Table of Contents
Wat is auteursrecht en wat zijn naburige rechten?
Schilderijen, foto's, tekeningen, literatuur, film, muziek, maar ook websites, meubeldesigns, syllabussen, choreografieën, computerprogramma's, enz. zijn werken die auteursrechtelijk beschermd kunnen worden. Het auteursrecht beschermt de makers van originele werken. Naburige rechten zijn vergelijkbaar met het auteursrecht in de prerogatieven die zij toekennen. Hun doel is het beschermen van de artistieke bijdrage of financiële bijdrage die wordt geïnvesteerd in literaire en artistieke creatie. Databanken kunnen zowel door een auteursrecht (voor de oorspronkelijke structuur) als door een naburig recht (het zogenaamde “sui generis recht van de producent van de databank”) worden beschermd. Daarom worden ze in een aparte rubriek op deze website behandeld.
Bescherming door auteursrecht en naburige rechten betekent dat heel wat vormen van gebruik van een werk niet toegelaten zijn zonder toestemming van de auteur of de houder van de naburige rechten (of hun rechthebbenden). De wet voorziet echter bepaalde gevallen waarin gebruikers geen toestemming moeten vragen aan de houders van het auteursrecht om beschermde werken te reproduceren of mee te delen aan het publiek. Men spreekt van uitzonderingen of beperkingen op het auteursrecht.
De regels die het gebruik van een beschermd werk afhankelijk maken van de wil van de auteur of de houder van een naburig recht zijn er om hen de kans te geven om van de exploitatie van hun werk te leven, maar ook om de makers te betrekken bij de verspreiding van hun creaties onder het publiek.
Werken die door het auteursrecht of door naburige rechten worden beschermd, hebben ook een economische waarde die een vennootschap op een markt kan exploiteren (bv. platen, boeken, databanken, computerprogramma's, enz.).
Hoe kan ik een auteursrecht of een naburig recht verkrijgen?
Auteursrecht en naburige rechten hebben met elkaar gemeen dat ze ontstaan zonder dat enige formaliteit moet worden vervuld. Auteursrechtelijke bescherming ontstaat immers automatisch door de creatie zelf van een origineel werk, bescherming door naburige rechten ontstaat automatisch door de uitvoering of productie van de prestatie.
Wel kan het nuttig zijn om bepaalde formele handelingen te vervullen die de auteur in staat zullen stellen om het bewijs te leveren van de datum waarop hij zijn werk heeft gemaakt en van het feit dat hij de auteur is. Deze bewijsmiddelen kunnen dus onder meer bestaan in een registratie of deponering van het werk.
