Nucleaire materialen, nucleaire uitrustingen en nucleaire technologie zijn onderworpen aan een uitvoervergunning om te verhinderen dat deze, of goederen van tweeërlei gebruik, zouden worden gebruikt voor de ontwikkeling of vervaardiging van kernwapens. Deze uitvoervergunning wordt pas afgeleverd na het verkrijgen van een voorafgaande machtiging van de bevoegde federale minister(s). De minister steunt zijn beslissing op het advies van de Commissie van Advies voor de niet-verspreiding van kernwapens (CANVEK).

Voor welke goederen is een uitvoervergunning voor nucleaire materialen, uitrustingen en technologie vereist?

Materialen, uitrusting en technologie die vermeld zijn in de lijsten I en II in bijlage bij de Verordening (EG) nr. 428/2009 zijn onderworpen aan een uitvoervergunning.

  • lijst I:
    goederen en technologie die uitsluitend gebruikt worden voor civiele nucleaire doeleinden, onder meer natuurlijk uranium, speciale splijtstoffen, zwaar water, zirkoniumbuizen, kernreactoren voor de elektriciteitsproductie, uitrusting voor verrijking van nucleaire materialen, uitrusting voor de fabricage van nucleaire brandstoffen, uitrusting voor opwerking van de verbruikte brandstof, …
     
  • lijst II:
    goederen en technologie voor tweeërlei gebruik, die zowel voor civiele nucleaire doeleinden als voor andere civiele doeleinden gebruikt kunnen worden.

De lijsten worden samengesteld volgens internationale afspraken. Discussiefora voor de interpretatie van de regelgeving zijn de Nuclear Suppliers Group en het Zanggercomité.

Welke verplichtingen moeten gerespecteerd worden bij de export van nucleaire materialen, uitrustingen en technologie?

Exporteurs naar niet-kernwapenstaten die geen lid zijn van de EU moeten een voorafgaande machtiging van de federale minister van Energie kunnen voorleggen voor goederen van lijst I en lijst II.

De exporteurs hebben een informatieplicht ten aanzien van de Algemene Directie Energie voor intracommunautaire overdrachten in de Europese Unie van nucleaire goederen die zijn opgesomd in lijst I.

Voor de intracommunautaire overdracht in de EU van speciale splijtstoffen, in het bijzonder afgescheiden plutonium en hoogverrijkt uranium, zijn de exporteurs onderworpen aan specifieke vereisten op het vlak van non-proliferatie en moeten zij contact opnemen met de Algemene Directie Energie.

Voor de intracommunautaire overdracht in de EU van natuurlijk uranium en speciale splijtstoffen die geen afgescheiden plutonium of hoogverrijkt uranium zijn, zijn exporteurs niet onderworpen aan nationale non-proliferatieverplichtingen. Het toezicht op dergelijke goederen in de Europese Unie wordt verzekerd door Euratom.

Hoe verkrijgt men een voorafgaande machtiging voor de uitvoervergunning?

Voor nucleaire uitvoer en intracommunautaire overdrachten moet u vóór de daadwerkelijke uitvoer een uitgebreid exportdossier samenstellen met de volgende gegevens:

  • een omschrijving van de goederen, 
  • de hoeveelheid, 
  • de opslagplaats van de goederen, 
  • de plaats van eindgebruik, en
  • de (vermoede) exportdatum.

Dit dossier moet u sturen naar:
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie
Algemene Directie Energie
Koning Albert II-laan 16 
1000 Brussel

E-mail: CANPAN-CANVEK@economie.fgov.be

De volledige informatie (met inbegrip van de exacte exportdatum) moet bij de Algemene Directie Energie bezorgd worden binnen de 30 dagen volgend op het trimester waarin de uitvoer effectief heeft plaatsgevonden.

Welke elementen worden bij een vergunningsaanvraag onderzocht?

De leden van CANVEK gaan voor elke vergunningaanvraag na of:

  • de goederen of de technologie waarop de aanvraag betrekking heeft zich of lijst I of lijst II bevinden; 
  • de goederen of technologie waarop de aanvraag betrekking heeft niet gebruikt worden voor de ontwikkeling of de vervaardiging van kernwapens of andere nucleaire explosiemiddelen;
  • er voldoende waarborgen in het land van bestemming bestaan dat de goederen waarop de aanvraag betrekking heeft niet terechtkomen in een brandstofcyclus of nucleaire activiteiten die niet onder de veralgemeende controle van het International Atomic Energy Agency (IAEA) vallen;
  • er voldoende waarborgen door het land van bestemming worden gegeven dat de goederen waarop de aanvraag betrekking heeft niet worden heruitgevoerd zonder de voorafgaande en uitdrukkelijke toestemming van België;
  • het land van bestemming in overeenstemming is met de algemeen geldende non-proliferatieverplichtingen in het kader van het non-proliferatieverdrag. Zo kunnen ze bijvoorbeeld nagaan of alle nucleaire materialen van het land van bestemming onder de veiligheidscontrole van IAEA staan;
  • er voldoende maatregelen zijn genomen over de beveiliging van nucleaire materialen;
  • er geen gevaar bestaat voor nucleair terrorisme;
  • de uitvoer voldoet aan andere dan de hierboven vermelde maatregelen die volgens de internationale afspraken over nucleaire non-proliferatie getroffen worden.

Rechtsgrondslag voor de toekenning van uitvoervergunningen van nucleaire materialen, nucleaire uitrustingen en technologie

Voor het aanvragen en afleveren van uitvoervergunningen geldt de Verordening (EG) nr. 428/2009 van de Raad tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer van producten en technologie voor tweeërlei gebruik.

De uitreiking van de voorafgaande machtiging, het toepassingsgebied, de voorwaarden tot uitvoer en de procedure voor de uitvoer van nucleaire materialen, nucleaire installaties en nucleaire uitrustingen, alsmede voor nucleaire technologie en de goederen van tweeërlei gebruik in het nucleaire domein zijn geregeld door de wet van 9 februari 1981.
 

Laatst bijgewerkt
24 april 2023