Voor de op Europees niveau meest geïntegreerde onderzoeksfocussen heeft de Europese Commissie ervoor gekozen het actief beheer van de onderzoeksprogramma’s over te dragen aan onderzoekscentra en universiteiten die actief zijn in een welomschreven expertisedomein en  verenigd zijn in consortia.

Deze gezamenlijke onderzoeksprogramma’s (European Joined Program of EJP)  hanteren het concept van “programme owner” en “programme manager”:

  • “Programme owners”: typically national ministries/regional authorities responsible for defining, financing or managing programmes carried out at national or regional level
  • “Programme Managers” (such as research councils or funding agencies) or other entities that implement national or regional research and innovation programmes under the supervision of the programme owners

De taken die historisch door de Algemene Directie Energie uitgevoerd werden bij de opvolging van de nucleaire EURATOM-onderzoeksprogramma’s de “programme owner”-taken zijn. De “programme managers” zijn de Belgische instellingen die het meest actief zijn in deze onderzoeksdomeinen en die bereid zijn de Belgische onderzoeksactiviteiten in dat domein te coördineren.

Gezamenlijk onderzoeksprogramma over fusie

Het gezamenlijke onderzoeksprogramma over fusie, ook EUROfusion geheten, heeft tot doel

  • de ITER-experimenten voor te bereiden
  • concepten uit te werken voor de toekomstige demonstratiefusie-installatie DEMO

Een ander facet van het EUROfusionproject is bij te dragen tot de opleiding en scholing inzake fusie dank zij zijn onderzoeks- en engineeringsbeurzen. Het ondersteunt eveneens tal van onderzoeksprojecten in de participerende laboratoria doorheen zijn programma ten gunste van het onderzoek.

Voor dit onderzoeksprogramma werd de Algemene Directie Energie aangesteld als programme owner en de Koninklijke Militaire School werd aangesteld als programme manager. De andere partijen bij dit EJP zijn de Universiteit Gent, de Université Catholique de Louvain, de Katholieke Universiteit Leuven, de Université Libre de Bruxelles en het SCK•CEN.

De federale regering heeft het bovendien noodzakelijk geacht zich te voorzien van efficiënte instrumenten om de Belgische participatie tijdens de volledige opbouw van ITER te stimuleren. De Belgische ondernemingen kunnen genieten van begeleiding en een beroep doen op de Belgische coördinatiecel ITERBelgium die door de FOD Economie gefinancierd wordt.

Voor meer informatie kunt u terecht op de webpagina De grote Belgische O&O-projecten.

Gezamenlijk onderzoeksprogramma inzake stralingsbescherming

Dit Gezamenlijk onderzoeksprogramma inzake stralingsbescherming, ook CONCERT geheten, wil ondersteuning bieden voor de stralingsbescherming en de ontwikkeling van medische stralingstoepassingen met inbegrip onder meer van de bevoorrading van radio-isotopen en het gebruik ervan in alle veiligheid en zonder gevaar, door onderzoeksactiviteiten te ondersteunen in het bijzonder met betrekking tot:

  • een wetenschappelijke en technologische paneuropese basis te vormen voor een robuust, billijk en sociaal aanvaardbaar beschermingssysteem
    • de risico’s van kleine dosissen ten gevolge van blootstelling in de industrie of met medische of milieudoeleinden
    • het beheer van noodsituaties bij bestralingsongevallen
    • radio-ecologi.
  • de medische toepassingen van ioniserende stralingen waarbij de aspecten van de stralingsbescherming worden onderzocht die gepaard gaan met de exploitatiebeveiliging en het gebruik ervan

Voor dit onderzoeksprogramma werd de Algemene Directie Energie aangesteld als  programme owner en werd het SCK•CEN aangesteld als programme manager. De andere partijen bij dit EJP zijn  het FANC, Bel-V en tal van universitaire en commerciële spelers actief op het gebied van specifieke onderwerpen.

Andere gemeenschappelijke onderzoeksprogramma’s

Twee bijkomende gemeenschappelijke onderzoeksprogramma’s zijn in voorbereiding.

  • European Joint Programme in Radioactive waste management, ook EURADWASTE geheten, dat ernaar streeft bij te dragen tot de ontwikkeling van veilige langetermijnoplossingen voor het beheer van het ultiem nucleair afval, met inbegrip van definitieve geologische berging alsook scheiding en transmutatie met ondersteuning van gemeenschappelijke onderzoeksactiviteiten in het bijzonder met betrekking tot:
    • de essentiële aspecten die nog onderzocht moeten worden in verband met de geologische berging van de verbruikte brandstof en van het langlevend radioactief afval, desgevallend met demonstratie van de technologie en de veiligheid. Die activiteiten moeten leiden tot de ontwikkeling van een gemeenschappelijke visie van de Unie omtrent de belangrijkste kwesties die gepaard gaan met afvalbeheer, vanaf de verwijdering van de splijtstof tot de definitieve berging
    • het beheer van andere stromen van radioactief afval waarvoor er geen enkel procedé bestaat dat de industriële maturiteit bereikt heeft
  • European Joint Programme in Nuclear Materials dat ernaar streeft bij te dragen tot de modelvorming van nucleaire materialen en een gezamenlijke programmering te bepalen op Europees niveau   

De opstart van deze programma’s op Belgisch niveau is in volle voorbereiding.

Laatst bijgewerkt
16 november 2021