Blijf op de hoogte


Zet je klokken gelijk met de officiële tijd

Weet exact hoe laat het is dankzij het tijd- en frequentielaboratorium van de FOD Economie.

Nauwkeurige informatie over de tijd is essentieel, denk maar aan de synchronisatie van klokken, de tijd in IT-netwerken, trajectcontrole in het verkeer, tijdsregistratiesystemen, enzovoort. Hij moet dus zo juist mogelijk gemeten worden. Dat gebeurt in tijd- en frequentielaboratoria over de hele wereld. De FOD Economie beschikt over zo’n laboratorium en stelt de correcte officiële Belgische tijd op elk moment beschikbaar via zijn website. Kom alles te weten over de officiële Belgische tijd in 7 vragen en antwoorden.

Hoe zit dat nu precies met de tijd?

De tijd is een afspraak die de mensen onder elkaar hebben gemaakt. Het is handig in tal van situaties, zoals wanneer je een afspraak hebt of wanneer je aftelt naar het nieuwe jaar. Oorspronkelijk werd de tijd gebaseerd op de rotatie van de aarde. Onze planeet draait in iets minder dan 24 uur om haar eigen as. Is het licht aan de ene kant van de aarde, dan is het donker aan de andere kant.

“Wat de tijd is? Als niemand het mij vraagt, weet ik het; als ik het wil uitleggen, weet ik het niet.”

Augustinus (Romeins filosoof en theoloog)

Hoe werd de tijd vroeger gemeten?

De mensheid is al eeuwen bezig met het meten van de tijd en deed dat in het begin met de zon en een zonnewijzer. Het was exact 12 uur als de zon op haar hoogste punt stond. Maar staat de zon op de ene plaats op haar hoogste punt dan is dat niet het geval 100 km verderop. Daarom werden er tijdszones ingevoerd.

Wat zijn die tijdszones? Hoe worden die tijdszones bepaald?

Binnen één tijdszone geldt overal dezelfde tijd ongeacht de stand van de zon. De verschillende tijdszones werden gemaakt aan de hand van meridianen, dit zijn fictieve “lijnen” die over het aardoppervlak van noord naar zuid lopen. Die meridianen werden als basis genomen maar omwille van praktische, commerciële en politieke redenen lopen de tijdszones niet strak van noord naar zuid. Zij buigen vaak rond landsgrenzen of andere opdelingen heen. Hierdoor is het bijvoorbeeld in heel België, Frankrijk, Duitsland en Spanje dezelfde tijd.

De nulmeridiaan loopt door Greenwich (Londen). Dat is de UTC (+ 0). De eerstvolgende tijdszone rechts hiervan is de tijd van Greenwich UTC + 1 uur, links ervan is de tijd van Greenwich UTC -1 uur.

Wat betekent UTC?

Vandaag spreken we van de Coordinated Universal Time (UTC), in het Nederlands “Gecoördineerde Universele Tijd”. De afkorting UTC is een compromis tussen de Franse term “TUC” wat “Temps Universel Coordonné” betekent en het Engelstalige CUT wat “Coordinated Universal Time” betekent. Zij is gebaseerd op de internationale atoomtijd in plaats van de astronomische tijd. Daarom worden atoomklokken ingezet die onder andere de onregelmatige rotatie van de aarde meten en vergelijken met de internationale atoomtijd. De resultaten van een atoomklok zijn immers zeer nauwkeurig.

Welke rol speelt de FOD Economie in dit hele verhaal?

Elk land heeft een of meerdere tijd- en frequentielaboratoria waar de UTC wordt gemeten met atoomklokken. België beschikt over twee laboratoria waarvan één zich bevindt bij de FOD Economie.

Tijd- en frequentieaboratorium met atoomklokken van de FOD Economie

De dienst Nationale Standaarden van de FOD Economie maakt dagelijks metingen van die tijd op basis van eigen atoomklokken (vier cesiumklokken en een waterstofklok) en stuurt de resultaten door naar een centraal laboratorium (het Bureau International des Poids et Mesures (BIPM)) dat zich in Parijs bevindt. Die instelling krijgt gegevens van over de hele wereld en berekent hiermee de officiële tijd aan de hand van een gemiddelde. De omwenteling van de aarde is onregelmatig waardoor er een verschil kan optreden tussen deze rotatie en de UTC of de internationale tijdreferentie. Daarom werd er een procedure voorzien waarbij een SI-seconde kan worden toegevoegd of onderdrukt zodat het verschil kleiner blijft dan 0,9s. Gelukkig gebeurt dat niet al te vaak (de laatste toevoeging dateert van december 2016).  

Wat betekent dat voor mij?

Er zijn heel wat situaties waarin het belangrijk voor je is om over de correcte tijd te beschikken. Denk maar aan de synchronisatie van klokken, de tijd in IT-netwerken, trajectcontrole in het verkeer, tijdsregistratiesystemen, enzovoort. De officiële tijd, gemeten door onze eigen atoomklokken, vind je vanaf nu op de website van de FOD Economie en is 24/7 raadpleegbaar op juistetijd.belgium.be.

Is die tijd dan altijd correct?

De tijd die je op onze website terugvindt wordt rechtstreeks gesynchroniseerd met de metingen die in ons labo werden gedaan. Hij is dan ook op elk moment van de dag correct, als jouw internetverbinding natuurlijk geen vertraging oploopt.

Wil je graag meer weten over dit onderwerp, bezoek dan onze website.

Contactinformatie

Contact
Adres

Vooruitgangstraat 50
1210 Brussel