Veelgestelde vragen over de garantie bij de verkoop van levende dieren

Als consument hebt u één jaar vanaf de dag waarop u het dier hebt gekregen om de wettelijke garantie in te roepen bij de verkoop van levende dieren. De garantietermijn voor dieren is dus korter dan de garantietermijn die geldt voor reguliere consumptiegoederen (twee jaar).

De wet voorziet in een afwijkende garantietermijn voor dieren omwille van de specifieke aard en eigenschappen van een levend dier. In tegenstelling tot reguliere consumptiegoederen interageert een dier enorm met zijn nabije omgeving en is de juiste verzorging door de eigenaar van groot belang.

Een conformiteitsgebrek betekent dat de toestand van het dier niet voldoet aan wat bij de verkoop is afgesproken of wat de consument redelijkerwijs mag verwachten. Dit moet altijd per geval bekeken worden en vaak kan alleen een dierenarts een definitief antwoord geven.

Bovendien is niet elke afwijking van het ideaal automatisch een conformiteitsgebrek.

Er bestaan verschillende conformiteitscriteria die helpen te beoordelen of de toestand van het dier voldoet aan het contract:

Subjectieve criteria (= wat in de overeenkomst is bepaald):

Hierbij is de beschrijving van de kenmerken van het dier (bv. leeftijd en geslacht) van groot belang. De beschrijving verschaft duidelijkheid over het dier dat u als consument heeft willen kopen.

Als u het dier heeft gekocht voor een specifiek doel (bv. een paard voor recreatief gebruik) dan moet de verkoper hiervan op de hoogte zijn en is deze laatste enkel verantwoordelijk als hij aanvaard heeft dat het dier voor dat doel geschikt is.

Objectief criterium van kwaliteit (= wat de consument redelijkerwijs mag verwachten):

De concrete invulling van dit criterium kan sterk verschillen naargelang de leeftijd, het geslacht, het ras en de herkomst van het dier. Zo zal de levensduur van een tamme muis een stuk korter zijn dan de levensduur van een raspaard.

Hoe dan ook moet het dier bij de levering vrij zijn van aangeboren afwijkingen en infectieziektes en moet het de wettelijk verplichte vaccinaties gekregen hebben.

Na het verstrijken van de garantietermijn kunt u enkel nog beroep doen op de algemene regels voor verborgen gebreken (art. 1641 en volgende van het Oud Burgerlijk Wetboek).

Dat betekent dat u moet bewijzen dat het gezondheidsprobleem al bestond toen u het dier aankocht. In dat geval kunt u enkel aanspraak maken op een prijsverlaging of op terugbetaling.

Wanneer een gezondheidsprobleem of een eigenschap die niet in overeenstemming is met het contract zich voordoet bij het dier, moet u de verkoper daar onmiddellijk van op de hoogte stellen.

Als de verkoper, om zijn eigen aansprakelijkheid te beperken, beweert dat u hem te laat op de hoogte hebt gebracht van het probleem, moet hij het bewijs hiervan leveren

De verkoper is niet verantwoordelijk voor een verslechtering van de gezondheidstoestand van het huisdier als dit het gevolg is van uw nalatigheid om de verkoper onmiddellijk op de hoogte te stellen van het bestaan van het probleem.

U moet enkel aantonen dat uw dier een gezondheidsprobleem heeft of een eigenschap die niet overeenkomt met wat er in het contract staat.

De wet voorziet in het vermoeden dat een gebrek dat zich binnen een jaar na aankoop voordoet al bestond op het moment van de levering. In geval van onenigheid is het aan de verkoper om het tegendeel te bewijzen.

Dit vermoeden geldt niet als het onverenigbaar is met de aard van het gebrek (bijvoorbeeld de ziekte manifesteert zich een maand na de levering, terwijl de incubatieperiode van de betrokken ziekte één week bedraagt).

Waarschijnlijk niet.

Als u als consument een pup koopt van een particulier die toevallig een nestje heeft, dan geldt de wettelijke garantie voor dieren niet voor u. Die garantie geldt immers alleen bij de verkoop door een professionele verkoper aan een consument.

De particulier die occasioneel een nestje puppy’s heeft en die verkoopt, wordt waarschijnlijk niet beschouwd als professionele verkoper.

Volgens de wettelijke garantie voor dieren heeft u recht om de fokker gratis om een nieuw dier te vragen als het dier dat u eerder van hem kocht is overleden is door een besmettelijke ziekte. De fokker mag u geen 50 euro vragen voor deze nieuwe kitten.

Als u de verkoper vraagt om een ziek dier te behandelen als remedie onder de wettelijke garantie, moet u rekening houden met een aantal factoren:

• uw belangen als consument,
• de belangen van de verkoper,
• de gezondheid van het dier.

Het is mogelijk dat de verkoper genezing van het dier weigert als dit de gezondheid van het dier in gevaar brengt. Bij die kwesties heeft de dierenarts vaak het laatste woord. Als de dierenarts zegt dat genezing het dier schaadt, dan kunt u niet voor die remedie kiezen.

Als de verkoper weigert het dier te behandelen, is uw enige oplossing de verkoper te vragen om:

• het zieke dier te ruilen voor een nieuw dier, of
• een verlaging van de prijs (met behoud van het dier), of
• het koopcontract te ontbinden (door het dier terug te sturen en de aankoopprijs terug te betalen).

U heeft als consument verschillende opties. Ten eerste kunt u de fokker vragen om het zieke dier te verzorgen of om het zieke dier om te ruilen voor een nieuw dier. Als geen van deze oplossingen wenselijk of mogelijk is, kunt u kiezen voor een prijsvermindering of ontbinding van de koopovereenkomst (met terugbetaling van de aankoopprijs).

