Table of Contents
De “tax shelters” zijn bedoeld om investeringen van particulieren in kmo's aan te moedigen.
Sinds 2016 hebben Belgische ondernemingen dankzij het tax shelter-stelsel 173,6 miljoen euro van particulieren kunnen aantrekken. De 2.188 ondernemingen die hebben genoten via de tax shelter start-up waren goed voor 99 % van de investeringen en 96% van het geïnvesteerde bedrag (166,6 miljoen euro).
Deze pagina geeft een profiel van de begunstigde kmo's. Aangezien 98,3 % van de begunstigden onder de start-up-regeling vallen, zijn deze algemene trends in lijn met de trends van de tax shelter start-up.
Kortom, de meeste begunstigden zijn opgericht als vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba of bv, 63,2 %), gevestigd in Vlaanderen (59,1 %), hebben geen werknemers in dienst (73,9 %), zijn actief in de sector van gespecialiseerde, wetenschappelijke en technische activiteiten (M, 20,7 %) en worden geleid door uitsluitend mannelijke bestuurders (65,7 %).
Opgelet, de gegevens voor de laatste drie jaar, en in het bijzonder voor 2021, zijn nog vatbaar voor verandering. Daarom moet u ze dan ook met de nodige voorzichtigheid behandelen.
Jaarlijkse ontwikkeling van het aantal begunstigde ondernemingen van de tax shelters
In 2017 kon een sterke toename worden vastgesteld van zowel het aantal begunstigde ondernemingen (+76 %), de geïnvesteerde bedragen (+56 %) als het aantal investeringen (vermenigvuldigd met meer dan 3). Die cijfers blijven vervolgens relatief stabiel. De cijfers voor de laatste drie jaar zijn slechts voorlopig en moeten daarom met voorzichtigheid worden behandeld.
Sectorale spreiding van de begunstigde ondernemingen van de tax shelters
Meer dan de helft van de begunstigden en bijna de helft van het opgehaalde kapitaal zijn verdeeld over drie sectoren:
- gespecialiseerde, wetenschappelijke en technische activiteiten (20,7 % van de begunstigden en 17,5 % van het totale geïnvesteerde bedrag),
- handel (16,6 % van de ondernemingen, 15,9 % van het totale geïnvesteerde bedrag)
- en ICT (16,2 % van de ondernemingen en 22,6 % van het totale geïnvesteerde bedrag).
Gespecialiseerde, wetenschappelijke en technische activiteiten en handel zijn ook de twee belangrijkste sectoren wat het aantal btw-plichtige kmo’s betreft. Maar de ICT-sector is oververtegenwoordigd in vergelijking met zijn aandeel in de reële economie, net als de verwerkende industrie (8,5 % van de begunstigden) en de horeca (7,7 % van de begunstigden). De bouwsector (6,2 % van de begunstigden), de zevende grootste sector, is dan weer ondervertegenwoordigd in vergelijking met zijn aandeel in de reële economie.
De gemiddelde investeringen in ICT en professionele, wetenschappelijke en technische activiteiten bedroeg 1.000 euro, tegenover 300 euro in de handel. Die laatste sector trok daarentegen een groter aantal investeringen aan (23,1 % van het totaal).
Geografische spreiding van de begunstigde ondernemingen van de tax shelters
Bijna drie van de vijf begunstigde ondernemingen zijn gevestigd in het Vlaams Gewest. Zij ontvingen 49,1 % van het opgehaalde bedrag. Ongeveer een kwart komt uit Wallonië en iets meer dan een achtste zijn Brusselse ondernemingen. 18 % van het opgehaalde kapitaal gaat naar Brusselse ondernemingen, met een stijgende trend in de loop van de jaren. Ten opzichte van de geografische spreiding van de btw-plichtige kmo’s zijn de Waalse begunstigde ondernemingen licht oververtegenwoordigd, terwijl de Vlaamse en Brusselse begunstigde ondernemingen licht ondervertegenwoordigd zijn.
Het gemiddelde in Vlaamse ondernemingen geïnvesteerde bedrag is hoger: 1.000 euro per investering tegenover 600 euro en 500 euro in respectievelijk Wallonië en Brussel. De investeringen in Waalse en Brusselse ondernemingen, die naar verhouding talrijker zijn, zijn immers geconcentreerd op een kleiner aantal ondernemingen. Anderzijds vertegenwoordigen de investeringen in Vlaanderen, hoewel relatief minder talrijk, een hoger bedrag en komen ze ten goede aan een groter aantal ondernemingen.
Verdeling van begunstigde ondernemingen van de tax shelters volgens geslacht van de bestuurders
Ondernemingen die kapitaal aantrekken via tax shelters worden vaak geleid door uitsluitend mannelijke bestuurders (65,7 %): zij haalden 66,2 % van het geïnvesteerde bedrag op. 16,9 % van de begunstigde ondernemingen worden uitsluitend geleid door vrouwen, die 10,2 % van het geïnvesteerde bedrag aantrokken. De door mannen geleide ondernemingen waren dus verhoudingsgewijs meer vertegenwoordigd onder de begunstigden van de tax shelters dan onder de btw-plichtige kmo’s. 62,2 % van deze laatsten worden immers uitsluitend door mannen en 22,6 % uitsluitend door vrouwen beheerd.
Daarentegen ligt het gemiddelde bedrag dat in uitsluitend door vrouwen beheerde ondernemingen wordt geïnvesteerd relatief hoger: 3.000 euro, tegen 1.000 euro voor uitsluitend door mannen geleide ondernemingen.
Verdeling van de begunstigde ondernemingen van de tax shelters volgens grootte
Driekwart van de ondernemingen die kapitaal hebben opgehaald via de tax shelters heeft geen werknemers en 98,3 % van de begunstigde ondernemingen van de tax shelters zijn micro-ondernemingen (minder dan 10 werknemers). De ondernemingen met 1 tot 9 werknemers zijn sterker vertegenwoordigd (24,4%) dan alle btw-plichtige kmo's (14,3 %).
Begunstigde ondernemingen hebben een gemiddelde omzet van ongeveer 36.000 euro wanneer zij voor het eerst van de tax shelter hebben genoten. 60 % van de begunstigden heeft een omzet van minder dan 50.000 euro, wat overeenstemt met de logica van de tax shelter voor start-ups, waarbij de begunstigden jonge ondernemingen op zoek naar investeerders zijn. 18,1 % van de begunstigden heeft een omzet van meer dan 150.000 euro.
Verdeling van de begunstigde ondernemingen van de tax shelters volgens rechtsvorm
Ongeveer 65 % van de begunstigde ondernemingen waren vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (bvba of bv). Naamloze vennootschappen en de verschillende vormen van coöperatieve vennootschappen maken beide 10 % van de ondernemingen uit.
