Table of Contents
Coordinated Universal Time (UTC) is de wereldwijde referentietijd gebaseerd op atoomklokken. De UTC wordt afgeleid van de TAI (Internationale atoomtijd) en tracht de onregelmatige rotatie van de aarde te volgen door af en toe gehele schrikkelseconden in te voegen. Op die manier wordt de frequentie van de UTC-tijdschaal niet aangetast en is er enkel sprake van een seconde die wordt toegevoegd of weggelaten op het einde van juni of december.
Opdat ieder land een gelijkaardig dag-nachtpatroon zou volgen, worden geografische tijdzones ingedeeld die de UTC-tijd vermeerderen of verminderen met een geheel aantal uren, soms ook met halve uren en kwartieren, zodat de zon telkens tijdens de middag haar hoogste punt bereikt.
Tot nu toe is er ook nog een zomertijd van toepassing die de klokken nog eens een uur voorop doet lopen wat betekent dat we in België tijdens de wintermaanden moeten rekenen met UTC + 1 uur en tijdens de zomermaanden met UTC + 2 uur.
Het tijd- en frequentielaboratorium
Het tijd- en frequentielaboratorium maakt deel uit van de sectie tijd en frequentie van de dienst Nationale Standaarden. Dat laboratorium bepaalt de UTC-tijd op basis van vijf atoomklokken: vier cesiumklokken en een waterstofklok. De bepaling van UTC door het labo is bekend onder de benaming UTC(SMD) en is een benadering van de UTC-tijd die door het Bureau International des Poids et Mesures (BIPM) wordt berekend.
Een van de belangrijkste taken van de dienst Nationale Standaarden is de referenties realiseren voor de meeteenheden, waaronder de seconde: de basis voor de UTC(SMD)-tijd.
UTC(SMD) wijkt niet meer dan 30 nanoseconden (30 miljardste van een seconde of 30 ∙ 10-9 seconde) af van de door het BIPM berekende UTC. Het is een key performance indicator die de dienst Nationale Standaarden opstelde in het kader van zijn ISO/IEC17025-accreditatie.
Officiële tijd UTC(SMD)
Enkele toepassingen van nauwkeurige tijdsinformatie
Enkele voorbeelden van typische toepassingen waarvoor een nauwkeurige tijdsinformatie essentieel is en dus een nauwkeurige bron met de juiste en indien nodig wettelijke tijd beschikbaar moet zijn:
- synchronisatie van klokken;
- tijd in IT-netwerken;
- tijdregistratiesystemen;
- tijdstempels bij economische en financiële transacties;
- energie – en nutsbedrijven;
- trajectcontrole in het verkeer;
- rekeningrijden;
- allerhande reglementering die wettelijke tijd vereist.
Wettelijke verplichting
De wet over de wettelijke tijd in België bevat een artikel over de bekendmaking van de UTC-tijd (art. 4 van de wet van 11 juni 2018). Daarom heeft de dienst Nationale Standaarden een aantal initiatieven genomen om UTC(SMD) via NTP en het internet te kunnen verspreiden. NTP staat voor network time protocol. Dat betekent dat iedereen via een IP-adres zijn klok (pc, smartphone, tablet, …) via het internet kan synchroniseren met onze UTC(SMD)-tijd.
- NTP1.economie.fgov.be
- NTP2.economie.fgov.be
- NTP3.economie.fgov.be
