Money remittances of geldtransfers via geldtransferagentschappen

Geldtransferagentschappen zijn financiële dienstverleners die optreden als tussenpersoon wanneer geld verzonden wordt van land A naar land B. Denk aan ondernemingen zoals Western Union, Moneytrans, MoneyGram, Ria Money Transfer, Azimo, Small World, enz.

Ze beschikken over een internationaal netwerk aan kantoren en agenten waar geld kan worden verzonden of afgehaald. Daardoor hoeft de begunstigde niet over een bankrekening te beschikken, maar volstaat een identiteitsdocument en unieke transactiecode. Ze bieden ook de mogelijkheid om online geld over te schrijven.

Als consument heeft u – voordat de geldtransfer wordt uitgevoerd - recht op  informatie over:

• Alle kosten, zoals transactiekosten en wisselkoerskosten, die u moet betalen voor de geldtransfer, incl. de uitsplitsing van die kosten;
• De werkelijke wisselkoers of referentiewisselkoers die geldt voor geldtransfers;
• Wie de aanbieder van de betalingsdienst is (identiteit, geografisch adres van hoofdkantoor en agent of bijkantoor, ondernemingsnummer, e-mailadres);
• Gegevens over het gebruik van de betalingsdienst (kenmerken van de dienst, uniek identificatiegegeven, maximale uitvoeringstermijn, enz.);
• Bevoegde toezichthoudende autoriteiten: in België de Nationale Bank van België (NBB) voor vergunningen en de Economische Inspectie van de FOD Economie voor het luik consumentenbescherming;
• Het register dat de toezichthoudende autoriteiten bijhouden en waarin de aanbieder van betalingsdiensten is ingeschreven om over een vergunning te beschikken en het registratienummer van die inschrijving; voor België kan u het register raadplegen op de website van de Nationale Bank van België;
• Rechtsmiddelen (bevoegde rechter + opties voor klachten- en buitengerechtelijke geschillenregelingen);
• Gebruikt de betalingsaanbieder een communicatietechniek op afstand waardoor het niet mogelijk is aan de bovengenoemde voorwaarden te voldoen, dan moeten die verplichtingen onmiddellijk na de uitvoering van de betalingstransactie worden nagekomen.

Voorbeeld: het scherm van een smartphone kan te beperkt zijn voor een bankapplicatie voor geldtransfers om alle vereiste informatie te tonen. Die informatie krijgt de gebruiker dan onmiddellijk na de transactie.

Als consument heeft u niet enkel rechten, maar ook verplichtingen:

• Terugbetalingsrechten: opgelet, de financiële dienstverlener bij wie de overdracht werd uitgevoerd, draagt geen verantwoordelijkheid voor de overdracht zodra de ontvangende partij het geld heeft ontvangen. Het is niet mogelijk om daarna nog geld terug te vorderen. U moet de ontvangende partij dus goed vertrouwen vooraleer u een overdracht uitvoert;
• Verplichtingen en aansprakelijkheid in geval van verlies, diefstal of frauduleus gebruik van uw betaalkaart of andere betaalinstrumenten:

indien u het verlies, de diefstal of het onrechtmatige gebruik van uw betaalinstrument niet hebt opgemerkt en het werd gebruikt voor een geldtransfer, bent u - behalve bij grove nalatigheid - in bepaalde gevallen slechts beperkt aansprakelijk (tot 50 euro).
Heeft de betalingsdienstaanbieder bij een elektronische transactie geen sterke cliëntauthenticatie (d.i. een procedure voor de controle van de identiteit van de betaler) uitgevoerd, dan bent u niet aansprakelijk en draagt u dus geen enkel financieel verlies.

Een sterke cliëntauthenticatie is bedoeld om onlinebetalingen veiliger te maken.

Een wisselkoers toont de waarde van een munteenheid voor de omwisseling in een andere munteenheid. Wanneer u bijvoorbeeld 1 euro inruilt voor 1,20 dollar, betekent dat dat 1,20 dollar evenveel waard is als 1 euro of omgekeerd 1 dollar evenveel waard is als 0,83 euro.

Wisselkoersen wijzigen steeds door allerlei factoren:

• de inflatie in een land
• de politieke stabiliteit
• het consumentenvertrouwen
• koersvoeten
• natuurrampen
• ....

Het is in se een kwestie van vraag en aanbod naar een bepaalde munt op de valutamarkt.

Om de wisselkoers van het geldtransferagentschap aangeboden te vergelijken met een “officiële” wisselkoers, kunt u de zogenaamde referentiewisselkoers raadplegen. Die wordt dagelijks vastgelegd door centrale banken na gezamenlijk overleg. Die referentiewisselkoers kunt u ter informatie gebruiken.

U vindt de referentiewisselkoersen op de websites van de:

• Nationale Bank van België
• Europese Centrale Bank

Naast de referentiewisselkoers kunt u ook de actuele wisselkoersen bekijken.

