Overzicht van de Belgische economie - Conjunctuurnota van oktober 2019
Table of Contents
België, een kleine open economie van 11,4 miljoen inwoners, ligt in het hart van West-Europa. De economie beschikt over een goede communicatie-infrastructuur en een hoogopgeleide beroepsbevolking. Als open economie zijn de handelsbetrekkingen voor België van essentieel belang. Zo bedraagt het aandeel van de Belgische uitvoer in de uitvoer van de Europese Unie naar haar lidstaten 8,2 % terwijl dit aandeel nog steeds 5,5 % bedraagt voor de uitvoer naar landen buiten de Europese Unie. Belangrijk is ook dat ongeveer 70,9 % van de Belgische uitvoer bestemd is voor de intra-Europese markt. De buurlanden van België, met name Duitsland, Frankrijk en Nederland, zijn ook de belangrijkste handelspartners. De handelsbalans was in 2018 echter negatief.
De belangrijkste uitvoerproducten van de Belgische ondernemingen waren in 2018 producten uit de chemische nijverheid, maar ook voertuigen en vervoermaterieel evenals machines en apparaten.
In 2018 was de chemische nijverheid de belangrijkste sector in het creëren van toegevoegde waarde, gevolgd door de voedings- en drankenindustrie en de farmaceutische industrie.
De recente conjunctuurontwikkelingen tonen aan dat de jaarlijkse bbp-groei in 2018 relatief goed was (+1,5 %, tegenover +2 % in 2017). Dat gebeurde onder impuls van de binnenlandse vraag zonder voorraden, en meer bepaald de investeringen. De bbp-groei was evenwel zwakker in België dan in de Europese Unie (+2 %) en in de eurozone (+1,9 %). De jaarlijkse bbp-groei bedroeg 1,3 % in het tweede kwartaal van 2019, net als in het vorige kwartaal. De bbp-groei bleef constant door een grotere bijdrage van de investeringen maar een kleinere negatieve bijdrage van de netto-uitvoer.
In 2018 is de bbp-groei bijna volledig te danken aan de bedrijvigheid in de dienstensector. Dat fenomeen wordt sinds 2014 waargenomen.
De productie-index in de verwerkende nijverheid zonder bouw steeg in 2018 voor een derde jaar op rij. Dezelfde trend kon men waarnemen in de bouwsector. In de verwerkende nijverheid zonder bouw bleef de productiegroei dynamisch in het tweede kwartaal van 2019, terwijl die van de bouwnijverheid daalde.
De demografie van de ondernemingen vertoonde ook een krachtig beeld in 2018, met een groter aantal startende ondernemingen dan stopzettingen, hoewel de ondernemersdynamiek lager was dan in 2017. Het tweede kwartaal van 2019 getuigde tevens van een redelijke ondernemersdynamiek, hoewel die wat minder was dan in het tweede kwartaal van 2018.
De tewerkstellingsgraad steeg in 2018, terwijl de werkloosheidsgraad daalde en die tendens zich begin dit jaar voortzette. Ondanks die positieve ontwikkelingen moet er nog vooruitgang worden geboekt om de tewerkstellingsdoelstelling van de Strategie Europa 2020 te behalen. In 2020 bedragen die respectievelijk 73,2 % voor België en 75 % voor de Europese Unie.
Tot slot zijn sinds enkele jaren de consumptieprijzen sneller gestegen in België dan in de belangrijkste buurlanden en partnerlanden. De data voor het derde kwartaal van 2019 suggereren een einde van die trend, door een verlaging in de energieprijzen.
Voor de groeivooruitzichten op korte termijn voor de Belgische economie, verwacht het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) een bbp-groei van 1,1% in 2019 en 2020, na 1,5 % in 2018, volgens de economische prognoses van september 2019.