Table of Contents
Bescherming van ideeën
Een idee op zich, hoe origineel of nieuw ook, kan niet worden beschermd door het auteursrecht of enig ander intellectueel eigendomsrecht. Dat volgt uit het principe van vrijheid van handel en van vrij verkeer van ideeën.
De uitdrukking van een idee, dat een welbepaalde vorm heeft aangenomen, kan wel worden beschermd, hetzij in een literaire, muzikale, artistieke, audiovisuele, functionele of andere vorm. De concrete uitwerking van een idee, concept of methode kan bijgevolg bescherming genieten. Die bescherming is niet enkel mogelijk voor de definitieve vorm van een werk. Ook een schets, plan of ontwerp volstaat als uitdrukkingsvorm.
Het is niet eenvoudig om uit te maken wanneer een idee voldoende geconcretiseerd is in een bepaalde uitdrukkingswijze, om te kunnen worden beschermd.
Bijvoorbeeld:
- Het idee zelf om een kanaal aan te leggen zonder vaste boorden is niet beschermd, maar de plannen voor dit kanaal, of het originele traject waarin het ontwerp ervan wordt gematerialiseerd, zelfs in onafgewerkte staat, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn.
- Een methode om notenleer te onderwijzen aan kinderen is op zich niet beschermd, maar auteursrechtelijke bescherming is wel mogelijk voor de reeksen muzieknoten van de leerkracht, of de werken die deze methode concretiseren.
- Het concept voor een televisie- of radio-uitzending kan op zich niet worden beschermd, maar de concrete uitwerking van de ideeën die aan de basis van het programma liggen, of de wijze waarop de uitzending effectief is opgebouwd om het concept te realiseren, kan wel worden beschermd door het auteursrecht.
Bij gebrek aan een dergelijke concrete uitwerking blijft er voor ideeën enkel de mogelijkheid over van een bescherming via geheimhouding, of via een overeenkomst.
Alvorens een interessant idee of ontwerp voor te stellen aan een onderneming, is het aangewezen om vooraf in een overeenkomst vast te leggen, via een geheimhoudingsbepaling, in welke mate de meegedeelde gegevens verder gebruikt mogen worden.
Wanneer iemand uw idee of ontwerp overneemt of slaafs kopieert, is het ook mogelijk om actie te ondernemen ter verdediging van uw idee, en dit op basis van het aansprakelijkheidsrecht, het strafrecht of het arbeidsrecht, het recht inzake ongerechtvaardigde verrijking of oneerlijke mededinging.
Bescherming van bedrijfsinformatie en knowhow
Bedrijfsinformatie en knowhow omvatten het geheel aan overdraagbare technische kennis die niet onmiddellijk toegankelijk is voor het publiek en die geen voorwerp uitmaakt van een octrooi, alsook alle andere informatie die waardevol is, omdat zij geheim is en waarvoor de rechtmatige eigenaar de nodige maatregelen heeft genomen om die geheim te houden. Het kan daarbij gaan om veel verschillende soorten informatie, zoals:
- onderzoeksgegevens,
- klantenbestanden,
- strategieën,
- overeenkomsten,
- werkprocessen,
- software,
- enz.
Het gaat om kennis die aan derden kan worden overgedragen en die bovendien een grote economische waarde kan vertegenwoordigen. Het kan daarom belangrijk zijn om alles in het werk te stellen om te verhinderen dat concurrenten deze bedrijfsinformatie en knowhow zouden kunnen gebruiken.
Voor de bescherming van bedrijfsinformatie en knowhow bestaat er geen specifiek intellectueel eigendomsrecht. Ze worden dus beschermd op dezelfde wijze als gewone ideeën, namelijk door geheimhouding of via specifieke overeenkomsten.
Een onderneming kan haar knowhow overdragen aan een derde, bijvoorbeeld wanneer ze deze derde toestemming verleent voor het gebruik van een van haar uitvindingen en wanneer voor de toepassing van deze uitvinding specifieke knowhow is vereist. Dergelijke overeenkomsten van overdracht of mededeling van knowhow bevatten doorgaans geheimhoudingsbepalingen, een clausule die het depot van een octrooi op die knowhow verbiedt, en ze voorzien in een vergoeding van deze doorgifte van knowhow.
Geheimhouding van gegevens met betrekking tot geneesmiddelen
Farmaceutische bedrijven moeten, wanneer ze toestemming vragen voor het op de markt brengen van een geneesmiddel, een groot aantal gegevens meedelen in verband met de ontwikkeling van dit geneesmiddel. Het is bij wet voorzien dat de instanties die bevoegd zijn voor het geven van deze toestemming tot commercialisering, die gegevens confidentieel moeten behandelen.