Als u de fokker vraagt om het zieke dier te verzorgen, maar de behandelingskosten staan niet in verhouding tot andere oplossingen, dan zijn de kosten voor de verkoper beperkt tot een bepaald maximum.

Afhankelijk van de aankoopprijs van het dier, zal de verkoper maximaal moeten instaan voor respectievelijk 100, 200 of 300 % van de aankoopprijs:

• aankoopprijs onder de 500 euro: max. 300 % van de aankoopprijs
• aankoopprijs tussen de 500,01 en 1500 euro: max. 200 % van de aankoopprijs
• aankoopprijs meer dan 1500 euro: max. 100 % van de aankoopprijs

Voorbeeld: u kocht een chihuahua voor 1.200 euro bij een professionele fokker. Acht maanden na de aankoop stelt de dierenarts vast dat het hondje lijdt aan een aangeboren hartafwijking. De hond moet verschillende dure operaties ondergaan om te overleven. De verkoper moet maximaal 2.400 euro (200 % van de aankoopprijs van de chihuahua) betalen voor die operaties.

In dit geval is niet het Belgische recht, maar wel het Nederlandse recht van toepassing. Als gevolg daarvan zijn de regels van de Richtlijn EU 2019/771 van het Europees Parlement en de Raad over bepaalde aspecten van overeenkomsten voor de verkoop van goederen, zoals omgezet in Nederland, van toepassing.

U kunt contact opnemen met het Europees Centrum voor de Consument. Die instantie biedt consumenten informatie en begeleiding bij een aankoop of een geschil met een verkoper die gevestigd is in een andere lidstaat van de Europese Unie.

U krijgt opnieuw één jaar garantie op het nieuwe dier vanaf het moment dat het in uw bezit is.

Als u het diertje onder de wettelijke garantie inruilt, ontstaat er een nieuw koopcontract waarop de wettelijke garantietermijn van één jaar weer van toepassing is.

Deze garantiebepaling bij de verkoop van levende dieren verschilt van de garantiebepaling bij gewone consumptiegoederen, waarbij de vervanging van een defect goed leidt tot een tijdelijke opschorting van de garantietermijn en de bestaande garantietermijn gewoon doorloopt na de vervanging.

Ja.

De wettelijke garantie bij de verkoop van levende dieren voorziet in de mogelijkheid om onmiddellijk te kiezen voor prijsvermindering of ontbinding van de overeenkomst (met volledige terugbetaling) als uw dier overlijdt door een gezondheidsprobleem.

In die situatie is genezing van het dier onmogelijk en vervanging van het dier niet gewenst. Daarom kan u als consument onmiddellijk kiezen voor terugbetaling als remedie.

Ja.

Wanneer gedurende de garantietermijn meerdere gezondheidsproblemen optreden of een bepaald probleem zich enige tijd na genezing opnieuw voordoet, kan de consument zich voor elk van die problemen beroepen op de remedies van de wettelijke garantie.

In principe is het mogelijk om een hond met een gezondheidsprobleem te kopen, maar dan moet u hier als consument uitdrukkelijk en afzonderlijk mee hebben ingestemd. Het is aan de verkoper om dat te bewijzen.

De verkoper kan er niet zomaar van uitgaan dat de consument, die de hond één of twee keer gezien heeft, ermee instemt dat hij een hond met een navelbreuk koopt. De kans is reëel dat de consument dit niet heeft gezien alvorens hij de hond kocht.

Met andere woorden, indien de verkoper niet kan bewijzen dat u als consument bij de aankoop uitdrukkelijk en afzonderlijk heeft ingestemd met het feit dat de hond een navelbreuk heeft dan zal u op basis van de wettelijke garantie voor dieren de verkoper kunnen aanspreken voor de kosten van de operatie.

Ook in dit geval zal u wel degelijk de wettelijke garantie voor dieren kunnen inroepen.

Een overeenkomst tot levering van een dier dat ten tijde van het sluiten van de overeenkomst nog niet geboren is, wordt eveneens beschouwd als overeenkomst voor de verkoop van een dier. Ook in dit geval zal de wettelijke garantie voor dieren dus spelen.

Ja, maar met een belangrijke nuance.

De verkoper zal niet verantwoordelijk zijn voor de verergering van de schade omdat u hem niet meteen op de hoogte hebt gebracht toen de problemen duidelijk werden.

Ja.

Gezien het dier niet in overeenstemming is met hetgeen werd afgesproken in het contract (subjectieve conformiteitscriteria) kan u de verkoper aanspreken op grond van de wettelijke garantie. U zal gratis recht hebben op een vervanging.

Ter info: een vervanging onder de wettelijke garantie voor dieren ontbindt automatisch het eerste contract en doet een nieuwe koopovereenkomst ontstaan.

Als u denkt dat een onmiddellijke tussenkomst van een dierenarts noodzakelijk is voor de gezondheid van uw dier dan mag u een dierenarts naar keuze consulteren. Dit is de enige uitzondering op het principe dat de verkoper eerst zelf de kans moet krijgen om het dier te verzorgen.

Als een snelle tussenkomst van een dierenarts werkelijk noodzakelijk was, heeft u recht op een schadevergoeding ten belope van de kosten die de verkoper redelijkerwijze ook zelf had moeten dragen om het dier te genezen als u het dier aan hem had overgelaten.

De verkoper moet bewijzen dat de kosten die u heeft gemaakt onredelijk zijn.