Van bij de start vormde energie één van de drijfveren van de Europese eenmaking, meer bepaald bij de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS) in 1951 en van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EGA of Euratom) in 1957.
Het Europees energiebeleid is erop gericht een interne energiemarkt te vestigen die de energiebevoorrading verzekert en rekening houdt met behoud en verbetering van het leefmilieu en het bereiken van de klimaatdoelstellingen, in het bijzonder klimaatneutraliteit tegen 2050.
Het energiebeleid van de Europese Unie (EU) is vastgelegd in artikel 194 van Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en behelst:
- het verzekeren van de werking van de energiemarkt;
- het verzekeren van de energiebevoorrading van de EU;
- het bevorderen van energie-efficiëntie en energiebesparing alsook het ontwikkelen van nieuwe en hernieuwbare energieën;
- het bevorderen van de onderlinge koppeling van de energienetten.
Artikel 194 van het VWEU voert eveneens een specifieke juridische basis in voor de verdeling van bevoegdheden op het vlak van energie tussen de EU en haar lidstaten.
De huidige Europese Commissie (2019-2024), onder het Voorzitterschap van Ursula von der Leyen, zette volgende overkoepelende strategieën uit die een sterke impact hebben op de energiesector:
Fit for 55
De energiesector heeft omwille van fossiele brandstoffen een substantiële en directe impact op de broeikasgasuitstoot van de EU. Om te voldoen aan de verhoogde 55% reductie inzake broeikasgassen tegen 2030 (EU klimaatwet) lanceerde de EU Commissie in 2021 een pakket van maatregelen, het zogenaamde ‘Fit for 55’-pakket. Inzake energie omvat dit pakket een grondige herziening van de Energie Efficiëntie, energieprestaties van gebouwen, en hernieuwbare energie richtlijnen.
REPOWEREU
Als gevolg van de Russische ongerechtvaardigde en illegale inval in Oekraïne ontstond de noodzaak om de import van fossiele brandstoffen uit Rusland snel terug te dringen en ruim voor 2030 uit te faseren. Bovendien kwam de betaalbaarheid van energie hoog op de agenda te staan. De EU Commissie initieerde in 2022 daarom het REPOWEREU Plan waarbij voorgesteld werd de ambitie van een aantal van de “Fit for 55”-doelstellingen nog verder te verhogen. Daarnaast bevat het plan maatregelen om de bevoorradingszekerheid op korte en middellange termijn veilig te stellen.
Voor meer informatie over het EU energiebeleid kan u terecht op de website van de Europese Commissie.
