Table of Contents

    Be-Assist algemeen

    Wat is de rol van Be-Assist?

    Be-Assist is een assistentiecentrum dat de burgers van de lidstaten bijstaat in de uitoefening van de rechten die hen toebedeeld zijn door de Richtlijn 2005/36/EG  betreffende de erkenning van beroepskwalificaties, zoals gewijzigd door richtlijn 2013/55/EU (hierna "Richtlijn 2005/36/EG”).

    Aan welke voorwaarden moet u voldoen om een beroep te doen op Be-Assist?

    Volgende voorwaarden moeten voldaan zijn:

    1. U bent onderdaan van een lidstaat
    2. Er is sprake van een “grensoverschrijdend” karakter
    3. Het gaat over de erkenning van beroepskwalificaties

    1. Onderdaan zijn van een lidstaat

    Voor deze toepassing wordt als lidstaat beschouwd: elke staat die deel uitmaakt van de Europese Unie (EU) of de Europese Economische Ruimte (EER: EU plus IJsland, Liechtenstein en Noorwegen), en Zwitserland

    2. "Grensoverschrijdend" karakter

    Met “grensoverschrijdend karakter” wordt bedoeld dat u uw voornaamste beroepskwalificaties in een andere lidstaat of een ander land hebt verworven dan waar u uw beroep wilt uitoefenen. Een dergelijk "grensoverschrijdend" aspect is onontbeerlijk. De Richtlijn 2005/36/EG is dus niet van toepassing op louter binnenlandse aangelegenheden en Be-Assist komt niet tussen in puur interne situaties.

    Voorbeeld: de Richtlijn 2005/36/EG kan van toepassing zijn op een Italiaanse ingenieur die volledig in Italië gekwalificeerd is en zijn beroep van ingenieur in Spanje wil uitoefenen; op een Franse fysiotherapeut die volledig in België gekwalificeerd is en zijn beroep van fysiotherapeut in Frankrijk wil uitoefenen. Maar zij is niet van toepassing op een arts van Hongaarse nationaliteit die zijn kwalificaties in eigen land heeft verworven en het beroep ook daar wil uitoefenen.

    De Richtlijn 2005/36/EG is in principe ook niet van toepassing op de beroepskwalificaties verworven in een  (ga echter verder naar de vraag “

    3. Beroepskwalificaties

    De Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties heeft, zoals uit haar benaming af te leiden valt, enkel betrekking op de erkenning van beroepskwalificaties. Zij heeft betrekking op beroepsbeoefenaars, namelijk de personen die over de nodige kwalificaties beschikken om een beroep uit te oefenen.

    Een erkenning van de beroepskwalificaties is uiteraard enkel nodig indien u een gereglementeerd beroep  wil uitoefenen. Indien het beroep niet gereglementeerd is in de ontvangende lidstaat, dan mag u het vrij uitoefenen.

    Om te kunnen genieten van de erkenning voorzien in de richtlijn, moet u op legale wijze gevestigd zijn in uw  in het kader van de vrije dienstverrichting) of volledig gekwalificeerd zijn (in het kader van de vrije vestiging). Om te weten of u beantwoordt aan die voorwaarden, gaat u naar de vraag

    Indien u niet aan die voorwaarden voldoet, ga dan naar de vraag “”.

    U bent onderdaan van een lidstaat maar u heeft uw voornaamste beroepskwalificaties behaald in een derde land, is Richtlijn 2005/36/EG op u van toepassing?

    Als u onderdaan bent van een lidstaat maar uw beroepskwalificatie behaald heeft in een derde land, dan is Richtlijn 2005/36/EG niet van toepassing op een lidstaat waar u voor het eerst in de Europese Unie een aanvraag voor erkenning van uw beroepskwalificatie hebt ingediend ("de eerste aanvraag voor erkenning").

    Voorbeeld: u hebt de Franse nationaliteit en u hebt uw beroepsopleiding van logopedist genoten in Canada. De “eerste” erkenning van die opleiding in een EU-land (bijvoorbeeld Frankrijk) valt niet onder Richtlijn 2005/36/EG, maar onder de nationale wetgeving van dat land.

    Richtlijn 2005/36/EG is pas van toepassing vanaf de tweede aanvraag voor erkenning, mits aan de begunstigingsvoorwaarden is voldaan.

    “Art3.(...)  3. Met een opleidingstitel wordt gelijkgesteld elke in een derde land afgegeven opleidingstitel, wanneer de houder ervan in het betrokken beroep een beroepservaring van drie jaar heeft op het grondgebied van de lidstaat die de betrokken opleidingstitel heeft erkend en indien die lidstaat die beroepservaring bevestigt.”

    De drie jaar beroepservaring vereist onder artikel 3 (3) van Richtlijn 2005/36/EG moet verkregen worden in dezelfde lidstaat die de betrokken opleidingstitel overeenkomstig artikel 2 (2) van dezelfde richtlijn heeft erkend. De reden is immers dat die lidstaat een vorm van garantie moet kunnen bieden dat de kwalificatie "derde land" terecht erkend werd.

    U bent een onderdaan van een derde land, is Richtlijn 2005/36/EG op u van toepassing?

    Als u onderdaan bent van een derde land , valt u niet onder het toepassingsgebied van Richtlijn 2005/36/EG . Be-Assist richt zich enkel tot de beroepsbeoefenaars uit een lidstaat.

    U vindt echter nuttige informatie terug onder de vraag “Aan wie vraagt u een attest van gelijkwaardigheid van uw diploma voor de erkenning van uw beroepskwalificaties?”.