Ook interessant is om de wisselkoersen van de verschillende geldtransferagentschappen te vergelijken en het agentschap met de meest interessante wisselkoers te kiezen, rekening houdende met de transactiekosten. Meer informatie vindt u in Waaruit bestaan de kosten die ik moet betalen.

Geld verzenden kost ook geld. De belangrijkste kostencomponenten zijn:

1. Transactiekosten: de kosten voor het maken van een geldtransfer door het geldtransferagentschap. Het kan gaan om vaste kosten of een percentage van het te transfereren bedrag.
2. Wisselkoerskosten: het verschil tussen de reële wisselkoers en de koers die het geldtransferagentschap toepast. Hoe groter dat verschil, hoe hoger de aangerekende wisselkoerskosten.

Geldtransferagentschappen kunnen volledig vrij bepalen welke transactiekosten ze aanrekenen en welke wisselkoers ze hanteren. Daardoor loont het de moeite om die kosten te vergelijken, bijvoorbeeld door tariefsimulaties uit te voeren bij verschillende aanbieders. De tarieven verschillen immers van land tot land en van dienstverlener tot dienstverlener.

Let op, het is niet zo dat de aanbieder met de laagste transactiekosten ook meteen de goedkoopste is.

Naast de transactiekosten, die u eenvoudig kunt vergelijken, spelen namelijk ook de wisselkoerskosten een doorslaggevende rol. Een aanbieder kan erg lage transactiekosten aanrekenen, maar tegelijkertijd een erg ongunstige wisselkoers aanbieden waardoor de uiteindelijke totale kosten toch hoger zijn dan de bij concurrentie.

We illustreren dat aan de hand van een eenvoudig en hypothetisch voorbeeld:

U wil 100 euro verzenden om uw familie in Gambia te ondersteunen en vergelijkt twee geldtransferagent-schappen.

1. Agentschap A rekent slechts 2 euro transactiekosten aan en hanteert een wisselkoers van 1 euro = 60 Gambiaanse dalasi (GMD).
   Uw familielid ontvangt dus 100 X 60 GMD = 6.000 GMD
   De kosten die u betaalt bedragen 2 euro + het wisselkoersverschil. Het wisselkoersverschil is het verschil tussen de werkelijke wisselkoers op dat moment en de door het agentschap gehanteerde wisselkoers. Bij een werkelijke wisselkoers van bijvoorbeeld 1 euro = 65 GMD, bedragen de wisselkoerskosten bij Agentschap A 5 GMD (65 minus 60).

Totale kosten agentschap A
65 GMD werkelijke koers - 60 GMD toegekende koers = 5 GMD
5 GMD X 100 = 500 GMD, ofwel 7,69 euro wisselkoerskosten

De totale kosten bij agentschat A zijn 2 euro transactiekosten + 7,69 euro wisselkoerskosten = 9,69 euro

2. Agentschap B rekent dubbel zoveel transactiekosten aan: 4 euro. Het hanteert echter een interessantere wisselkoers van 1 euro = 63 Gambiaanse dalasi (GMD)
   Uw familielid ontvangt dus 100 X 63 GMD = 6.300 GMD.
   De kosten die u hiervoor betaalt bedragen 4 euro + het wisselkoersverschil. Bij eenzelfde officiële wisselkoers van 1 euro = 65 GMD geeft dat wisselkoerskosten van 2 GMD (65 minus 63).

Totale kosten agentschap B
65 GMD werkelijke koers - 63 GMD toegekende koers = 2 GMD
2 GMD X 100 = 200 GMD, ofwel 3,08 euro wisselkoerskosten

De totale kosten bij agentschap B is 4 euro transactiekosten + 3,08 euro wisselkoerskosten = 7,08 euro

Dit eenvoudige, hypothetische voorbeeld toont meteen aan dat lagere transactiekosten niet per definitie gelijkstaan aan een betere deal. Vergelijk daarom steeds ook de gebruikte wisselkoers van ieder agentschap. Ze zijn verplicht de toegepaste wisselkoers op het ogenblik van de berekening mee te delen.

Laat u niet misleiden; het is niet omdat een agentschap een ogenschijnlijk mooi aanbod doet, zoals “0 % commissie”, dat het effectief een mooi aanbod is.

Het zou kunnen dat u geen enkele transactiekosten moet betalen, maar dat de aangeboden wisselkoers zeer nadelig is. Het agentschap verdient daardoor een mooie marge, maar uw begunstigde in het buitenland ontvangt minder.

Een eenvoudig en hypothetisch voorbeeld ter illustratie: transactiekosten van 0 euro en een aangeboden wisselkoers van 1 euro = 0,50 dollar is minder interessant voor u en uw begunstigde dan transactiekosten van 5 euro en een wisselkoers van 1 euro = 1 dollar. Als u 100 euro verzendt, ontvangt uw begunstigde in het eerste geval 50 dollar en betaalt u 0 kosten, in het tweede geval ontvangt uw begunstigde 100 dollar en betaalt u 5 euro kosten. 

