Locaties voor zandwinning op land zijn steeds moeilijker te vinden. Zowel in België als in de buurlanden vormt zeezand daardoor een interessant alternatief. Sinds de jaren 1970 neemt het aandeel van het gewonnen zeezand in België in de totale zandproductie steeds toe.
Dit zand wordt enerzijds aangewend in de bouwsector en anderzijds gebruikt voor de bescherming van de Belgische kust. Gezien zeezand in de voorbije 40 jaar gaan behoren is tot de basisgrondstoffen voor de bouwsector heeft het onbetwistbaar een groot maatschappelijk en economisch belang gekregen in België.
Ontginning van mariene aggregaten in het Belgische deel van de Noordzee
De laatste jaren werd er 3 à 4 miljoen m³ Belgisch zeezand per jaar ontgonnen waarvan bijna 75% werd aangewend in de bouwsector. Daarnaast is de uitvoering van zandsuppleties (opspuitingen) een belangrijke maatregel voor zeewering langs de kust. Met zandsuppleties zorgt men ervoor dat de stranden voldoende breed en hoog zijn om de kust bij zeer zware stormvloeden tegen overstroming te beschermen.
De zand- en grindwinning in België vindt plaats in het Belgische deel van de Noordzee. In dat deel van de Noordzee vinden er ook talrijke andere activiteiten plaats zoals
- scheepvaart,
- visserij,
- aanleg van communicatiekabels en pijpleidingen,
- slibstorten,
- militaire activiteiten en
- plaatsing en uitbating van windmolenparken.
Overzichtskaart Marien Ruimtelijk Plan 2020-2026
Zandwinning is toegelaten in bij wet vastgelegde gebieden, controlezones genoemd. De kwaliteit en diversiteit van het zand is afhankelijk van de winplaats aangezien elke zandbank een specifieke korrelgrootteverdeling en een verschillend schelpengehalte heeft. In totaal zijn er vijf controlezones en een exploratiezone.
De dienst Continentaal Plat
De dienst Continentaal Plat van de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie is verantwoordelijk voor de zand- en grindontginning in het Belgische deel van de Noordzee.
De belangrijkste taken van de dienst zijn:
- het afleveren van concessievergunningen;
-
het beheer van de exploitatieconcessies;
-
de controle van de zandontginning;
-
de update van de gerelateerde wetgeving;
-
het beheer van de “Begrotingslijn voor Zandwinning” (vroeger Fonds voor Zandwinning).
De dienst Continentaal Plat is dé referentie voor zandwinning op het Belgisch Continentaal Plat en beschikt over veel cartografische data en andere documentatie. Om de drie jaar organiseert de dienst een studiedag waarin o.a. de monitoringresultaten van de voorbije drie jaar aan bod komen.