    Opgelet, ga eerst na of u niet gelijkgesteld wordt met een onderdaan van de Europese Unie!

    Het volgende kan op u van toepassing zijn:

    “Considerans nr. 1 Richtlijn 2013/55/EU: “Er zij aan herinnerd dat conform artikel 24 van Richtlijn 2004/38/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden (4) uit derde landen afkomstige familieleden van EU-burgers een gelijke behandeling genieten. Onderdanen van derde landen kunnen eveneens een gelijke behandeling genieten met betrekking tot de erkenning van diploma’s, certificaten en andere beroepskwalificaties overeenkomstig de toepasselijke nationale procedures, zoals voorzien in specifieke rechtshandelingen van de Unie betreffende bijvoorbeeld langdurig ingezetenen, vluchtelingen, houders van de blauwe kaart en wetenschappelijk onderzoekers.”

    Considerans nr. 27 Richtlijn 2013/55/EU: “De lidstaten moeten bij de behandeling van een verzoek om toegang te krijgen tot een gereglementeerd beroep rekening houden met beroepsstages die zijn voltooid in derde landen.”

    Vaak voorkomende gevallen zijn:

    • Onderdaan van een derde land die verwant is met een onderdaan van een lidstaat:

      De richtlijn is ook van toepassing op onderdanen van derde landen die familie zijn van een burger van een lidstaat die zijn recht op vrij verkeer in de EU uitoefent.

      Voorbeeld: een Amerikaanse arts met een Nederlands diploma is getrouwd met een Nederlandse. Het echtpaar woont in Nederland maar besluit zich in België te vestigen. In dat geval moet de erkenning in België van het Nederlandse artsendiploma gebeuren overeenkomstig de voorschriften van Richtlijn 2005/36/EG.

    • Vluchtelingenstatus:

      De richtlijn is van toepassing op onderdanen van derde landen die een vluchtelingenstatus hebben in een lidstaat. De vluchteling moet in een lidstaat die hem die status heeft gegeven, worden behandeld als een van de onderdanen van die lidstaat. Als een vluchteling een beroepskwalificatie heeft die is afgegeven in een andere lidstaat van de Europese Unie, moet de lidstaat die hem een vluchtelingenstatus heeft gegeven, die beroepskwalificatie erkennen, overeenkomstig Richtlijn 2005/36/EG.

      Voorbeeld: een Iraakse burger, houder van een Frans apothekersdiploma, die een vluchtelingenstatus heeft in België, moet zijn diploma in België erkend zien te krijgen, overeenkomstig de voorschriften van Richtlijn2005/36/EG. Maar als hij besluit zich in Denemarken te vestigen, kan hij geen gebruik maken van de bepalingen van de richtlijn.

    Wat met beroepskwalificaties in de Post-Brexit periode? 

    Ik heb mijn beroepskwalificaties in het Verenigd Koninkrijk verworven. Welke maatregelen moet ik nemen om de erkenning van mijn beroepskwalificaties te behouden?

    Indien u in een lidstaat al een erkenning van uw (in het Verenigd Koninkrijk verworven) beroepskwalificaties heeft verkregen, verandert er niets. U kan ook na 31 december 2020 blijven genieten van deze 'verworven rechten'.

    Ik heb mijn beroepskwalificaties in België verworven. Welke maatregelen moet ik nemen om de erkenning van mijn beroepskwalificaties te behouden?

    Indien u in het Verenigd Koninkrijk al een erkenning van uw (in een lidstaat verworven) beroepskwalificaties heeft verkregen, verandert er niets. U kan ook na 31 december 2020 blijven genieten van deze 'verworven rechten'.

    Ik heb mijn beroepskwalificaties verworven in het Verenigd Koninkrijk. Wat moet ik doen om die in België erkend te krijgen?

    Indien u uw beroepskwalificaties als EU-onderdaan heeft behaald in het Verenigd Koninkrijk vóór 31 december 2020 (einde van de overgangsperiode als gevolg van de Brexit) worden de beroepskwalificaties beschouwd als “behaald in een lidstaat” en kunnen deze bijgevolg blijven genieten van het erkenningsregime onder richtlijn 2005/36/EG. Dit geldt evenwel niet voor onderdanen van het Verenigd Koninkrijk. 

    Sinds 1 januari 2021 is het Verenigd Koninkrijk voor België evenwel een derde land. Als u uw beroepskwalificaties in het Verenigd Koninkrijk heeft verworven na 31 december 2020, dan zal u dus niet langer kunnen genieten van de Europese wetgeving die de erkenning van beroepskwalificaties tussen de lidstaten vergemakkelijkt (richtlijn 2005/36/EG). U moet zich onderwerpen aan de voorwaarden die de Belgische wetgeving stelt. U moet het diploma dat u in het Verenigd Koninkrijk behaalde, meer dan waarschijnlijk gelijkwaardig laten verklaren. U moet dat doen bij de bevoegde dienst van de gemeenschap waar u gevestigd bent. De mogelijkheid bestaat om voor afzonderlijke beroepen of sectoren bilaterale akkoorden af te sluiten maar een dergelijk akkoord werd tot op vandaag nog niet afgesloten.

    Voor meer informatie over de erkenning van beroepskwalificaties van derde landen in België kan u de vragen “U bent onderdaan van een lidstaat maar u heeft uw voornaamste beroepskwalificaties behaald in een derde land, is Richtlijn 2005/36/EG op u van toepassing?” en “U bent een onderdaan van een derde land, is Richtlijn 2005/36/EG op u van toepassing?” raadplegen.

