen aan te moedigen in deze producten te investeren. Het is ook bedoeld om de zichtbaarheid van echte ambachtelijke en industriële producten op de markt te verbeteren en zo de belangen van de consument te dienen.
Wat is een ambachtelijk of industrieel product?
Verordening 2023/2411 definieert “ambachtelijke producten” als producten die geheel met de hand, met hand- of digitaal gereedschap of met mechanische middelen worden vervaardigd, zolang de handmatige bijdrage een belangrijk onderdeel van het eindproduct vormt. “Industriële producten“ zijn producten die zijn geproduceerd op gestandaardiseerde wijze, met inbegrip van serieproductie en met behulp van machines.
Een grote verscheidenheid aan producten kan dus profiteren van de bescherming die een geografische aanduiding biedt: natuursteen, houtwerk, juwelen, textiel, kant, bestek, glas, porselein, huiden, enz.
Ze moeten echter wel aan de volgende criteria voldoen:
- het product moet afkomstig zijn van een bepaalde plaats, regio of land;
- de kwaliteit, de faam of een ander kenmerk moet hoofdzakelijk zijn toe te schrijven aan de geografische oorsprong; en
- ten minste één van de productiefasen moet plaatsvinden in het afgebakende geografische gebied.
Registratie
Een geografische aanduiding verleent een exclusief gebruiksrecht aan de groep producenten van het product in kwestie. Om deze bescherming te verkrijgen, moet de naam worden geregistreerd. Hiertoe moet een productdossier worden ingediend waarin de voorwaarden voor het gebruik van de geografische aanduiding worden toegelicht (het geografische gebied, de vereiste productiemethode, het bewijs van de kwaliteit van het product ten opzichte van de geografische omgeving, enz.)
De aanvraag moet worden ingediend door een groepering van producenten. Deze aanduidingen kunnen niet individueel worden toegeëigend, maar dienen het collectieve belang. Iedereen die voldoet aan de objectieve voorwaarden van het productdossier heeft dus het recht om de beschermde aanduiding te gebruiken.
De registratieprocedure verloopt in twee fasen. Ten eerste, in de nationale fase, onderzoekt de bevoegde nationale autoriteit de aanvraag en neemt een beslissing. Als de aanvraag wordt aanvaard, wordt deze doorgestuurd naar het Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie (EUIPO), dat in de tweede fase een verder onderzoek uitvoert en de uiteindelijke beslissing neemt over de erkenning van de aangevraagde naam.
Tijdelijke nationale bescherming voor een geografische aanduiding kan worden verleend vanaf de datum waarop een registratieaanvraag is ingediend bij het EUIPO; de bescherming loopt af op de datum waarop een besluit over de registratieaanvraag wordt genomen of waarop de aanvraag wordt ingetrokken.
Op 2 december 2026 vervalt de specifieke nationale bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten. Reeds bestaande namen die moeten worden geregistreerd en beschermd op grond van Verordening 2023/2411, moeten uiterlijk op deze datum aan de Europese Commissie worden meegedeeld.
