Wanneer een werk bij een auteur wordt besteld, blijft de auteur de houder van de intellectuele eigendomsrechten op dat werk, ook al wordt de eigendom van het object aan de opdrachtgever overgedragen. Wanneer bijvoorbeeld een schouwburg een toneelstuk bestelt of een bedrijf een beeldhouwwerk als decoratief element in zijn gebouw, dan behoudt de auteur de auteursrechten.
Deze situatie, die alle intellectuele eigendomsrechten betreft, kan uiteraard vervelend zijn voor de opdrachtgever, aangezien die niet de auteursrechten op het bestelde werk heeft en bijgevolg toestemming moet vragen voor elk ander gebruik van het werk dan wat bij de bestelling werd overeengekomen (bijvoorbeeld om een foto van het bestelde werk te publiceren).
De opdrachtgever van het werk en de maker ervan kunnen dus overeenkomen dat de rechten op het werk worden overgedragen aan de opdrachtgever. Omdat de situatie van de opdrachtgever vrij ongemakkelijk kan zijn, heeft de wetgever overigens in bepaalde omstandigheden soepelere contractmodaliteiten bepaald om de rechten op een werk waarop intellectuele rechten rusten over te dragen aan de opdrachtgever.
Zo moet, wat het auteursrecht betreft, een dergelijk contract om geldig te zijn aan bepaalde minimumvoorwaarden voldoen (zie hierna). Bovendien moet het contract duidelijk opgesteld zijn omdat de rechter bij twijfel de interpretatie in het voordeel van de auteur zal laten doorwegen.
Voorwaarde: een schriftelijk contract
Als het werk wordt gemaakt voor een opdrachtgever die actief is in de niet-culturele sector of in de reclamewereld, volstaat het dat auteur en opdrachtgever uitdrukkelijk en schriftelijk overeenkomen dat de auteursrechten in hun geheel aan de opdrachtgever worden overgedragen (met uitzondering van de morele rechten die niet volledig overgedragen kunnen worden).
De opdrachtgever moet actief zijn in de niet-culturele sector of de reclamewereld en het bestelde werk moet voor deze activiteit bestemd zijn.
Het is niet altijd even gemakkelijk om uit te maken wat tot de culturele sector behoort en wat niet.
Voorbeelden:
- het bestellen van een website door een bank;
- het bestellen van foto’s om op een menukaart van een restaurant te plaatsen.
Bijkomende voorwaarden
Indien het werk besteld wordt in het kader van een culturele activiteit, gelden andere voorwaarden.
Voorbeelden: bestelling van een show door een circus; bestelling van een beeldhouwwerk door een museum.