    Ik heb mijn beroepskwalificaties verworven in België. Wat moet ik doen om die erkend te krijgen in het Verenigd Koninkrijk?

    Sinds 1 januari 2021 beschouwt het Verenigd Koninkrijk België als een derde land. Als u uw beroepskwalificaties in België hebt verworven, zal u dus niet langer kunnen genieten van de Europese wetgeving die de erkenning van beroepskwalificaties tussen de lidstaten vergemakkelijkt (richtlijn 2005/36/EG). U moet zich onderwerpen aan de voorwaarden die de Britse wetgeving stelt. In de meeste gevallen moet u het diploma dat u in België of in een andere lidstaat behaalde, gelijkwaardig laten verklaren in het Verenigd Koninkrijk. De mogelijkheid bestaat om voor afzonderlijke beroepen of sectoren bilaterale akkoorden af te sluiten maar een dergelijk akkoord werd tot op vandaag nog niet afgesloten.

    Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de Britse overheid

    Tijdelijk een beroepsactiviteit in een andere lidstaat verrichten of zich er permanent vestigen, wat is het verschil?

    De regeling die van toepassing is, verschilt naar gelang u zich permanent wilt vestigen in een andere lidstaat  of simpelweg naar die lidstaat gaat om er tijdelijk te werken.

    U “vestigt” zich als u zich op stabiele en duurzame wijze installeert in een lidstaat.

    Voorbeeld: een Belgische logopedist die België verlaat en in Frankrijk een praktijk begint, vestigt zich in Frankrijk; een Slowaaks ingenieur die door een Tsjechisch bedrijf in dienst wordt genomen op basis van een contract voor onbepaalde tijd, vestigt zich in Tsjechië.

    In die gevallen kunt u gebruikmaken van de voorschriften van Richtlijn 2005/36/EG die betrekking hebben op de vestigingskwestie.

    Maar, als u al wettelijk gevestigd bent in een lidstaat in de zin van Richtlijn 2005/36/EG en u uw beroep tijdelijk in een andere lidstaat wilt uitoefenen, dan verricht u een dienst in die lidstaat en maakt u gebruik van de voorschriften van Richtlijn 2005/36/EG die van toepassing zijn op het verrichten van diensten. Het tijdelijke karakter van de prestaties wordt geval per geval beoordeeld.

    Voorbeeld: een Spaanse dierenarts die gedurende drie maanden een plaatsvervangende functie vervult in een veterinaire praktijk in Portugal, verricht een dienst in Portugal; een Estse arts die drie dagen per maand patiënten verzorgt in Letland, verricht een dienst in Letland; en ook een Spaanse duiker die vier maanden gaat werken op een olieplatform in het Verenigd Koninkrijk, verricht een dienst.

    Aan welke voorwaarden moet u voldoen om te kunnen gebruikmaken van het stelsel voor het verrichten van diensten? (tijdelijke dienstverrichting)

    U moet op wettige wijze gevestigd te zijn in een , de .

    Als noch het beroep waarvoor u gekwalificeerd bent, noch de opleiding gereglementeerd is in het land waar u zich hebt gevestigd, dan kan de ontvangende lidstaat eisen dat u het beroep in kwestie één jaar lang hebt uitgeoefend in de lidstaat van vestiging. Die eis kan u echter niet worden opgelegd als u architect, arts, verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger, tandarts, dierenarts, verloskundige of apotheker bent die geniet van de automatische erkenning of indien u een beroep uitoefent dat verband houdt met ambachten, handel of industrie, zoals vermeld in bijlage IV van Richtlijn 2005/36/EG en als u aan de voorwaarden voldoet om te kunnen gebruikmaken van het stelsel voor automatische erkenning in het kader van vestiging.

    De bevoegde Belgische autoriteit kan eisen dat de dienstverrichter, wanneer hij zich voor het eerst van een lidstaat naar België begeeft om er diensten te verrichten, haar vooraf in kennis stelt met een schriftelijke verklaring, met daarin de gegevens over verzekeringsdekking of soortgelijke individuele of collectieve vormen van bescherming inzake beroepsaansprakelijkheid. Die verklaring wordt eenmaal per jaar verlengd indien de dienstverrichter voornemens is om tijdens dat jaar in België tijdelijke of incidentele diensten te verrichten. De dienstverrichter mag de verklaring met alle middelen aanleveren.

    Wat betekent "op wettige wijze gevestigd zijn"? (tijdelijke dienstverrichting)

    U bent op wettige wijze gevestigd als u aan alle voorwaarden voldoet om een beroep uit te oefenen in een lidstaat en er geen enkel – ook geen tijdelijk – verbod tegen u is uitgevaardigd om dat beroep uit te oefenen. U kunt als zelfstandige of in loondienst gevestigd zijn. U hoeft het beroep niet noodzakelijkerwijs uit te oefenen op het moment dat u overweegt de dienst te verrichten.

    Voorbeeld 1: u bent een Franse architect, ingeschreven bij een beroepsorde; u bent op wettige wijze in Frankrijk gevestigd, ook als u het beroep van architect nog niet daadwerkelijk in Frankrijk uitoefent; als u daarentegen nog niet ingeschreven bent bij de orde, bent u niet op wettige wijze gevestigd.

    Voorbeeld 2: u werkt in België als dierenarts en bent in loondienst bij een dierenkliniek. U bent op wettige wijze gevestigd in België.

