Analyse van de marktwerking in de suikerkolom - september 2016

Met de wet van 3 april 20131 werden de opdrachten van het Prijzenobservatorium uitgebreid. Naast prijsobservatie en -analyse werd tevens onderzoek naar het prijsverloop, prijsniveaus, marges en marktwerking aan het takenpakket toegevoegd.

De studie naar de sector NACE 1081 "Vervaardiging van suiker" valt binnen dit kader. Het Prijzenobservatorium voerde deze studie uit naar aanleiding van de resultaten van de horizontale sectorscreening, die sectoren identificeert die in aanmerking komen voor een verdere analyse van de marktwerking. Volgens deze horizontale screening wordt de suikersector gekenmerkt door een hoge concentratie en een beperkt aantal ondernemingen. Een andere belangrijke aanleiding voor deze studie zijn de quota binnen de suikersector, die in 2017 zullen worden afgeschaft. Deze studie heeft bijgevolg betrekking op de suikersector onder het huidige quotumstelsel.

Het Prijzenobservatorium kon voor deze studie beroep doen op verschillende bestaande studies, publicaties en statistische gegevens. Daarnaast werden bilaterale ontmoetingen georganiseerd met vertegenwoordigers van alle schakels binnen de keten:

• de Europese Commissie,

• de Vlaamse en Waalse overheid,

• de Confederatie van de Belgische Bietenplanters,

• Boerenbond,

• de federatie van de Belgische Suikerproducenten en

• federaties van de suikerverwerkende industrie, namelijk

  • Choprabisco (chocolade, pralines, biscuits, confiserie),

  • VIWF (water- en frisdrankenindustrie) en

  • Ajunec (fruitsappen).

Tot slot werd een enquête georganiseerd bij de suikerverwerkende industrie.

De studie gaat in op verschillende schakels van de keten en is als volgt opgebouwd:

Het eerste hoofdstuk schetst het algemene kader van de suikersector en gaat in op de wereld- en Europese markt, evenals op de verschillende schakels in de suikerkolom.

Het tweede hoofdstuk behandelt de suikerbietenteelt, met aandacht voor de productiewaarde, de suikerbietenprijs, de financieel-economische situatie van de bietenteler en de situatie in de buurlanden.

In het derde hoofdstuk komt de suikerindustrie aan bod, met een bespreking van het economisch belang van de sector en een financiële analyse ervan.

Het vierde deel gaat vervolgens in op de buitenlandse handel.

Het vijfde hoofdstuk bespreekt via een enquête de situatie in de suikerverwerkende sector.

Het zesde en laatste deel analyseert de evolutie van de consumptieprijzen in België en zijn voornaamste buurlanden. Dit gebeurt enerzijds via een descriptieve analyse, anderzijds werd geprobeerd de prijstransmissie in de suikersector via een econometrische analyse in kaart te brengen.

Afsluitend worden de voornaamste conclusies van dit onderzoek samengevat.

De inzameling van de cijfergegevens voor de studie werd eind mei 2016 afgerond.