Bekijk ook het voorbeeld in Waarom is het belangrijk om kosten te vergelijken?

1. Op de website Remittance Prices Worldwide van de Wereldbank vindt u overzichtstabellen met aangerekende kosten, gegroepeerd per land van waaruit u geld wenst te transfereren. Voor België wordt in die tabel een overzicht gegeven van de totale kosten per geldtransferagentschap als u een transfer doet naar een van volgende landen:

• Algerije
• Democratische Republiek Congo
• Marokko
• Turkije

2. Het agentschap voor Migratie van de Verenigde Naties heeft MigApp ontwikkeld, een app die een prijsvergelijkingstool voor internationale geldtransfers bevat. Die app kunt u installeren op uw smartphone.

Een ander hulpmiddel zijn de prijssimulaties die u kunt uitvoeren op de websites van verschillende geldtransferagentschappen. Het is aan te raden een aantal simulaties uit te voeren en de transactiekosten en gebruikte wisselkoersen te vergelijken, zoals in het voorbeeld in Waarom is het belangrijk om kosten te vergelijken? Door de tijd te nemen om te vergelijken, kunt u heel wat geld besparen.

Bedrog kan in allerlei vormen voorkomen.

Bij al die vormen van bedrog kan de fraudeur u vragen om geld over te maken, bijvoorbeeld via een geldtransferagentschap. Voorkom dat u in de val trapt door u te informeren over die vormen van bedrog. Bent u toch het slachtoffer geworden van bedrog, dan is het vaak erg moeilijk om uw geld te recupereren. Enkel als de verzonden geldsom nog niet werd afgehaald, kunt u de afhaling laten blokkeren door snel contact op te nemen met uw geldtransferagentschap.

Zo kunt u het slachtoffer worden van:

• Vriendschapsfraude: iemand doet zich voor als een goede kennis, vriend, familielid, enz. en vraagt u een bepaalde geldsom op te sturen om een probleem op te lossen. Na transfer van die geldsom, verdwijnt de fraudeur;
• Onlinefraude: u koopt een product online maar moet op voorhand betalen. Na transfer van de geldsom, verdwijnt de verkoper;
• Voorschotfraude: u moet een voorschot betalen om een voordeel te ontvangen, zoals een deel van een niet-bestaande erfenis, de garantie voor een valse huurwoning, een plaatsje voor een training of de introductiedag van een niet-bestaande vacature, enz.;
• Afpersing: er wordt gedreigd met het vrijgeven van compromitterende beelden van u indien u geen geldsom overmaakt, ook al bestaan de beelden vaak niet echt;
• Frauduleuze kredietaanbiedingen: een niet-vergunde kredietaanbieder vraagt u om eerst een soort verzekeringspremie over te maken alvorens u een lening kunt krijgen. U ontvangt echter nooit het gewenste kredietbedrag van die frauduleuze kredietgever;
• …

Indien u het slachtoffer bent van misleiding, bedrog, fraude of oplichting, neemt u het best meteen contact op met het geldtransferagentschap. U kunt daarnaast ook een klacht indienen bij de politie en hiervan melding doen bij meldpunt.belgie.be.

Als een geldtransfer niet verloopt zoals verwacht, richt u zich best eerst tot de onderneming om het geschil aan te kaarten en te proberen het in der minne te regelen.

Als een oplossing in der minne niet mogelijk blijkt, kunt u zich richten tot de Ombudsman in financiële geschillen om gratis een buitengerechtelijke geschillenregelingsprocedure op te starten. Die Ombudsdienst beschikt over de nodige kennis, ervaring en erkenning om geschillen in de financiële wereld te behandelen.

Wordt er geen oplossing gevonden, dan neemt de Ombudsman toch nog een standpunt in. Dat standpunt moet echter niet verplicht worden opgevolgd. Dat hangt af van de goodwill van de betrokken partijen. Wanneer de Ombudsman in financiële geschillen niet bevoegd is voor uw dossier, bijvoorbeeld omdat de onderneming in het buitenland gevestigd is, bezorgt hij u de nodige contactgegevens van de bevoegde Ombudsdienst zodat u alsnog een geschillenregelingsaanvraag kunt indienen.

Als echter ook die piste niet tot een gewenst resultaat heeft geleid, kunt u zich richten tot de bevoegde rechtbank.

Bent u van oordeel dat u niet correct of duidelijk werd geïnformeerd over de verplichte gegevens die het agentschap over de geldtransfer moest verstrekken? (zie Op welke informatie heb ik recht wanneer ik geld naar het buitenland verzend? Of u voelt zich benadeeld als consument, kunt u een melding indienen bij de Economische Inspectie via meldpunt.belgie.be.