    Moet u een voorafgaande verklaring indienen? (tijdelijke dienstverrichting)

    Er kan u gevraagd worden om, wanneer u zich voor het eerst van de ene lidstaat naar een andere begeeft om er diensten te verrichten, vooraf de bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat   daarvan op de hoogte te stellen met een schriftelijke verklaring, met daarin de gegevens over verzekeringsdekking of soortgelijke individuele of collectieve vormen van bescherming inzake beroepsaansprakelijkheid,.

    Die verklaring wordt eenmaal per jaar verlengd indien u van plan bent om gedurende dat jaar in die lidstaat tijdelijke of incidentele diensten te verrichten. U mag deze verklaring met alle middelen aanleveren.

    Welke documenten kan de bevoegde autoriteit u, samen met de voorafgaande verklaring, vragen? (tijdelijke dienstverrichting)

    De bevoegde autoriteit kan u het volgende vragen:

    • een bewijs van uw nationaliteit;
    • een document waaruit blijkt dat u op wettige wijze gevestigd bent in een lidstaat (voorbeeld 1) en dat het u niet is verboden uw beroep uit te oefenen, ook niet tijdelijk (voorbeeld 2).

      Voorbeeld 1: Wanneer het beroep gereglementeerd is in de lidstaat waar u op wettige wijze gevestigd bent: een getuigschrift van de bevoegde autoriteit en van de bevoegde beroepsorde, een kopie van de vergunning om het beroep uit te oefenen, een uittreksel uit het handelsregister.

      Wanneer het beroep niet gereglementeerd is in de lidstaat waar u op wettige wijze gevestigd bent: kopie van de vergunning om het beroep uit te oefenen, uittreksel uit het handelsregister, certificaat van de beroepsvereniging, certificaat van de werkgever, samen met een bewijs van uw sociale verzekering en een bewijs dat u belastingen betaalt.

      Voorbeeld 2: uittreksel uit het strafregister, certificaat van justitie of politie, enz.

    • een bewijs van uw beroepskwalificaties: het gaat om de kwalificatie die u het recht geeft het beroep uit te oefenen als het gereglementeerd is in de lidstaat waar u die kwalificatie hebt verworven of gewoon om een bewijs van uw beroepservaring. Als het beroep niet gereglementeerd is, gaat het om de kwalificatie die de opleiding vermeldt waarmee u zich op de uitoefening van uw beroep hebt voorbereid of, bij het ontbreken van een kwalificatie, een bewijs van uw beroepservaring; Het beschikken over of het kunnen aantonen van beroepservaring is in deze context één van de mogelijkheden maar is, in tegenstelling tot het geval hieronder vermeld (geen reglementering in het land van oorsprong), geen verplichte vereiste ;
    • als noch het beroep, noch de opleiding gereglementeerd is in de lidstaat waar u op wettige wijze bent gevestigd: het bewijs dat u het betrokken beroep ten minste één jaar hebt uitgeoefend gedurende de afgelopen tien jaar. U kunt dat op alle mogelijke manieren aantonen: getuigschrift van de werkgever, belastingformulier, enz.;
    • het bewijs dat u nooit strafrechtelijk bent veroordeeld als u een beroep in de beveiligingssector (bv. private beveiligingsagent) uitoefent, voor zover de ontvangende lidstaat hetzelfde eist van zijn eigen onderdanen;
    • voor beroepen met gevolgen op het vlak van patiëntveiligheid, een verklaring over de kennis van de taal die noodzakelijk is voor de uitoefening van het beroep van de aanvrager in de ontvangende lidstaat;
    • voor beroepen betreffende de in artikel 16 van Richtlijn 2005/36/EG bedoelde werkzaamheden en die door een lidstaat overeenkomstig artikel 59, lid 2 van die richtlijn zijn aangemeld, een certificaat over de aard en de duur van de activiteit, afgegeven door de bevoegde autoriteit of instantie van de lidstaat waar de dienstverrichter is gevestigd.
    Welke documenten kan de bevoegde autoriteit u vragen bij de hernieuwing van een voorafgaande verklaring? (tijdelijke dienstverrichting)

    De bevoegde autoriteit kan u vragen dat u haar de informatiegegevens over de verzekeringsdekking of andere middelen inzake persoonlijke of collectieve bescherming over de beroepsaansprakelijk ieder jaar opnieuw bezorgt.

    Daarentegen moeten de documenten die bij de eerste verklaring bezorgd werden, enkel opnieuw meegedeeld worden indien er sprake is van een verandering ten opzichte van de beginsituatie.

    Bijvoorbeeld, wanneer u bij uw eerste tijdelijke dienstverrichting in België legaal in Frankrijk gevestigd was en ondertussen legaal in Luxemburg gevestigd bent: het document dat aangeeft dat u legaal gevestigd bent moet dus door Luxemburg geleverd worden.

    Welke zijn de bestaande stelsels voor de vrije vestiging? (permanente vestiging)

    Bij de vrije vestiging bestaan drie stelsels:

    1. algemeen stelsel van erkenning van beroepskwalificaties
    2. automatische erkenning
    3. erkenning van beroepservaring

    1. Algemeen stelsel van erkenning van beroepskwalificaties

    • Wanneer in een lidstaat de toegang tot of de uitoefening van een gereglementeerd beroep afhankelijk worden gesteld van het bezit van beroepskwalificaties, moet de bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat de toegang tot het beroep en de uitoefening ervan toestaan onder dezelfde voorwaarden als voor de eigen onderdanen, aan aanvragers die in het bezit zijn van het bekwaamheidsattest of de opleidingstitel die in een andere lidstaat verplicht zijn voor de toegang tot of uitoefening van dat beroep. Het in het bezit zijn van het bekwaamheidsattest of de opleidingstitel is dus voldoende en veronderstelt niet automatisch dat de houder hiervan over beroepservaring moet beschikken of deze moet kunnen aantonen, dit in tegenstelling tot het geval hieronder vermeld (geen reglementering in het land van oorsprong);
    • Indien het beroep of de opleiding hiertoe niet gereglementeerd zijn in de lidstaat van oorsprong, moeten de aanvragers het beroep ten minste 1 jaar voltijds uitgeoefend hebben gedurende de afgelopen tien jaar.

