Een label geeft aan dat een product of dienst is uitgewerkt overeenkomstig bepaalde kwaliteitscriteria of -normen. Het is ook een symbool dat naar waarden verwijst. Op die manier kan het richting geven aan de voorkeuren van de consumenten.
Labels vormen een belangrijke drager van geloofwaardigheid als ze worden gecontroleerd door onafhankelijke instanties. Zo moet men het onderscheid maken tussen officiële labels die worden ontwikkeld en toegekend door onafhankelijke instanties of instellingen, en zelfverklaarde labels van bedrijven.
De eerste categorie wordt toegekend op grond van een transparante reeks beoordelingscriteria, uitgewerkt naargelang sector en productgroep. Zelfverklaarde labels daarentegen zijn door bedrijven ontwikkeld op grond van criteria die ze zelf, louter in het kader van hun activiteiten, bepalen.
Tegenover de stortvloed aan labels is het voor de consument nuttig niet te vergeten dat de betrouwbaarheid van een label van meerdere criteria afhangt, namelijk:
- een label heeft slechts waarde als de criteria strikter zijn dan de nationale wetgeving of de internationale normen;
- de criteria worden uitgewerkt in overleg met alle betrokken partijen (producenten of sectororganisaties, consumentenverenigingen, vakbonden, ngo's);
- de organisatie die de criteria controleert is erkend en onafhankelijk (geaccrediteerd);
- de organisatie die het label beheert is transparant over de gehanteerde criteria en manieren van controleren.
Een goed voorbeeld is het Europese ecolabel. Het Europese ecolabel is een officieel label dat gemeenschappelijk is voor alle landen van de Europese Unie. Het wordt toegekend aan producten en diensten die voldoen aan welbepaalde milieucriteria.
Om dit label toegekend te krijgen, moet u een aanvraag indienen: een producent die het label wil krijgen, onderwerpt zijn product aan een procedure. In België is de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu bevoegd voor de toekenning van het label. De Europese Commissie bepaalt zowel de criteria van het label als de betrokken productcategorieën
Ter informatie: de gids voor duurzame aankopen van de POD Duurzame Ontwikkeling is bedoeld om de aankoop te vergemakkelijken van milieuvriendelijke producten die onder sociaal verantwoorde omstandigheden zijn vervaardigd of geproduceerd. De gids beschrijft elk product, bespreekt de doelstellingen en geeft een samenvatting van de criteria voor groen en sociaal inkopen. Het is in de eerste plaats bedoeld voor federale overheidsdepartementen en -programma's, maar kan ook nuttig zijn voor bedrijven en particulieren.
