Voorwaarden voor contracten over auteursrechten

Auteurs zijn vaak genoodzaakt om contracten te sluiten voor hun werken, indien zij het potentieel van hun creaties op een optimale wijze willen exploiteren.

Zij kunnen in het bijzonder een contract sluiten met professionelen (producent, uitgever, distributeur, ...) die het werk op de markt zullen brengen.

Om geldig te zijn, moeten deze contracten aan bepaalde voorwaarden voldoen. De wet heeft deze voorwaarden voorgeschreven om de auteur te beschermen in zijn onderhandelingen met professionele tussenpersonen (Deze voorwaarden gelden evenwel voor alle contracten die auteurs over hun werken sluiten, ongeacht met wie zij zo'n contract sluiten).

Het contract moet schriftelijk zijn

Een contract moet schriftelijk zijn opgesteld, zodat de auteur zich goed bewust is van de rechten die hij afstaat aan de persoon met wie hij het contract sluit en zodat hij er altijd een spoor van kan bewaren.

Het contract moet duidelijk zijn

Het contract moet duidelijk zijn opgesteld. Komen er clausules in voor, waarvan de draagwijdte niet duidelijk is, dan zullen ze in het geval van een rechtszaak in de meest gunstige zin voor de auteur worden geïnterpreteerd.

Verplichte inhoud van het contract

De exploitatiewijzen

Het contract moet vermelden voor welke exploitatiewijzen rechten worden overgedragen of in licentie worden gegeven en wat de juiste omvang ervan is:

exploitatie van muziek of een audiovisuele creatie
- voor de bioscoop?
- voor televisie?
- voor het internet?
Exploitatie van een geschrift, of een grafische creatie voor een papieren, dan wel een digitaal tijdschrift?
Exploitatie van foto’s
- voor een boek,
- om ter beschikking te stellen op het internet, of
- om op T-shirts te drukken?

Daarenboven kunnen contracten niet slaan op nog onbekende exploitatiewijzen. Zo mogen contracten die werden gesloten wanneer het internet nog niet bestond, niet zo geïnterpreteerd worden, dat ze ook exploitatie van de werken via het internet omvatten.

Welke vergoedingen voor de auteur?

Daarnaast moet eveneens de vergoeding voor elk van deze exploitatiewijzen worden vermeld. De vergoeding kan forfaitair zijn, of in verhouding staan tot de inkomsten.

Voor welke duur?

Het contract moet ook vermelden gedurende welke termijn de persoon die het contract met de auteur sluit, de rechten kan uitoefenen.

Het contract dat slaat op werken die nog niet bestaan

Indien het contract slaat op werken die nog niet bestaan, moet het een bepaalde looptijd hebben en vermelden op welk soort werken het slaat.

Voorbeelden:

muziekstukken,
audiovisuele werken,
grafische werken,
architecturale werken,
computerprogramma’s.

Een componist kan zich er bijvoorbeeld toe verbinden om de rechten op zijn eerstvolgende composities aan een producent over te dragen.

Morele rechten: ongeldige contracten

Auteurs kunnen geen globale afstand doen van de toekomstige uitoefening van hun morele rechten.

Voorwaarden voor contracten tussen auteur en werkgever

Er gelden specifieke regels voor werken die zijn gemaakt in het kader van een arbeidscontract of een statuut. Deze regels zijn minder strikt en maken de overdracht of het in licentie geven van rechten van de werknemer aan zijn werkgever mogelijk.