    Compenserende maatregelen

    De bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat kan van de aanvrager eisen dat hij een aanpassingsstage van maximaal drie jaar volbrengt of een bekwaamheidsproef aflegt in een van de volgende gevallen:

    • wanneer zijn/haar opleiding substantieel verschillende materies omvat in vergelijking met de in de ontvangende lidstaat vereiste opleiding;
    • wanneer het beroep in de ontvangende lidstaat een of meer gereglementeerde activiteiten omvat die niet bestaan op het niveau van de lidstaat van oorsprong en dat verschil een specifieke en verplichte opleiding inhoudt gericht op substantieel verschillende materies.

    2. Automatische erkenning

    In het kader van het systeem “automatische erkenning” erkent de ontvangende lidstaat de opleidingstitels die voldoen aan de minimale opleidingsvereisten die door de richtlijn vastgesteld zijn (u vindt de opleidingstitels terug in de bijlagen V en VI van Richtlijn 2005/36/EG).

    Volgende beroepen vallen onder dat systeem (de sectorale beroepen):

    • artsen;
    • verantwoordelijke algemeen ziekenverplegers;
    • beoefenaars van de tandheelkunde;
    • dierenartsen;
    • verloskundigen;
    • apothekers;
    • architecten.

    3. Erkenning van beroepservaring

    De “erkenning van beroepservaring” slaat hoofdzakelijk op beroepen gelinkt aan handel en ambachten (zie bijlage IV van de Richtlijn 2005/36/EG.

    De beroepsbeoefenaar die een zekere beroepservaring bezit, eventueel aangevuld met een opleiding, kan de automatische erkenning verkrijgen via een EU-verklaring.

    Opgelet: dat geldt enkel voor de beroepen hernomen in bijlage IV.

    De EU-verklaring geldt ook alleen om een bewijs te verkrijgen van de ervaring die u in een lidstaat heeft verkregen.
    Meer informatie over het attest voor beroepservaring opgedaan in België 

    Welke documenten kan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar u wilt werken, u vragen? (ENKEL voor algemeen stelsel van erkenning) (permanente vestiging)

    De bevoegde autoriteit kan u het volgende vragen:

    • een bewijs van uw nationaliteit, bijvoorbeeld een kopie van de identiteitskaart;
    • een bewijs dat u houder bent van een getuigschrift van beroepsbekwaamheid of van de titel van de opleiding die voorbereidt op of toegang geeft tot het beroep in kwestie (bijvoorbeeld een kopie van het getuigschrift of van de titel); dat mag u echter niet worden gevraagd als u aan de voorwaarden voldoet om gebruik te maken van de automatische erkenning die uitsluitend gebaseerd is op beroepservaring;
    • een bewijs van uw beroepservaring als u een kwalificatie in een derde land hebt verkregen en die kwalificatie al door een andere lidstaat erkend is; in dat geval kan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar u een professionele activiteit wilt verrichten, een certificaat eisen, afgegeven in de lidstaat die uw kwalificatie heeft erkend, waaruit blijkt dat u dat beroep er ten minste drie jaar daadwerkelijk hebt uitgeoefend.

    Indien het ook van de eigen onderdanen wordt geëist, kan de bevoegde autoriteit u ook vragen naar:

    • een bewijs dat u zich eerbaar en zedelijk hebt gedragen, dat u niet failliet bent verklaard en dat u geen verbod op de uitoefening van uw beroep is opgelegd – ook niet tijdelijk - vanwege een ernstige beroepsfout of een strafbaar feit;
    • een medisch certificaat van bekwaamheid, afgegeven door een bevoegde autoriteit, die een niet-verbonden arts kan zijn (huisarts of specialist, afhankelijk van het verlangde certificaat);
    • een bewijs van uw financiële draagkracht en van uw verzekeringsdekking;
    • een attest waarin wordt bevestigd dat er geen tijdelijk of definitief verbod op beroepsuitoefening en ook geen strafrechtelijke veroordeling is.
    U heeft voor het uitoefenen van een gezondheidszorgberoep een Certificate of Current Professional Status (CCPS) / Letter/Certificate of Good standing nodig?

    Het Certificate of Current Professional Status (CCPS) of Letter/Certificate of Good standing is een document dat aangeeft dat de houder geregistreerd is en het beroep in het betrokken land (in casu België) mag uitoefenen. Daarnaast bewijst het dat er geen sancties zijn uitgesproken voor de beroepsuitoefening (wat ook de benaming “professional status” verklaart).

