Overzicht van de Belgische economie - Conjunctuurnota van juli 2020

Overzicht van de Belgische economie - Conjunctuurnota van juli 2020

Uitgever
Regis Massant
Auteur(s)

FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie

Publicatiedatum

België, een kleine open economie van 11,5 miljoen inwoners, ligt in het hart van West-Europa. In 2019 bedroeg zijn bbp 473,1 miljard euro. De economie beschikt over een goede communicatie-infrastructuur en een hoogopgeleide beroepsbevolking. Als open economie zijn de handelsbetrekkingen voor België van essentieel belang. Belangrijk is ook dat ongeveer 69,9 % van de Belgische uitvoer bestemd is voor de intra-Europese markt. De buurlanden van België, met name Duitsland, Frankrijk en Nederland, zijn ook de belangrijkste handelspartners. Ondanks een verbetering van zijn saldo was de handelsbalans in 2019 nog steeds negatief.

De belangrijkste uitvoerproducten van de Belgische ondernemingen waren in 2019 producten uit de chemische nijverheid, maar ook voertuigen en vervoermaterieel evenals machines en apparaten.

In 2018 was de chemische nijverheid, binnen de verwerkende nijverheid, de belangrijkste sector in het creëren van toegevoegde waarde, gevolgd door de voedings- en drankenindustrie en de farmaceutische industrie.

De recente conjunctuurontwikkelingen tonen aan dat de jaarlijkse bbp-groei in 2019 relatief goed was (+1,4 %, tegenover +1,5 % in 2018) dankzij de impuls van de binnenlandse vraag zonder voorraden. Hoewel de bbp-groei in België nog minder sterk is dan in de Europese Unie (+1,5 %), komt die steeds dichterbij. Bovendien was ze dynamischer dan in de eurozone (+1,2 %). In het eerste kwartaal van 2020 kende België een daling van het bbp met ongeveer -2,5 % op jaarbasis, die sinds de economische en financiële crisis van 2009 niet meer werd vastgesteld. Dat was voornamelijk het gevolg van een negatieve bijdrage van de particuliere consumptie en de investeringsuitgaven, terwijl die bijdrage in het vierde kwartaal van 2019 nog 1,3 % bedroeg.

Sinds 2014 is de bbp-groei voornamelijk te danken aan de bedrijvigheid in de dienstensector.

De productie-index in de verwerkende nijverheid (zonder bouw) steeg in 2019 voor het vierde jaar op rij, terwijl de productie in de bouwsector zich heeft gestabiliseerd. In de verwerkende nijverheid (zonder bouw) daalde de productie echter in het eerste kwartaal van 2020 (op jaarbasis), terwijl die van de bouwnijverheid eveneens daalde.

De bedrijfsdemografie bleef sterk in 2019, met meer starters dan stopzettingen en een nettosaldo van 37.546 eenheden, het hoogste nettosaldo dat in de periode 2015-2019 werd waargenomen. Deze ondernemingsdynamiek is ook in het eerste kwartaal van 2020 te zien, met een nettobalans van 4.743 nieuwe ondernemingen.

De tewerkstellingsgraad (65,3 %) is in 2019 met 0,8 procentpunt gestegen ten opzichte van 2018, terwijl de totale werkloosheid (5,4 %) in deze periode met 0,6 procentpunt is gedaald. Deze neerwaartse trend zette zich voort in de vier kwartalen van 2019, op jaarbasis, voor zowel de werkloosheidsgraad als de tewerkstellingsgraad). Ondanks de positieve ontwikkeling in 2019 moet er echter nog steeds vooruitgang worden geboekt om de tewerkstellingsdoelstelling van de Europa 2020-strategie, die voor België is vastgesteld op 73,2 % in 2020, te halen. Die doelstelling bedraagt 75 % voor de Europese Unie.

Na een vertraging van de consumptieprijzen in 2019 begonnen de prijzen in het eerste kwartaal van 2020 weer te stijgen, met name voor diensten en voedselproducten. De daling van de energieprijzen was minder uitgesproken in het eerste kwartaal van 2020.

De totale inflatie vertraagde in het tweede kwartaal van 2020, gedragen door een daling van de prijs van energetische producten en, in mindere mate, door een vertraging van de inflatie in de dienstensector.

Voor de groeivooruitzichten op korte termijn voor de Belgische economie, verwacht het Federaal Planbureau een grote economische recessie in 2020 als gevolg van de wereldwijde coronaviruscrisis. Als gevolg daarvan zou het bbp in 2020 met 10,5 % dalen, na een groei van 1,4 % in 2019. Toch wordt al in 2021 een herstel verwacht met een economische groei van 8,2 %. Gezien de onzekerheden die het coronavirus nog steeds met zich meebrengt en de manier waarop de situatie zich de komende maanden zal ontwikkelen, kunnen die prognoses de komende maanden natuurlijk nog worden bijgesteld. Daarom moet de grootst mogelijke voorzichtigheid worden toegepast bij de interpretatie van die cijfers.

Laatst bijgewerkt
29 september 2020