De Metrologische Dienst controleert instrumenten die rechtstreeks in het economisch verkeer worden gebruikt. De meest gangbare instrumenten in dit verband zijn weegschalen bij kleinhandelaars (supermarkten of buurtwinkels) en brandstofpompen.

Wettelijke metrologische controle

De Metrologische Dienst ziet erop toe dat de meetinstrumenten die in de handel worden gebruikt, correct meten

Een handelaar moet ervoor zorgen dat de meetinstrumenten die hij gebruikt om de hoeveelheid en de prijs van de verkochte goederen te bepalen, goed onderhouden en regelmatig geijkt worden.

Het ijken van meetinstrumenten die in het economisch verkeer worden gebruikt (weeginstrumenten, brandstofpompen e.d.) wordt uitgevoerd door de Metrologische Dienst of door haar erkende keuringsinstellingen. De term “ijken” verwijst in dit verband dan ook naar alle handelingen en controles die nodig zijn om na te zien of een meetinstrument (nog) voldoet aan alle wettelijke voorwaarden.

De eerste ijk bij ingebruikname van het meetinstrument

Nieuwe meetinstrumenten worden voor hun eerste gebruik geijkt door de fabrikant of de installateur. Het instrument dat voldoet aan al de wettelijke eisen ontvangt dan een CE-markering en een aanvullende metrologische markering dat onder meer het jaartal van deze eerste ijk vermeldt.

Uitleg van de CE-markering en van de aanvullende metrologische markering
Voorbeeld van de CE-markering en van de aanvullende metrologische markering van een meetinstrument. De laatste twee cijfers van het jaartal van de eerste ijk (in dit voorbeeld 2018) worden vermeld bij de aanvullende metrologische markering. Rechts vind je het nummer van de aangemelde instantie die tussenkwam bij het vaststellen van de conformiteit.

De herijk na verloop van tijd

Een meetinstrument wordt op regelmatige tijdstippen onderworpen aan een herijk. De specialisten van de Metrologische Dienst of van een erkende keuringsinstelling zullen nagaan of het instrument nog voldoet aan al de wettelijke en technische eisen die erop van toepassing zijn. Indien dat zo is, dan wordt er een groen ijkvignet op de het meetinstrument gekleefd. Op het ijkvignet aangebracht door de erkende keuringsinstelling, vindt u de uiterste datum (maand en jaar) terug waarop het instrument een nieuwe herijk moet ondergaan.
Weeginstrumenten moeten in principe om de vier jaar herijkt worden. Brandstofpompen moeten jaarlijks herijkt worden.

Hoe kan ik nagaan of het weeginstrument dat de handelaar gebruikt in orde is met de ijkverplichting?

Als u voor de weegschaal in het grootwarenhuis of voor de brandstofverdeler van het tankstation staat kunt u zelf nagaan of het meetinstrument correct geijkt is.

In eerste instantie kunt u nazien of het meetinstrument een CE-merk en een aanvullend metrologisch merk heeft. Het jaartal van de eerste ijk kunt u aflezen naast het metrologisch merk. Indien de eerste ijk niet ouder is dan de herijkperiode (1 jaar voor brandstofpompen en 4 jaar voor weeginstrumenten) dan is het meetinstrument geijkt.
Indien de eerste ijk meer dan 1 jaar (brandstofpomp) of 4 jaar (weeginstrumenten) geleden werd uitgevoerd, dan moet er een groen ijkvignet op het meetinstrument aanwezig zijn. Indien de uiterste datum voor de volgende herijk, aangeduid op het ijkvignet, niet overschreden is, dan is het meetinstrument geijkt.

Voorbeeld van een herijkvignet
Voorbeeld van een ijkvignet van een erkende keuringsinstelling. De herijk werd in dit voorbeeld uitgevoerd in 2018 en de uiterste datum voor de volgende herijk is augustus 2019.

Indien het meetinstrument niet voorzien is van een correct of geldig ijkmerk, dan kunt u even navraag doen bij de handelaar. Indien u geen afdoende antwoord ontvangt, dan kunt u de gegevens van het meetinstrument en de exacte locatie ervan, samen met uw concrete vraag, zenden aan metrology.noord@economie.fgov.be.

Een bijkomende technische controle nodig?

Men kan niet uitsluiten dat een meetinstrument, in de periode tussen twee ijkingen, door omstandigheden wordt ontregeld. Indien er, ongeacht de toestand van ijken van het meetinstrument, toch twijfels zijn over de correcte werking van het meetinstrument, dan kan men bij de Metrologische Dienst een technische controle aanvragen. Een specialist van de Metrologische Dienst zal dan nagaan of het meetinstrument nog correct werkt en de maximaal toegelaten fouten niet zijn overschreden.

Laatst bijgewerkt
25 maart 2020