    U kunt de aanvraag doen via volgende e-mailadressen:

    Aan welke voorwaarden moet het bekwaamheidsattest of de opleidingstitel voldoen? (ENKEL voor algemeen stelsel van erkenning) (permanente vestiging)

    Het bekwaamheidsattest of de opleidingstitel moet

    • afgegeven zijn door een overeenkomstig de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen aangewezen bevoegde autoriteit van de lidstaat van oorsprong ;
    • getuigen van de voorbereiding van de beroepsbeoefenaar op de uitoefening van het betrokken beroep.
    U heeft voor het uitoefenen van een gezondheidszorgberoep een gelijkwaardigheids- of conformiteitsattest voor uw opleiding nodig?

    Voor het uitoefenen van een gezondheidszorgberoep in een andere lidstaat kunnen de bevoegde autoriteiten van de ontvangende lidstaat u vragen een gelijkwaardigheidsattest of conformiteitsattest voor te leggen dat aantoont dat uw opleiding voldoet aan de minimumeisen die op Europees vlak vastgelegd zijn in richtlijn 2005/36/EG.

    U kunt daarvoor terecht bij de verschillende bevoegde instanties op het niveau van de gemeenschappen in België:

    • Vlaamse Gemeenschap :
    Team erkenning gezondheidszorgberoepen
    Ellipsgebouw
    Koning Albert II laan 35/38
    1030 Brussel

    Tel: 1700 (vanuit België) of +32 2 553 1700 (vanuit het buitenland)

    E-mail : mailvragen.zorgberoepen@vlaanderen.be

    URL: https://www.zorg-en-gezondheid.be/een-gelijkwaardigheidsattest-of-conformiteitsattest-aanvragen-voor-uw-gezondheidszorgberoep

    • Franse Gemeenschap (Fédération Wallonie-Bruxelles):
    Ministère de la Fédération Wallonie-Bruxelles Administration générale de l’Enseignement (AGE)
    Direction générale de l'Enseignement supérieur, de l’Enseignement tout au long de la vie et de la Recherche scientifique (DGESVR)
    Direction de l’Agrément des Prestataires de Soins de Santé
    Rue Adolphe Lavallée, 1
    1080 Bruxelles

    Tel : 02 690 89 20 of 02 690 89 40 (dinsdag 14-16u en donderdag 9-12u),

    E-mail : agrementsante@cfwb.be

    URL: https://agrementsante.cfwb.be/ 
    1) Geef het volgende aan : « J’ai obtenu mon diplôme en Belgique » 
    2) klik op « Je veux exercer ma profession à l'étranger »
    3) Kies voor « Dans l’EEE »
    4) kies het beroep dat u wenst uit te oefenen
    5) U vindt ten slotte de volgende optie : « Quelles démarches dois-je faire pour obtenir l’attestation de conformité ? »

    • Duitstalige Gemeenschap:
    Ministerium der Deutschsprachigen Gemeinschaft
    Gospertstraße 1
    4700 EUPEN

    Tel : +32 87 59 63 00

    E-mail : anerkennung.gesundheitsberufe@dgov.be

     

    Opmerking: De Duitstalige Gemeenschap levert op basis van haar bevoegdheden enkel attesten af voor het beroep van verpleger.

    Kan de bevoegde autoriteit eisen dat u de oorspronkelijke documenten of gewaarmerkte kopieën levert? (ENKEL voor algemeen stelsel van erkenning) (permanente vestiging)

    De bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat kan niet eisen dat u haar de oorspronkelijke documenten bezorgt; zij kan u wel vragen om gewaarmerkte kopieën van essentiële documenten te leveren zoals beroepskwalificaties, documenten waaruit uw beroepservaring blijkt.

    Als u geen gewaarmerkte kopieën van een of meer van die documenten kunt leveren, moet de bevoegde autoriteit zelf de authenticiteit van het document controleren bij de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar u op wettige wijze bent gevestigd.

    Moeten alle documenten worden vertaald? (ENKEL voor algemeen stelsel van erkenning) (permanente vestiging)

    De bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat kan alleen een vertaling eisen van de documenten als dat werkelijk noodzakelijk is voor de behandeling van uw aanvraag voor erkenning.

    Een gewaarmerkte vertaling kan slechts worden geëist voor essentiële documenten.

    Voorbeeld: beroepskwalificaties, certificaten inzake beroepservaring.

    Opmerking: als u een arts, verantwoordelijk algemeen ziekenverpleger, tandheelkundige, verloskundige, apotheker of architect bent van wie de kwalificatie wordt vermeld in bijlage V van Richtlijn 2005/36/EG, dan kan er niet, op grond van de behandeling van uw aanvraag voor erkenning, worden geëist dat u een gewaarmerkte vertaling van uw beroepskwalificatie bezorgt. De bevoegde autoriteit kan immers gemakkelijk vaststellen of de omschrijving van uw kwalificatie overeenkomst met de omschrijving in de bijlage.

    De autoriteit van de ontvangende lidstaat kan evenmin een gewaarmerkte vertaling eisen van documenten zoals identiteitskaarten, paspoorten, e.d.

    Het staat u overigens vrij uw vertalingen te laten waarmerken door een bevoegde autoriteit van uw lidstaat van oorsprong of van de ontvangende lidstaat. De autoriteit van de ontvangende lidstaat is hoe dan ook verplicht om vertalingen die door een bevoegde autoriteit van uw lidstaat zijn gewaarmerkt, te aanvaarden.

    Wat is een Europese beroepskaart (EPC)?

    De Europese beroepskaart is een elektronische procedure waarmee u uw beroepskwalificaties kunt laten erkennen in een ander land van de Europese Unie. U kunt uw aanvraag online volgen en eerder geüploade documenten opnieuw gebruiken als u in verschillende landen aanvragen wilt indienen.

