Strategische reserve elektriciteit

Wat is de strategische reserve?

De “strategische reserve” is een mechanisme dat aan de Belgische netbeheerder van het elektriciteitstransport de mogelijkheid geeft om de elektriciteitscapaciteit te activeren indien er op korte termijn een niet te verwaarlozen elektriciteitsschaarste is vastgesteld.

Hoe wordt de strategische reserve aangelegd?

De strategische reserve is geregeld bij de wet van 26 maart 2014 en de wet van 30 juli 2018 tot wijziging van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt (Elektriciteitswet).

Volgens die wetgeving kan de minister op basis van de analyse van de netbeheerder en het advies van de Algemene Directie Energie instructie geven aan de transmissienetbeheerder (Elia) om een strategische reserve aan te leggen voor een periode van één jaar vanaf de eerste dag van de komende winterperiode. De netbeheerder legt het volume van de reserve in MW (megawatt) vast.

De beslissing, de analyse van de netbeheerder en het advies van de Algemene Directie Energie vindt u op deze webpagina terug.

Teneinde de elektriciteitsbevoorradingszekerheid te verzekeren alsook de veiligheid van het net, moet de definitieve of tijdelijke buitenwerkingstelling van een installatie voor elektriciteitsproductie, of de definitieve of tijdelijke structurele vermindering met 5 MW of meer van de geïnstalleerde capaciteit worden gemeld aan de minister, aan de Algemene Directie Energie, aan de commissie en aan de netbeheerder uiterlijk op 31 juli van het jaar vóór de ingangsdatum van de buitenwerkingstelling of van de structurele vermindering van de geïnstalleerde capaciteit.

De Algemene Directie Energie publiceert op de website van FOD Economie een tabel met de ontvangen mededelingen. Die tabel bevat de totale volumes van de betrokken capaciteiten.

Wie moet/mag deelnemen aan de procedure voor de aanleg van de strategische reserve?

Om de bevoorradingszekerheid te vrijwaren, worden de eenheden die tijdelijk of definitief stilliggen en de eenheden die al in de mottenballen zijn gelegd (d.w.z. tijdelijk zijn stilgelegd), verplicht om deel te nemen aan de procedure voor de aanleg van de strategische reserve.

De offerten voor vraagzijdebeheer die het elektriciteitssysteem moeten helpen het hoofd te bieden aan verbruikspieken en zo de bevoorradingszekerheid helpen te waarborgen, mogen deelnemen aan de strategische reserve.

Winterperiode 2024-2025

Winterperiode 2023-2024

Winterperiode 2022-2023

Overzicht vorige winterperiodes

Winterperiode 2021-2022

De minister van Energie heeft op 13 januari 2021 beslist om geen strategische reserve aan te leggen voor de periode van 1 november 2021 tot en met 31 maart 2022. Die beslissing is gebaseerd op de analyse van de transmissienetbeheerder Elia en op het advies dat is overgemaakt door de Algemene Directie Energie.

Winterperiode 2020-2021

De minister van Energie heeft op 8 januari 2020 beslist om geen strategische reserve aan te leggen voor de periode van 1 november 2020 tot en met 31 maart 2021. Haar beslissing is gebaseerd op de analyse van de transmissienetbeheerder Elia en op het advies dat haar is overgemaakt door de Algemene Directie Energie.

Winterperiode 2019-2020

De minister van Energie heeft op 15 januari 2019 beslist om geen strategische reserve aan te leggen voor de periode van 1 november 2019 tot en met 31 maart 2020. Haar beslissing is gebaseerd op de analyse van de transmissienetbeheerder Elia en op het advies dat haar is overgemaakt door de Algemene Directie Energie.

Op 30 augustus 2019 deelde de minister vóór de wettelijke uiterste datum voor de volumeherziening van 1 september mee dat het niet nodig is een strategische reserve voor de winter 2019-2020 aan te leggen.

Winterperiode 2018-2019

Op basis van de geactualiseerde analyse die uitgevoerd is door de transmissienetbeheerder Elia voor de periode 2018-2019, heeft de minister van Energie op 29 augustus 2018 beslist geen strategische reserve aan te leggen voor de periode van 1 november 2018 tot en met 31 maart 2019.

Winterperiode 2017-2018

Op basis van de analyse die uitgevoerd is door de transmissienetbeheerder Elia en het advies dat haar is overgemaakt door de Algemene Directie Energie voor de periode 2017-2018, heeft de minister van Energie op 13 januari 2017 beslist een strategische reserve van 900 MW per jaar aan te leggen voor een periode van drie jaar vanaf 1 november 2017.

Winterperiode 2016-2017

Op basis van de analyse die uitgevoerd is door de transmissienetbeheerder Elia en het advies dat haar is overgemaakt door de Algemene Directie Energie voor de periode 2016-2017, heeft de minister van Energie op 15 januari 2016 beslist om geen bijkomende strategische reserve aan te leggen voor de winter 2016-2017.

Winterperiode 2015-2016

Voor de winterperiode van 2015 – 2016 heeft de minister de netbeheerder Elia de opdracht gegeven een aanvullend volume van 2750 MW te contracteren, wat resulteert in een totaal volume van 3500 MW met inbegrip van de 750 MW die al in de vorige aanbesteding voor strategische reserve in 2014 voor een periode van 3 jaar werd gecontracteerd. De benodigde bijkomende 2750 MW aan strategische reserve wordt gezocht bij zowel productie-eenheden die zonder deze maatregel niet meer beschikbaar zouden zijn vanaf 1 november 2015 als bij vraagbeheer. Zij wordt gecontracteerd voor 1 jaar, met uitzondering van een deel van deze 2750 MW, met name een volume tussen 300 en 500 MW, afkomstig uit productie, dat gecontracteerd wordt voor 2 jaar.

Dit volume kan enkel worden herzien indien het FANC (Federaal Agentschap voor de Nucleaire Controle) voor 30 juni 2015 een beslissing neemt over de herindienstname van de nucleaire eenheden Doel 3 en Tihange 2. Indien één of beide eenheden toegelaten wordt terug op te starten voor de winterperiode 2015-2016, kan de minister een beslissing nemen om het benodigde volume aan strategische reserve naar beneden te herzien. In dat geval wordt geen nieuwe aanbesteding georganiseerd, maar wordt het benodigde volume geselecteerd uit de aanbiedingen in de lopende aanbesteding. Ook in dit herziene volume wordt een deel tussen 300 en 500 MW afkomstig uit productie gecontracteerd voor 2 jaar.

Winterperiode 2014-2015

Ten gevolge van de communicatie van Electrabel die de voortzetting aankondigt van het testprogramma van de vaten van de kerncentrales Doel 3 en Tihange 2, geeft de staatssecretaris voor Energie de opdracht aan de netbeheerder om een aanvullend volume van strategische reserve te contracteren.

Laatst bijgewerkt

13 december 2023