    In die procedure speelt de bevoegde autoriteit van uw lidstaat van oorsprong een belangrijke rol, wat niet het geval is in de standaarderkenningsprocedure. Die autoriteit moet verschillende documenten die gevraagd worden door de bevoegde autoriteit van de ontvangende lidstaat klaarmaken. In bepaalde gevallen hebt u meer contact met de bevoegde autoriteit van uw lidstaat van oorsprong en dat kan u helpen in de procedure van erkenning. Ook zijn de bevoegde autoriteiten van de lidstaten in deze procedure onderworpen aan strikte termijnen.

    Het gaat hier echter niet om een verplicht instrument, bijgevolg kunnen de personen die een van de beroepen uitoefenen die van de EPC-procedure kunnen genieten, nog altijd de weg van de standaarderkenningsprocedure volgen.

    Voor welke beroepen kunt u een Europese beroepskaart (EPC) aanvragen?

    Momenteel is de beroepskaartprocedure beschikbaar voor de volgende beroepen:

    • verplegers algemene zorg;
    • apothekers;
    • kinesitherapeuten;
    • berggidsen;
    • vastgoedmakelaars.

    Als u een ander beroep hebt, moet u nog steeds een beroep doen op de drie bestaande erkenningsstelsels.

    U vindt nog meer nuttige informatie over de Europese beroepskaart op:
    https://europa.eu/youreurope/citizens/work/professional-qualifications/european-professional-card/index_nl.htm

    In welk geval kunt u een Europese beroepskaart (EPC) aanvragen?

    U kunt gebruikmaken van de beroepskaartprocedure als u:

    • uw beroep tijdelijk en incidenteel in een ander EU-land wilt uitoefenen (tijdelijke mobiliteit);

      Voorbeeld: een Belgische vastgoedmakelaar wil een klant in Hongarije helpen bij het vinden van een appartement in Boedapest.

      OF

    • in een ander EU-land gaat wonen en daar uw beroep permanent wilt uitoefenen (vestiging).

      Voorbeeld: een Franse verpleegkundige wil naar België verhuizen om daar te gaan werken en wil haar gezin meenemen.

    De Europese beroepskaart is geen echte kaart. Het gaat om een elektronisch bewijs dat u de administratieve controles hebt doorstaan en dat uw beroepskwalificaties erkend zijn door het land waar u wilt werken ( ontvangende lidstaat), of dat u voldoet aan de voorwaarden om tijdelijk in dat land diensten te verlenen.

    • Als uw aanvraag wordt goedgekeurd, kunt u een EPC-certificaat aanmaken in pdf-formaat. Daar staat onder meer een referentienummer op dat uw toekomstige werkgever kan gebruiken om online na te gaan of uw beroepskaart geldig is.
    • Als u niet zeker weet of u een beroepskaart moet aanvragen voor tijdelijke mobiliteit of vestiging, kunt u contact opnemen met de bevoegde nationale autoriteiten.
    • Als u voor lange tijd in het land wilt gaan wonen (vestiging), moet u zich misschien ook bij een beroepsorganisatie laten registreren of extra controles ondergaan, voordat u uw beroep kunt uitoefenen. Vraag de bevoegde nationale autoriteiten of dat in uw geval nodig is.

    U vindt nog meer nuttige informatie over de Europese beroepskaart op:
    https://europa.eu/youreurope/citizens/work/professional-qualifications/european-professional-card/index_nl.htm

    U heeft een EU-verklaring nodig ?

    U kunt uw aanvraag indienen via de online toepassing voor de aanvraag van een EU-verklaring. Indien u vragen heeft, kunt u terecht op volgend emailadres: eu-verklaring@economie.fgov.be

    U heeft meer informatie nodig over de erkenning van beroepskwalificaties in een andere lidstaat?

    U vindt de assistentiecentra van alle lidstaten terug op: 
    http://ec.europa.eu/growth/single-market/services/free-movement-professionals/#contacts

    Wat is het verschil tussen erkenning van beroepskwalificaties en erkenning van diploma’s?

    Erkenning beroepskwalificaties

    Indien uw beroepskwalificaties erkend worden (waar een geldig diploma deel van kan uitmaken), betekent dat dat u toegang krijgt tot een bepaald gereglementeerd beroep. U wordt dan geacht volledig gekwalificeerd te zijn om het beroep uit te kunnen oefenen. Om van die erkenning te kunnen genieten, kunnen volgende zaken in aanmerking genomen worden: volledig gekwalificeerd zijn in de lidstaat van oorsprong, houder zijn van een geldig diploma, over de nodige beroepservaring beschikken, een stage succesvol doorlopen hebben, over de nodige verzekeringsdekking beschikking, enz. Die professionele erkenning gebeurt door de autoriteit die bevoegd is voor het specifieke beroep (bv. de Orde van Architecten voor het beroep van architect).

    Erkenning diploma

    De erkenning van uw diploma slaat enkel op een academische erkenning. Indien uw diploma erkend wordt, houdt dat in dat uw diploma als gelijkwaardig wordt beschouwd met een door de Belgische onderwijsinstellingen uitgereikt diploma. Die erkenning kan als doel hebben verdere studies in ons land aan te vatten of kan een erkenning van beroepskwalificaties mee ondersteunen. De gelijkwaardigheid houdt echter niet in dat u volledig gekwalificeerd of erkend bent om een bepaald gereglementeerd beroep uit te oefenen. De academische erkenning gebeurt bij de gemeenschappen.

    Opgelet, bij  de sectorale beroepen (artsen, verantwoordelijke algemeen ziekenverplegers, beoefenaars van de tandheelkunde, dierenartsen, verloskundigen, apothekers, architecten) is er sprake van een automatische erkenning op basis van opleidingstitels die voldoen aan bepaalde minimumeisen. Dat betekent dat houders van die opleidingstitels automatisch, in tegenstelling tot wat voor de andere opleidingstitels geldt, toegang kunnen krijgen tot het beroep. De exhaustieve lijst van opleidingstitels vindt u terug in de bijlagen van Richtlijn 2005/36/EG.

    Aan wie vraagt u een attest van gelijkwaardigheid van uw diploma voor de erkenning van uw beroepskwalificaties?

    Voor een antwoord op die vraag verwijzen we u door naar de verschillende gemeenschappen.

    Vlaamse Gemeenschap

    NARIC-Vlaanderen
    Consciencegebouw
    Koning Albert II-laan 15
    1210 Brussel
    België

    Tel.: 1700, of bij een oproep vanuit het buitenland: +32 2 553 17 00

    E-mail (contactformulier):
    https://www.vlaanderen.be/nl/vlaamse-overheid/contact/stuur-een-e-mail

    https://www.naricvlaanderen.be

    Franse Gemeenschap / Fédération Wallonie-Bruxelles

    Service de la Reconnaissance académique et professionnelle des diplômes étrangers d'enseignement supérieur:

    E-mail: equi.sup@cfwb.be;

    Telefoon (op dinsdag en woensdag van 13.30 tot 16 uur: +32 2 690 89 00);

    Fax: +32 2 690 88 90.

    Openingsuren voor het publiek op maandag en donderdag van 13.30 tot 16 uur.

    Direction générale de l’Enseignement non obligatoire et de la Recherche scientifique
    Service de la Reconnaissance académique et professionnelle des diplômes étrangers
    5e verdieping
    Adolphe Lavalléestraat 1
    1080 Bruxelles

    U vindt heel wat informatie op de website: http://www.equivalences.cfwb.be.

    Duitstalige Gemeenschap

    http://www.ostbelgienbildung.be/desktopdefault.aspx/tabid-2289/4467_read-32048/

    Trefwoorden

    Hier vindt u nadere uitleg bij woorden, termen, ... die gebruikt worden in de basis-FAQ Be-Assist.

    Richtlijn 2005/36/EG

    Richtlijn 2005/36/EG betreffende de erkenning van beroepskwalificaties, zoals gewijzigd door richtlijn 2013/55/EU. Deze richtlijn stelt de regels vast volgens welke een lidstaat die de toegang tot of de uitoefening van een gereglementeerd beroep op zijn grondgebied afhankelijk stelt van het bezit van bepaalde beroepskwalificaties (“ontvangende lidstaat”), de in een andere lidstaat of andere lidstaten (“lidstaat van oorsprong”) verworven beroepskwalificaties die de houder van die kwalificaties het recht verlenen er het beroep uit te oefenen, erkent voor de toegang tot en de uitoefening van dat beroep.

    Te raadplegen via:
    https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:02005L0036-20…

    Lidstaat

    Iedere lidstaat die deel uitmaakt van de Europese Unie (EU) of de Europese Economische Ruimte (EER) (EU + IJsland, Liechtenstein en Noorwegen), en Zwitserland.

    Derde land

    Alle landen, die niet onder de definitie van lidstaat vallen.

    Lidstaat van oorsprong

    Dat is de lidstaat waar u uw voornaamste beroepskwalificaties hebt behaald.

    Lidstaat van vestiging

    De lidstaat waar u op het moment van uw aanvraag gevestigd bent. Die valt vaak samen met de lidstaat van oorsprong, maar niet altijd.

    Ontvangende lidstaat

    Dat is de lidstaat waar u uw activiteiten tijdelijk of incidenteel wilt uitoefenen of waar u zich permanent wilt vestigen.

    Bevoegde autoriteit

    De bevoegde autoriteit of instantie die een controlerende of reglementerende activiteit heeft inzake de toegang of de uitoefening van een beroep. Alle Belgische bevoegde autoriteiten vindt u op: http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=reg…. Daarbij kiest u bij “Profession regulated in the following country” voor “Belgium”. U vindt dan telkens per beroep de bevoegde autoriteit terug.

    Gereglementeerd beroep

    Een beroep is gereglementeerd als de toegang ertoe, de uitoefening ervan of een voorwaarde voor de uitoefening ervan (bv. het dragen van de titel) rechtstreeks of onrechtstreeks onderworpen is aan het bezit van bepaalde beroepskwalificaties. Bijvoorbeeld: voor een beroep zoals dat van psycholoog is in België alleen het dragen van de titel onderworpen aan het bezit van beroepskwalificaties; dat is dus ook een gereglementeerd beroep. U moet echter enkel een erkenning van uw beroepskwalificaties aanvragen indien u de titel wilt dragen. Om te weten of een beroep in België en in de EU/EER/Zwitserland gereglementeerd is, klikt u op: http://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/index.cfm?action=pro….

    Bekwaamheidsattest of opleidingstitel

    De vereiste beroepskwalificaties die nodig zijn om een gereglementeerd beroep uit te oefenen (bijvoorbeeld: academische titel + stage indien een stage vereist is om het beroep uit te oefenen). Artikel 11 van Richtlijn 2005/36/EG vermeldt de wijze waarop kwalificatieniveaus worden gegroepeerd volgens het opleidingsniveau.

    Laatst bijgewerkt
    9 februari 2023